Volgens de politie hebben journalisten tijdens demonstraties naast rechten vooral plichten

Vorige week werden drie Nederlandse journalisten gearresteerd die verslag deden van klimaatacties in Den Haag, Mac van Dinther (de Volkskrant), Hans Nijenhuis en fotograaf Marco de Swart (AD). Zij gaven in kranten en op tv commentaar op hun aanhouding. Politiewoordvoerder Wim Hoonhout zegt in NRC daarover onder meer: "Journalisten hebben rechten, maar ook plichten. Zoals bijvoorbeeld opvolgen van een aanwijzing van een agent.”
Er was kritiek op het oppakken van de journalisten. Het was onnodig om dat duidelijk genoeg was dat het om journalisten ging. Hoonhout geeft aan dat het niet meevalt om in het heetst van de strijd uit te maken of iemand journalist is. Een perskaart helpt niet altijd, want die is te vervalsen en even googlen op de persoon daar is dan geen tijd voor.
Kritiek op het politieoptreden via diezelfde media valt niet altijd goed bij de politie, geeft Hoonhout aan: „Als journalisten via al hun grote platforms hun beklag over ons doen, dan vinden veel collega’s daar wel wat van.” Hij legt demonstratief zijn handen onder zijn benen. „Dan moeten we even op onze handen zitten.” Maar, zegt hij ook, daar blijft het vervolgens bij. „De Haagse collega’s gaan de Volkskrant-journalist uitnodigen voor een gesprek, om het bij te leggen. Want we moeten weer met elkaar verder. Het beschermen van onze democratie is onze gezamenlijke opdracht.”
Bij het oppakken van Nijenhuis proberen de journalist met een visitekaartje aan te tonen dat hij aan het werk was. Dat vindt Hoonhout echt onvoldoende. Uit NRC: “Kijk maar,” zegt hij, terwijl hij zijn telefoon aanreikt waarop een foto te zien is. „Nijenhuis zegt nu dat hij zijn perskaart toonde. Zijn hoofdredacteur (Rennie Rijpma, red.) schreef dat ook. Maar kijk deze foto dan. Dat is geen perskaart, dat is een visitekaartje!”
Via Twitter laat Nijenhuis weten begrip te hebben voor het verhaal van Hoonhout: alles heeft twee kanten.
Dit is een mooi en evenwichtig stukje Wim. Ik kan er nu wel weer op gaan zitten afdingen (Fotograaf Marco had een politieperskaart enzo) maar je hebt helemaal gelijk met je toon: er zitten twee kanten aan alles.
— Hans Nijenhuis (@HansNijenhuis) October 15, 2021
Daar denkt Van Dinther anders over. “Sorry hoor, maar hier druipt het slijm vanaf. Ik heb er wel wat op af te dingen. Ik maakte geen deel uit van een groep, had een geldige perskaart, liep niemand in de weg en werd met grof geweld tegen een bus gesmeten. Daar was niks evenwichtigs aan.”
Sorry hoor, maar hier druipt het slijm vanaf. Ik heb er wel wat op af te dingen. Ik maakte geen deel uit van een groep, had een geldige perskaart, liep niemand in de weg en werd met grof geweld tegen een bus gesmeten. Daar was niks evenwichtigs aan.
— Mac van Dinther (@MacvanDinther) October 17, 2021
Later vult Van Dinther dat nog aan met onder meer: “Hans, als ik jouw week even mag resumeren: je gaat bij een stel activisten in de bus zitten zonder geldige perskaart. Als jullie gearresteerd worden, hang je snel de kaart van je fotograaf om je nek en roep je dat je journalist bent.”
@HansNijenhuis Hans, als ik jouw week even mag resumeren: je gaat bij een stel activisten in de bus zitten zonder geldige perskaart. Als jullie gearresteerd worden, hang je snel de kaart van je fotograaf om je nek en roep je dat je journalist bent.
— Mac van Dinther (@MacvanDinther) October 17, 2021
In NRC zegt Thomas Bruning van de NVJ excuses te verwachten van de politie Den Haag, omdat de drie aangehouden journalisten volgens hem een politieperskaart hadden. In het geval van Hans Nijenhuis en Marco de Swart wordt dit door de politie overigens betwist.
Wel begrijpt hij dat de controle voor politie tijdens „complexe demonstraties” moeilijk is, omdat hij ziet dat steeds meer mensen zeggen dat ze journalist zijn, zonder het met een politieperskaart te kunnen aantonen. „Maar dan nog is het een kwestie van googelen of een persoon daadwerkelijk gekoppeld is een media-organisatie, dat hoeft geen uren te duren.”
Praat mee