mgm nvj maart

— vrijdag 22 maart 2013, 09:56 | 0 reacties, praat mee

Bas Eenhoorn: “Sommige media laten zich gebruiken”

Bas Eenhoorn: “Sommige media laten zich gebruiken”
© Duco de Vries

Nog maar net ingewerkt als burgemeester werd Bas Eenhoorn op 9 april 2011 geconfronteerd met een aangrijpend drama: in winkelcentrum De Ridderhof schoot Tristan van der Vlis zes mensen dood. Velen roemden de manier waarop Eenhoorn met het drama omging. Hoe beoordeelt Eenhoorn het optreden van de media op de dag van het drama en in de periode erna? Laatste wijziging: 25 maart 2014, 19:09

Ze hadden het hem nog 
aangeboden, de woordvoerders van Bas Eenhoorn. Zou het niet verstandig zijn om even aan te schuiven bij het gesprek met Villamedia? Nee, hoor, nergens voor nodig. De burgemeester van Alphen aan den Rijn is er de man niet naar zich te hullen in het knellende keurslijf van communicatiedeskundigen en spindoctors. De tekst van het interview autoriseren hoeft van hem ook niet. Ieder z’n vak.

‘Veel van mijn collega’s beschouwen journalisten als mensen waar je last van kunt hebben. Ze vinden mij naïef. Ik zie dat anders. Ik heb altijd gestreefd naar een open manier van communiceren, naar erkenning van elkaars verantwoordelijkheden. De bestuurder bestuurt en de journalist volgt dat kritisch. Het is echt niet zo dat journalisten er alleen maar op uit zijn om je een loer te draaien, al ben ik me natuurlijk heus wel eens een flinke buil gevallen.’

Ook op 9 april 2011, de dag dat Tristan van der Vlis een bloedbad aanrichtte in winkelcentrum De Ridderhof, was Eenhoorn van plan zo snel mogelijk naar buiten te brengen wat hij wist. ‘Ik wilde zelf de regie voeren, ook op de persconferenties. Op een gegeven moment wilde een communicatieprofessional dat van mij overnemen, ging hij opeens zeggen welke journalist een vraag mocht stellen. Toen heb ik ingegrepen. Nou, na afloop heeft het wel even gestormd, hoor. Ik zei: jullie hebben het gevoel dat je mij en de politiechef moet beschermen tegen journalisten, maar zo zie ik het helemaal niet. Ik heb er helemaal geen behoefte aan dat er steeds iemand tussen zit van de afdeling communicatie. Journalisten hebben dat gewaardeerd, die zien dat er een man zit die niets te verbergen heeft. Dat werkt door in de berichtgeving.’

Sociale media

De toenemende populariteit van sociale media als Twitter en Facebook gaven de gebeurtenissen op 9 april een eigen dynamiek. Voordat er officiële mededelingen over naar buiten waren gebracht, zong de naam van de dader al rond op Twitter. Eenhoorn: ‘Ook op dat vlak hebben wij zo open mogelijk willen zijn. Natuurlijk moet je wel rekening houden met zaken als privacy. De hoofdofficier heeft gezegd: “Ik kan alleen maar bevestigen dat de naam klopt”. Op die manier hebben we het keurig opgelost, vind ik. Je moet meebewegen met sociale media. Mensen lazen op Twitter dat er een tweede dader zou zijn en gingen in paniek naar huis. Dan moet je zo snel mogelijk uitzoeken wat er klopt van zo’n bericht.’

Eenhoorn vindt dat journalisten op 9 april, en in de dagen erna, op een integere manier verslag hebben gedaan van de gebeurtenissen in Alphen. ‘Er zijn op radio, ­televisie en in de geschreven pers heel wat reconstructies van het drama verschenen. Ik heb daar nauwelijks feitelijke onjuistheden in kunnen ontdekken. Het is allemaal zorgvuldig gegaan.’

Voor een van die reconstructies ging KRO’s Brandpunt terug naar de Ridderhof, waar de filmploeg winkeliers en publiek de stuipen op het lijf joeg. Dat was niet zo’n handige actie, vindt Eenhoorn. ‘De mensen wilden maar één ding: over tot de orde van de dag. Als er dan opeens een ploeg komt die de gebeurtenissen van 9 april weer in scène gaat zetten, zorgt dat voor veel reuring en gedoe. Dus hebben we gevraagd om dat niet meer te doen.’

Oren laten hangen

Een punt van kritiek van Eenhoorn is dat sommige media te veel hun oren laten hangen naar letselschadejuristen. ‘Zij hebben er belang bij om de schuldvraag bij bepaalde instanties neer te leggen, zoals de GGZ of de politie. En dan proberen ze de druk op te voeren via de media. Een aantal journalisten zegt: ja, die man kan wel zoveel beweren, daar laat ik me niet voor gebruiken. Die journalisten wachten rustig tot er een uitspraak is van een rechter. Maar een andere groep journalisten, waaronder het NOS Journaal, zijn er als de kippen bij om aandacht te besteden aan de uitspraken van die letselschade­advocaten. Zij zien er nieuws in, maar ik heb daar mijn twijfels over.’

Sinds het drama heeft Eenhoorn contact gehouden met de ouders van Tristan van der Vlis. ‘Ik was er deze week nog even.’ Vlak na 9 april moest de burgemeester trucs uithalen die in een spionagefilm niet zouden misstaan. ‘De media wilden contact met de ouders, maar wij beschermden ze. Ik kon ze niet zomaar bezoeken, want dan zouden ze ons volgen. Om de journalisten op een dwaalspoor te brengen, ben ik twee keer overgestapt in een andere auto. Dat ging goed, in tegenstelling tot die keer, jaren geleden, dat ik solliciteerde naar een burgemeestersfunctie en een afspraak met de vertrouwenscommissie had in restaurant Oudaen in Utrecht. De volgende dag stond de foto keurig in de krant. Ik moest daar toen wel om lachen, het is het spel tussen bestuurders en media. Soms win je, soms verlies je.’

Wat Eenhoorn, als rechtgeaard VVD’er verklaard voorstander van het BBC-model voor de publieke omroep, soms stoort is dat alle media willen scoren, waardoor hypes gemakkelijk ontstaan – en net zo gemakkelijk weer verdwijnen. ‘Al die omroepen en media dragen niet bij tot meer verdieping. Er is zoveel concurrentie dat je er als medium als eerste bij moet zijn. Ben je dat niet, dan lig je eruit. Vlak na het schietdrama is er veel aandacht geweest voor de discussie rondom vuurwapens. Daarna werd het stil. Als de minister straks met nieuw beleid komt, of er verschijnt een rapport over dat onderwerp, dan popt die discussie weer op. Maar waarom is er geen journalist die tegen de minister zegt: “Zeg eens even, je zou toch iets doen met automatische wapens? Waarom is er twee jaar na dato nog niets gebeurd?” Dat zijn de vragen die journalisten nu moeten stellen, maar dat gebeurt te weinig.’

Bas Eenhoorn publiceerde een boek over het schietdrama met de titel ‘Drie minuten’ (Adformatie Groep).

 

Bekijk meer van

Dossiers

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.