mgm nvj maart

— maandag 25 juli 2022, 16:19 | 0 reacties, praat mee

Vrij Nederland beleefde onder het hoofdredacteurschap van Rinus Ferdinandusse (1931-2022) haar hoogtijtagen

Vrij Nederland beleefde onder het hoofdredacteurschap van Rinus Ferdinandusse (1931-2022) haar hoogtijtagen
Rinus Ferdinandusse (1931-2022), hoofdredacteur van Vrij Nederland van 1969 tot 1996 in 1983 achter zijn bureau met kranten, paperassen en een typemachine. - © Bert Verhoeff/ANP Foto

Afgelopen zaterdag 23 juli overleed Rinus Ferdinandusse (1931-2022) in Amsterdam. Ferdinandusse was van 1969 tot 1996 hoofdredacteur van destijds het weekblad Vrij Nederland (VN). Dat lieten zijn partner en dochters zaterdag weten aan het ANP. Zelf vond hij dat hij als hoofdredacteur 'niks te zeggen' had, maar Vrij Nederland beleefde onder zijn hoofdredacteurschap haar gloriedagen. Laatste wijziging: 27 juli 2022, 09:02

Ferdinandusse kwam in 1959 terecht bij VN. Hij dacht dat hij solliciteerde op een functie waarin hij stukjes uit buitenlandse kranten zou moeten knippen, maar hoofdredacteur Mathieu Smedts dacht dat hij solliciteerde als redacteur. ‘Wanneer kun je beginnen?’, vroeg Smedts hem volgens de overleving. En de rest was geschiedenis. Binnen tien jaar klom hij op tot de functie van hoofdredacteur.

‘Van pakweg 1970 tot 1985 was VN dé krant van Nederland, de enige plek waar behoorlijke journalistiek werd bedreven. In die periode was er een unieke samenballing van talent. Van Igor Cornelissen en Joop van Tijn tot Martin van Amerongen en Joris van den Berg. Iedereen schreef over zijn eigen passies. Van Amerongen wilde de beste schrijver over Oostenrijk en Heine worden. En dat werd-ie. Joris van den Berg wilde weer iets anders en slaagde daar ook in. En Joop van Tijn wilde gewoon álles, zei Ferdinandusse in zijn laatste interview in Vrij Nederland in 2010. Onder de leiding van Ferdinandusse steeg de oplage van Vrij Nederland tussen 1970 en 1985 tot 120.000 stuks. Het zijn getallen waar het - inmiddels - maandblad nu slechts over kan dromen.

‘Kerkblad voor de linkse gemeente’
Er zat geen enkel redactioneel systeem achter het weekblad destijds, zo meent Ferdinandusse: ‘De een riep: “Zullen we een stuk maken over…” waarop de ander zei: “Fantastisch, dat doen we.” Zo ging het. Meer was het niet. Het ging van onderwerp naar onderwerp, bij voorkeur dingen die tot dan toe bedekt waren gebleven. Je kunt met terugwerkende kracht vaststellen dat VN vooral opviel door wat anderen niet deden.’ Indertijd werd Vrij Nederland door de Telegraaf snerend het ‘kerkblad voor de linkse gemeente’ genoemd.

De toekomst van VN zag Ferdinanusse zelf weinig hoopvol in: ‘Nieuws in geschreven vorm bestaat niet meer. Alles heb je al op tv gezien. Bovendien bestaat de helft van de journalistiek tegenwoordig uit meningen. Vroeger had je nauwelijks columnisten. Renate Rubinstein was een van de allereerste. Ik heb vroeger vaak tegenover anderen onze columnisten moeten verdedigen. Ik herinner me dat ik ooit betoogde dat een column voor mij werkelijk overal over mocht gaan. Geen onderwerp ging te ver. Zolang het maar niet over de kut van de koningin ging.’

Nieuws in geschreven vorm bestaat niet meer. Alles heb je al op tv gezien.

Naast zijn hoofdredacteurschap zat Ferdinandusse allesbehalve stil: hij was auteur van vierentwintig boeken, sommigen met een oplage van ruim 60.000 stuks. Voor minder deed hij het niet. Enkele boeken van zijn hand waren Naakt over de schutting (1966), Zij droeg die nacht een paars corset (1967), De brede rug van de Nederlandse maagd (1968), Het hoofd werd op de tafel gezet (1970) en De bloedkoralen van de bastaard (1971).

Tot op hoge leeftijd bleef Ferdinandusse een klein, select groepje redacteuren van VN ontmoeten in een Amsterdams etablissement. Bij de laatste bijeenkomst, in december vorig jaar, liet zijn vrouw Else weten dat Ferdinandusse verguld was met een bloemetje dat hij ontving voor zijn negentigste verjaardag. Dat kwam vooral door de begeleidende tekst bij het bloemetje: ‘Van harte gefeliciteerd Rinus! Je was, bent en blijft onze hoofdredacteur’. Op de dag na zijn overlijden deelde VN het eerste artikel van de hand van Ferdinandusse in het blad - destijds nog een krant: ‘Studiekostenvergoeding bepleit voor alle studenten’.

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.