Sportverdwazing
Gastcolumnist Willem Offenberg is mediaconsultant in China.
Heeft fotograaf Felix Wong nou wel of niet een politieman in het kruis geraakt tijdens schermutselingen bij de eerste openbare kaartverkoop voor de Olympische Spelen? Het onbeduidende voorval met de fotograaf van de South China Morning Post haalde dagenlang de door sportverdwazing geplaagde media. Wereldwijd. Net als het bericht van CNN, gevolgd door BBC en andere media over de staatspolitie PSB die in alle hotels speciale spionagesoftware zou hebben laten installeren. Beide berichten horen thuis in de categorie ‘China-haat’.
De BBC plaatste bij dit onjuiste bericht ook nog een sterk verouderde foto van agenten in uniformen van acht jaar geleden. Tot groot vermaak van staatskrant China Daily. Het is een van vele bloopers, in een ware lawine van China-bashing. Van schandaalstukken over smog, het voortdurend rochelen van hoofdstedelingen, intimidatie van middenstanders en ander klein leed. Terecht vragen Chinezen zich af of de buitenwacht China haar moment van glorie wel gunt.
Maar anderzijds: Alle internetverbindingen hier lopen wel degelijk via China Telecom, het staatsbedrijf dat alle telefoon- en internetcommunicatie regelt. Autoriteiten hebben dus al volledige controle over communicatiekanalen in de Volksrepubliek, inclusief de kabelnetwerken.
Bovendien: grote internationale hotels hebben eigen satellietschotels op hun dak staan voor ontvangst van buitenlandse zenders naar keuze. Bij deze satelliet¬televisie kan de censurist niet centraal ingrijpen. Maar de PSB kan bij onwelgevallig nieuws internationale hotelketens sommeren de zenders uit te schakelen, ook hotels die voor 100 procent buitenlands eigendom zijn.
Wat blijft is kortom een, vooral in onze ogen, belabberde mate van persvrijheid. Verandering is vaak een kwestie van willekeur, twee stappen vooruit, en dan weer één terug. En echte vooruitgang bespeurt alleen iemand die er oog voor heeft, onbevooroordeeld is en de mate van persvrijheid toetst aan een zeer recent verleden.
Plaatselijke journalisten zijn vaak de echte helden. Zij moeten laag onder de radar vliegen om door moeizaam en soms gevaarlijk graafwerk aan interessant materiaal te komen. Kranten als Youth Daily en Southern Metro lukt dat aardig. En vergeet de vele bloggers onder ruim een half miljard internetters niet. Steeds weer verkennen zij de grenzen van wat mogelijk is. Die grens schuift wel degelijk verder op.
Praat mee