Pleidooi voor journalisten met kennis van zaken
'Knowledge-based journalism’. Dat klinkt op het eerste gezicht een beetje gek. Want journalistiek zonder kennis van zaken is toch geen fatsoenlijke journalistiek? Journalisten horen toch te weten waarover ze berichten?
Toch is dit precies wat Thomas E. Patterson bepleit in zijn boek ‘Informing the news’: journalistiek die gebaseerd is op kennis. Zijn pleidooi komt voort uit een grote onvrede met de kwaliteit van het Amerikaanse nieuws. Terwijl de journalistiek zichzelf altijd legitimeert met hoogdravende opvattin- gen over democratie en burgerschap, is de praktijk volgens Patterson heel anders. Mensen worden inhoudelijk niet goed op de hoogte gebracht; ze worden overspoeld met meningen, ruzies, tegenstellingen, conflicten en non-informatie.Hij hekelt de meningenparade in talkshows. Hij fulmineert tegen het uitvergroten van conflicten. Hij verafschuwt de jacht naar kliks op internet. Kort samengevat: hij baalt ervan dat scoren belangrijker lijkt dan informeren. Patterson houdt het niet bij deze diagnose. Hij heeft ook een uitgesproken idee over oplossingen. Centraal staat zijn opvatting dat journalisten zich verder zouden moeten professionaliseren. En dan met name langs twee sporen.
In de eerste plaats zouden journalisten zich veel meer moeten ontwikkelen tot inhoudelijke experts. Het is volgens Patterson merkwaardig dat opleidingen zich niet bezighouden met het ontwikkelen van inhoudelijke expertise op een bepaald terrein. In zijn ogen zouden opleidingen zich moeten richten op specialisaties. Om zo journalisten te krijgen met uitmuntende kennis over het gebied waarin ze werkzaam zullen zijn.
Daarnaast zouden journalisten veel meer kennis moet hebben van de manier waarop je mensen het beste informeert. Dat vergt volgens Patterson ook een andere taakopvatting: journalisten zouden zichzelf minder moeten zien als de snelle nieuwsbrenger, en veel meer als de leraar die zijn publiek helpt om de wereld te begrijpen.
Ik weet dat dergelijke ideeën onder journalisten veel weerstand oproepen. ‘Journalisten brengen nieuws en niets meer dan dat!’ ‘Journalisten zijn slechts boodschappers!’ Ik vind het boek van Patterson echter een uitmuntend betoog dat op goed onderbouwde wijze beargumenteert waarom het tijd is dat de journalistiek een volgende serieuze stap zet in haar volwassenwording.
Thomas E. Patterson: Informing the news: The need for knowledge-based journalism. Random House, ISBN 9780345806604, 256 pagina’s.
Praat mee