mgm nvj maart

— vrijdag 13 september 2013, 08:00 | 0 reacties, praat mee

Aan ambitieuze lokale media geen gebrek

Aan ambitieuze lokale media geen gebrek
© Truus van Gog

Dat het niet goed gaat met de regioverslaggeving is geen nieuws. Zo zit Bijna eenderde van de lokale omroepen in zwaar weer. Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Laatste wijziging: 17 april 2014, 13:35

‘Drie keer verkozen tot beste lokale omroep van Nederland’, prijkt er trots op de redactie-auto van Omroep Venlo. Al verdient die bestickering inmiddels weer een update. Net als in 1998, 2005 en 2010 werden de Limburgers dit jaar door branchevereniging Olon benoemd tot allerbeste. Een unicum. ‘Om eerlijk te zijn hadden we de prijs dit jaar niet verwacht’, geeft eind­redacteur Thijs Pennings toe. Vanaf de redactie in de monumentale Nedinscofabriek kijkt hij uit over een wijds groen gebied én de Maas. Heel anders dan het oude en vervallen pand aan de Emmastraat. Naast de redactievloer in de fabriekstoren is ook een oude machinehal omgebouwd tot televisie- en radiostudio. Van een 5,5 naar een 9. Zo omschrijft Pennings de verhuizing naar het nieuwe kantoor. De upgrade is tekenend voor de groei van de lokale omroep. Het bereik onder de Venlose bevolking is sinds 2007 meer dan verdubbeld, blijkt uit kijk- en luisteronderzoek. Vooral de radiotak van de omroep gaat goed: na Radio 3FM is Omroep Venlo de best beluisterde zender in de Maasstad. Ook op televisie doen de lokalen het beter dan regionale concurrent L1. ‘Een regionale omroep bedient een hele ­provincie. Dat betekent dat kijkers maar weinig nieuws uit de eigen stad krijgen. Lang niet al het nieuws uit de provincie is voor iedereen interessant. Er zijn genoeg mensen die niet willen weten wat er aan de andere kant van de provincie gebeurt.’

Alleen richten op het echte lokale nieuws dus, gebracht vanuit de haarvaten van de samenleving. Vanaf eind september doet Omroep Venlo dat met een nieuw actualiteitenprogramma, ‘want in nieuws­items van drie minuten kun je niet diep genoeg gaan’. Juist die ambitie leverde de omroep de prijs voor beste lokale omroep op. Aan andere ambitieuze lokale media is in Nederland geen gebrek, weet Quint Kik van het Stimuleringsfonds voor de Pers, voor wie hij de afgelopen maanden de rol van lokale media onderzocht. ‘We hebben tachtig gemeenten onder de loep genomen. Daarbij keken we niet alleen naar het aantal berichten, maar inventariseerden we ook hoeveel berichten nou daadwerkelijk gingen over bestuurlijke zaken’, aldus Kik. Alleen unieke, zelf geproduceerde berichten zijn meegeteld.
De belangrijkste conclusie van het onderzoek: als het op lokale nieuwsvoorziening aankomt doen grote steden het niet per definitie beter dan kleinere. Kik: ‘Hoe groter de stad, hoe hoger het aantal nieuwsberichten. Maar als je het aantal berichten deelt door het aantal inwoners, dan ontstaat er een heel ander beeld. Gemeenten met 20.000 tot 50.000 inwoners zijn het beste bedeeld. Maar vooral inwoners van gemeenten met minder dan 10.000 inwoners komen er heel bekaaid vanaf.’
Anders dan vaak gedacht wordt, is het volgens Kik helemaal niet zo dat lokale media in het gat springen dat regionale media laten vallen. ‘Dat was ook ons vermoeden. Dat het niet gebeurt is zonde. Als de regionale omroepen en dagbladen niet meer in staat zijn in alle uithoeken te komen, dan zijn de lokale omroepen juist de aangewezen partij die in dat gat moeten springen. Over het algemeen doen lokale media het goed op plekken waar al goede regio­nale journalistiek wordt bedreven.’

Dat de lokale journalistiek vooral goed floreert in gemeenten waar ook al aardig wat door regionale journalisten gedaan wordt, wil volgens Kik niet zeggen dat de kwaliteit vergelijkbaar is. ‘Als inwoner van Utrecht volg ik zowel Utrecht Dichtbij en het Utrechts Nieuwsblad. Die laatste is online tamelijk oppervlakkig in zijn berichtgeving. Als je Utrecht Dichtbij bekijkt zie je veel meer nieuws over bestuurlijke zaken en de gemeente.’ Anders dan Omroep Venlo is het door Kik gerefereerde Utrecht Dichtbij geen lokale omroep, maar een zogenaamde ‘hyperlocal’; een lokale nieuwsbron die wordt bijgehouden door particulieren. In ongeveer de helft van de Nederlandse gemeenten is een dergelijk bedrijf actief. ‘Het grootste deel daarvan is eenpitter’, weet Piet Bakker van de Hogeschool Utrecht, waar hij onderzoek deed naar de rol van de hyperlokale nieuwsbronnen. De 350 hyperlocals die Nederland kent worden gerund door 125 verschillende bedrijven. ‘Maar zeker 90 daarvan zijn kleine bedrijfjes die door één persoon overeind gehouden worden.’

Het gros van die hyperlokale nieuwsbronnen draait op vrijwilligers. Zo ook TVSchijndel.nl. ‘Je ziet gewoon dat er behoefte is aan goede, lokale verslaggeving’, vindt Noël van Hooft, een van de kartrekkers van de Brabantse site. ‘In onze gemeente is er een flink gat ontstaan. Het Brabants Dagblad wordt steeds dunner en het enige huis-aan-huisblad dat nieuws over Schijndel brengt wordt niet eens meer hier gemaakt. In de zomer verschijnt die weekkrant zelfs helemaal niet.’

Inspringen in een gat is ook wat BredaVandaag doet. ‘Inwoners van Breda moeten het vooral hebben van BN/DeStem. Maar een stad van dit formaat heeft recht op een tweede medium dat het nieuws volgt’, vindt oprichter Wijnand Nijs. ‘Natuurlijk heb je ook Omroep Brabant nog, maar zij bedienen de hele provincie. Dat gebied is zo groot en verdeeld dat je als omroep nooit overal kunt komen. De kans dat lokale media dat lukt is veel groter. Maar ook wij kunnen dat niet alleen af. We merken dat we steeds meer samen moeten werken. Dat doen we onder andere met de lokale omroep hier.’

Het aangaan van samenwerkingen lijkt de toekomst te worden voor lokaal opererende media. Dat vindt ook Flip van Willigen, managing director van TV Enschede FM, dat in 2011 en 2012 door Olon verkozen werd tot beste lokale omroep van Nederland. Naast samenwerkingsverbanden met De Twentsche Courant Tubantia, RTV Oost, FC Twente en het Medisch Spectrum Twente, werkt TV Enschede FM sinds een jaar samen in het Regionaal Media Centrum (RMC) Twente. In deze overkoepelende organisatie hebben tien lokale omroepen uit de regio zich verenigd om samen meer kwaliteit te kunnen bieden. Van Willigen: ‘Het RMC Twente maakt een raamwerk voor een ochtendprogramma met daarin nieuws uit de regio Twente. De individuele omroepen vullen daarin iedere dag een aantal minuten lokaal nieuws in. Zo zorgen we ervoor dat al die omroepen eigen nieuws maken en de kwaliteit van de nieuwsvoorziening verbetert. Tegelijkertijd behoudt iedere omroep zijn eigen identiteit.’
Een bovenlokale omroep dus, waar hyperlokaal nieuws wordt samengevoegd met dat uit de regio. RMC Twente doet -als eerste in zijn soort zijnde- dienst als pilot. Het uiteindelijke doel: met tien Twentse lokale omroepen een complete dagprogrammering maken. Ook branchevereniging Olon is betrokken bij de pilot. ‘Het is de bedoeling dat de RMC’s ook in andere regio’s uitgerold gaan worden’, verduidelijkt interim-directeur Hans Disch. ‘Dat gebeurt niet per provincie, maar per regio waar mensen zich met elkaar verbonden voelen.’ Volgens Disch is het de bedoeling dat er eind 2014 tussen de vijftig en tachtig RMC’s zijn, verspreid door heel Nederland. ‘Zo ontstaat er een kwalitatief landelijk dekkend netwerk van lokale nieuwsvoorziening’, aldus Van Willigen desgevraagd. ‘En daardoor wordt de lokale journalistiek weer het kloppend hart van de samen­leving.’

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.