Roger
De kleine commerciële zender VT4 tekende voor de journalistieke scoop van het nog jonge jaar, met een live en uitgebreid interview met Roger Vangheluwe. Een man die uit zijn functie van bisschop van Brugge is gezet, nadat een jaar geleden bekend werd dat hij jarenlang twee van zijn neefjes seksueel misbruikte. Sindsdien wordt hij door de katholieke kerk van hot naar her verkast, om zijn leven ‘in het verborgene’ verder te zetten.
Er ontstond beroering toen het Vaticaan de bisschop veroordeelde tot een ‘psychologische begeleiding’, die wonderwel in het mooiste klooster van de Loire-streek diende plaats te vinden. Het Club Med van de katholieke kerk.
Die verontwaardiging werd er niet minder om toen de man een dik half uur, zongebruind en met een bete glimlach om de mond, de feiten kon afdoen als ‘een beetje een relatietje’ met zijn neven, relaties die in die tijd ‘zelfs niet ongewoon waren’. Zelden toonde een ware pedofiel zo zijn echte gezicht, en daags nadien kwamen de kranten pagina’s te kort om alle verontwaardigde reacties af te drukken, van bisschoppen over psychiaters tot politici, en zelfs het Vaticaan zag zich genoodzaakt te melden dat er toch misschien een wat strengere straf diende gezocht te worden.
Dan zou je denken goed gedaan, maar dat is buiten de onvermijdelijke mediacritici gerekend. Een psychiater had het over een ‘secundaire traumatisering’, wat men de slachtoffers niet mocht aandoen. Nochtans lieten die bij monde van hun psychiater en advocaat weten dat ze niet echt vrolijk waren geworden van het interview, maar enorm veel steun hadden gehaald uit de massale verontwaardiging die de bisschop te beurt was gevallen. Een grote katholieke welzijnsorganisatie vroeg zich af of de strijd voor marktposities voor de media dan belangrijker was dan de grote kwetsuren van slachtoffers. De media moeten hun verantwoordelijkheid opnemen, bijvoorbeeld door soms niet te spreken, zo pleitte men er regelrecht voor zelfcensuur.
Nochtans heeft het interview meer in beweging gebracht dan het verzamelde optreden van het Belgische gerecht en een parlementaire onderzoekscommissie naar misbruik in de kerk konden teweegbrengen. Er was ook kritiek op de empathische, soms zelf meelevende toon van de interviewer. Die stelde nochtans alle vragen die er toe deden, en mocht hij de bisschop bij de eerste vraag hebben begroet met ‘vuile pedofiel, vraag nu onmiddellijk vergiffenis’, dan mag geredelijk worden aangenomen dat het interview daar en dan was gestopt. Juist door de man zijn verhaal te laten doen, weefde hij vakkundig het touw waaraan hij zichzelf uiteindelijk ophing.
Er is, kortom, geen enkele reden te bedenken waarom het interview niet volstrekt conform de deontologie zou zijn verlopen. Waarom het niet relevant was. Waarom het zelfs meer eff ct sorteerde dan alle andere initiatieven van het afgelopen jaar. Maar voor sommigen begint mediakritiek steeds meer mediahysterie te worden.
Praat mee