Bij terreur: houd de lijnen open, gooi ze niet dicht

Jensma: ‘Journalistiek bestaat juist om de macht te controleren en kan alleen ‘in volle vrijheid en onafhankelijkheid verricht worden’. Ik citeer de nieuwe Leidraad die duidelijk geen rekening houdt met omstandigheden waarin die volle vrijheid even niet bestaat. Sindsdien heb ik er ook niks meer over gehoord, over die ‘black-out’. Wat nu de échte bedreiging was, die even uit beeld moest blijven. En of die ook in die mate bestaan heeft. En of er ook door journalisten is geaarzeld om er aan mee te doen – en wat dan de doorslag gaf om erin mee te gaan. Terwijl dit journalistiek-ethisch toch een monumentaal momentje was.

Waar ik me in ieder geval meteen zorgen over maak, is dat dit de autoriteiten mogelijk goed is bevallen. En dat dit absolute paardenmiddel misschien opgang gaat maken. Waarna het voor journalisten ook steeds moeilijker zal gaan worden om nee te zeggen. Zo kweken we dus bedeesde journalisten.

Misschien is er een uitweg, in het bijzonder voor de politie-autoriteiten: wordt in tijden van crisis zelf actiever. Houd de kanalen juist zo open mogelijk – ga via sociale media zoveel mogelijk de dialoog aan met het publiek en de media. Wie dat doet kan zowel informeren als (misschien) media-aandacht bijsturen, als het erom gaat spannen. De eerste keer dat autoriteiten zich zó gedroegen was rondom de bomaanslag op de Boston-marathon. Lees hier een achtergrondstuk.

Echte antwoorden op deze dilemma’s zijn er nog niet. Maar totdat we die met elkaar hebben besproken, zou ik zeggen, zowel tegen journalisten als ‘de autoriteiten’: Hou de lijnen liever zo veel mogelijk open, dan dat je ze preventief dicht gooit. Er zijn intelligentere oplossingen dan een black-out.’

Meer bij de Raad voor de Journalistiek.