Herman van den Akker (1924-2008)
Op 20 mei is op 83-jarige leeftijd overleden Herman van den Akker, oud-redacteur buitenland, oud-chef binnenland en chef feature coördinator van het oude (echte) Algemeen Dagblad.
Herman sukkelde al jaren met zijn gezondheid, maar hij droeg zijn leed manhaftig. Ben Levie, lange tijd zijn rechterhand, noemde de op Sumatra geboren Van den Akker ‘de stille kracht’ van het AD. Herman werkte het liefst in overhemd met een baaltje zware shag naast zich. Als hij aan zijn werk aan de central desk begon gooide hij alle kopij in willekeurige volgorde op één stapel om daarna, met de vingers in de oren, alles te lezen en dan te verdelen. Haagse redacteuren kregen nogal eens van hem te horen: ‘Aardig stukkie hoor, maar zou je nog niet even…’.
Later werd Herman gepromoveerd tot chef van het feature coördinator met uitgebreide bevoegdheden. Hij alleen was acceptabel voor de afdelingschefs die een stuk autonomie verloren. In die nieuwe functie stond hij vaak voor dag en dauw op om te gaan redigeren en herschrijven. Dan was er niemand om hem af te leiden. Onder de naam van de verslaggever maakte hij van al die, nooit vlekkeloos, aangeleverde kopij, ware sieraden voor de krant.
Maar Herman was meer dan een bureauchef. Hij was de vertrouwensman van de hele AD-redactie. Een paar functies: voorzitter redactiecommissie, voorzitter redactieraad, lid OR en COR. Als vakbondsman genoot hij het volste vertrouwen van de hoofdredactie, zeker waar het ging om de soms met het mes op tafel gevoerde onderhandelingen over het redactiestatuut en de ‘bandbreedte’ van de krant. Van den Akker was de grote vraagbaak als het over de cao ging. Hij leidde ook altijd de vergaderingen die daarover gingen. Dan sprak hij op zijn bekende rustige, maar niettemin dwingende toon zonder vreemde woorden over de mogelijkheden en onmogelijkheden van eventuele werkonderbrekingen.
Ook op journalistiek terrein stond hij zijn mannetje. Zo had Herman de wereldprimeur van de verbintenis van Margriet en Pieter. Eén keer kwam hij in de knoei. 10 maart 1966. Acht verslaggevers van uiteenlopende snit hadden onder leiding van Van den Akker in Amsterdam eenstemmig verslagen gemaakt van de trouwdag van Beatrix en Claus, vanzelfsprekend met uitvoerige vermelding van de rookbommen die toen de stad beheersten. De hoofdredactie in Rotterdam, die nauwelijks weet had van de rellen, vond het verslag afbreuk doen aan de glorie van de dag en herschreef het ‘s avonds tot een ‘Oranje-Bovenverhaal’. Van den Akker later: ‘Het was de enige keer dat ik het bij het AD echt moeilijk heb gehad.’
Herman gold als een expert op het gebied van de Gordel van Smaragd. Hij had in Jakarta bij Aneta gewerkt en was kind aan huis bij Soekarno. Op dat gebied had hij zoveel autoriteit dat hij het zich veroorloven kon een stuk van hoofdredacteur Huib Appel over Indonesië ergens, zwaar ingekort, op pagina zeven te plaatsen met het commentaar ‘Oud nieuws, die twintig regels waren eigenlijk al te veel’, maar, zei hij tegen Huib, ‘ik vond het toch wel leuk voor jou om iets in de krant te zetten’.
Een rustige, maar altijd alerte houding demonstreerde Herman van den Akker ook als voorzitter van de NVJ. Een bescheiden man, maar die er als voorzitter altijd stond als de omstandigheden dat vereisten of als de nood aan de man was. Oud-secretaris Hans Verploeg: ‘Dan was het op z’n Rotterdams: niet lullen, maar poetsen’.
Wij wensen zijn vrouw Joke, hun kinderen en verdere verwanten alle sterkte toe bij dit gevoelige verlies.
Piet Bouwmeester
Foto: Taco Anema