Britse parlementsleden: haast maken met anti-SLAPP-wetgeving
Britse parlementsleden, afkomstig van diverse partijen, zeggen samen te willen optrekken om media en journalisten beter te beschermen. Volgens hen is het vervolgen van journalisten voor bepaalde Britse advocatenkantoren een lucratieve bron van inkomsten geworden, dankzij breed in te zetten smaadwetgeving in Groot-Brittannië.
De reputatie van de Britse smaadwetgeving is zelfs zo berucht dat miljardairs, oligarchen, autocratische regimes en bedrijven specifiek in Groot-Brittannië zaken aanhangig maken, stellen de parlementsleden. De regering moet daarom met nieuwe wetgeving komen om aan die praktijk een einde aan te maken, vinden ze.
Het gaat daarbij om zogeheten rechtszaken die enkel zijn bedoeld om media of individuele journalisten te intimideren of te bedreigen met - voor hen - onbetaalbaar hoge juridische kosten door slepende rechtszaken. Die praktijk staat bekend als SLAPP, een afkorting voor Strategic Lawsuits Against Public Participation.
In Groot-Brittannië bestaat geen wetgeving om SLAPP-zaken te voorkomen. In Europa wordt nagedacht over wetgeving die SLAPPs moet ontmoedigen.
Er is een petitie, al ruim 166 duizend keer ondertekend, die de Europese Commissie maant haast te maken met tastbare anti-SLAPP-wetgeving. De initiatiefnemers stellen dat goede anti-SLAPP-wetgeving in Europa als inspiratie kan dienen voor landen wereldwijd.
Een van de betrokken Britse parlementsleden zegt dat Londense advocatenfirma’s zaken aannemen zonder zich ook maar te bekommeren over de effecten. Een ander hekelt de wereld van ‘huisnijverheid’ in de advocatuur die is ontstaan rond enkel dit type rechtszaken.
De impact op individuele journalisten van zo’n SLAPP-zaak is groot. Onderzoeksjournalist Carole Cadwalladr (Guardian/Observer) is aangeklaagd door een Britse pro-Brexit zakenman Arron Banks, die stelt dat Cadwalladr hem smadelijk heeft bejegend door tijdens een zogeheten TED-talk zijn banden met de Russische overheid ter sprake te brengen.
De zakenman deed de grootste donatie uit de Britse politieke geschiedenis aan de Leave-campagne. Cadwalladr stelde dat de zakenman in kwestie niet open was geweest over zijn banden met de Russen. Ze zegt nooit te hebben gezegd dat het geld voor de Brexit-groep uit Rusland kwam, wel dat Banks in regelmatig contact stond met de Russische ambassadeur in Groot-Brittannië.
Cadwalladr werd door Banks persoonlijk aangeklaagd. TED, het platform waar ze de vermeend smadelijke uitspraak deed, noch een van de andere media waarvoor ze werkt worden in de rechtzaak genoemd. Een eventuele veroordeling zou haar financieel ruïneren.
De zaak tegen Cadwalladr loopt momenteel. Ze zegt op Twitter de “vernederende rechtsgang” liever alleen door te maken, maar is toch blij met onverwachte opkomst en steun van collega’s:
I didn’t ask anyone to come to court. Why would I want anyone to watch me being discredited & humiliated.But @jesssearch organised this without telling me & without asking permission. And told me I couldn’t be shamed unless I consented. Huge ?? & ?? to everyone who got me through pic.twitter.com/e25RruLTgN
— Carole Cadwalladr (@carolecadwalla) January 23, 2022
Multi-miljonair Banks heeft Cadwalladr de laatste twee jaar regelmatig belachelijk gemaakt, door haar hysterisch en onprofessioneel te noemen. De journalist zegt dat haar mentale gezondheid er onder geleden heeft.
Please do not let this happen to another journalist. It’s been too much. I have not coped.
— Carole Cadwalladr (@carolecadwalla) January 23, 2022
A SLAPP suit is meant to isolate & discredit the individual. To separate journalist from news org. And it did. Which is why I’m so grateful to @ObserverUK colleagues who came regardless pic.twitter.com/PcR9pqTgfz
Cadwalladr spreekt haar bewondering uit voor Maria Ressa, die zich in de Filipijnen tegen meerdere smaadzaken tegelijk moet verweren. Griekenland-correspondent Ingeborg Beugel beschreef in haar recente interview met Villamedia de impact van rechtszaken en georkestreerde intimidatie op sociale media.
Praat mee