Transparantie in politieke journalistiek

Het was de eerste keer dat de scholen optrekken in een gezamenlijk onderzoeksproject. Het doel was onder andere om inzicht te krijgen in de onderhandelingen tussen media en politici voorafgaand aan verkiezingsoptredens. Studenten hebben meegelopen bij de meeste redacties van kranten, radio- en tv-programma’s en verzamelden informatie over de manier waarop de campagne werd verslagen. Alleen De Telegraaf en het Algemeen Dagblad weigerden medewerking.

De wederkerigheid betekent echter niet dat beide partijen niet proberen voor hun eigen belang een gunstigere positie uit te onderhandelen. Onderhandelingen zijn een vast onderdeel in de voorbereidingen op de verkiezingscampagne. Daarbij hadden de redacties van de tv-zenders de meeste invloed op de gang van zaken: zij en niet de politieke partijen bepaalden in hoge mate de gespreksthema’s en de spelregels. Verder bleeek dat bij de actualiteitenrubrieken en de talkshows vooral de grote politieke partijen invloed konden uitoefenen en eisen konden stellen op de inhoud en de vorm van de uitzending. Redacties van kranten hadden een uitgesproken onafhankelijke positie; zij zijn voor hun werk niet van de politici afhankelijk.

De onderzoekers van de opleidingen Journalistiek geven als aanbeveling dan ook mee dat het juist raadzaam kan zijn voor journalisten om duidelijk afspraken te maken om op terug te vallen omdat journalisten en politici een ander belang hebben.