Pim van den Dool was nog geen week chef politiek bij NRC tot hij z’n eerste vuurdoop meemaakte

Niet één keer, maar tweemaal viel Pim van den Dool (34) met z’n neus in de boter. Vanaf januari 2020 volgde hij als verslaggever het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Niet veel later brak de coronacrisis in alle hevigheid uit.

Het patroon herhaalde zich bij de val van het kabinet. Karma of een speling van het lot? ‘Begin met een knaller’, zegt hij lachend.

Het is ‘bloedheet’ op de Haagse redactie van NRC, dus we wijken uit naar de koelte en luwte van het Plein. De Kamer is inmiddels terug van reces, toch is het nog opvallend rustig in de Haagse binnenstad. Mogelijk een stilte voor de storm.

Het idee was eigenlijk dat Van den Dool z’n voorganger, Guus Valk, juist in die luwte van het zomerreces zou opvolgen om een beetje te kunnen landen.

Pizza
‘De val van het kabinet hing wel boven de markt’, blikt hij terug. Toch was het voor veel betrokkenen alsnog een verrassing. ‘Na een hele lange dag aten we met de redactie éindelijk pizza. Het leek erop dat er een compromis gemaakt zou worden [over de asielinstroom, red.].’

De pizza stond nog niet op tafel, en NRC-verslaggever Lamyae Aharouay belde: ‘Het kabinet is gevallen!’

Eén minuscuul probleempje: de kabinetsval was niet ideaal getimed voor de bomvolle zaterdagkrant, die een uur later naar de drukker zou gaan.

Adrenaline
‘In veertig minuten heb ik mijn eigen verhaal samen met een collega volledig herschreven.’ Gekkenwerk, zou je zeggen, ‘da’s toch de adrenaline waar je op drijft’, zegt hij nu glimlachend. Na de deadline van de papieren krant werd er in het holst van de Haagse nacht nog een podcast opgenomen over de kabinetsval.

Go out with a bang

Guus Valk had het stokje al overdragen aan zijn opvolger maar sprong, op eigen beweging, toch in de auto naar Den Haag. ‘De volgende dag ging hij op vakantie’, zegt Van den Dool, ‘Go out with a bang’. 

Niet dat de rust wederkeerde. Na een weekend ‘doortikken’ verraste premier Rutte die maandag vriend en vijand door z’n vertrek uit de politiek aan te kondigen.

Op een paar uitstapjes na werkt Van den Dool al z’n hele werkende leven voor NRC. Terwijl er thuis in Krimpen aan de Lek de Volkskrant werd gelezen. Na zijn stage op de politieke redactie van de krant werd er een internetredactie opgetuigd en kreeg hij de vraag of hij terug wilde keren.

Het hele concept van de internetredactie stond nog in de kinderschoenen, redacteuren schreven hun stukken voor ‘papier’. ‘Veel redacteuren hadden géén idee wat wij nou allemaal uitspookten. Wie wáren die jongetjes en meisjes?’

Liason
Om de deelredacties mee te krijgen met de innovatie met de naam internet, werden deze internetredacteuren uitgezonden naar verschillende redacties. In formele taal was hij ‘liason’ - een term die vooral in politieke kringen wordt gebruikt als ‘verbindingsofficier’. Zo kwam Van den Dool bij de Haagse club terecht, en ging er niet meer weg.

In 2017 begon hij als verslaggever Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties - ‘je kunt er alle kanten mee op’ -, een ‘hele brede portefeuille waarmee je als jonge verslaggever veel meters kunt maken’.

Drie maanden na z’n benoeming als verslaggever van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) brak ‘de pleuris’ - de coronacrisis uit.

We wisten helemaal níks

‘Dat heeft mij echt vormgegeven als verslaggever en journalist’, zegt hij nu. ‘Ik werd compleet in het diepe gegooid. We wisten hélemaal niks. De overheid zei, geruststellend: “We hebben draaiboeken op de plank liggen!”. Dat bleek algauw ernstig tegen te vallen.’

‘Wat gebeurt hier in vredesnaam?’, was de tendens. ‘De overheid wist niet wat er gebeurde, wij als journalisten wisten niet wat er gebeurde.’ Droogjes: ‘En dan moet je ‘t ook nog uitleggen aan je lezer.’

Snippertjes informatie
Onlangs publiceerde het Sociaal en Cultureel Planbureau een rapport, waarin ook de rol van de media tijdens de pandemie ervan langs krijgt: te institutioneel, te weinig ruimte voor ‘sceptische geluiden’

Hoe kijkt Van den Dool naar die kritiek? ‘Het was moeilijk om de besluitvorming van het kabinet te controleren. Je moest het doen met snippertjes informatie die moeilijk viel te controleren.’

‘Nederland was met veel dingen te laat en dat hebben we uitgebreid opgeschreven - denk aan het begin van de vaccinatiecampagne. Het ingewikkelde was dat je nooit zeker wist of iemand je het volledige verhaal vertelde.’

‘Hielden ze de wat minder leuke dingen achter? Ik denk dat we het, zelfs nu, nooit compleet zullen weten. Je moest roeien met de riemen die je had, want de lezer wilde informatie.’

Leiderschapsambitie
In de naweeën van de coronapandemie kwam Van den Dool op adem. Aan het begin van 2023 maakte de scheidend chef van de politieke redactie, Guus Valk, bekend dat hij zich weer op het schrijven wilde toespitsen. Van den Dool had eigenlijk nooit een leiderschapsambitie, zegt hij. Toch zit hij hier op het Plein als chef. Hoe is dat dan gegaan?

‘In alle eerlijkheid: het zaadje werd geplant nadat ik erover sprak met collega’s. Sommigen moedigden mij zelfs aan. Het draagvlak gaf mij een extra zetje.’

Toch was er twijfel, vooral door het beeld van chefs die hun dagen bellend, mailend, append en bovenal vergaderend slijten. ‘In praktijk valt het best mee’, zegt hij nu de landing in z’n nieuwe functie zo goed als voltooid is.

Aangehaakt
Nog steeds komt de NRC-lezer de naam van de chef tegen in de kolommen - en Van den Dool hoopt dat te blijven doen. Blijven schrijven is belangrijk, vindt hij.  ‘Je wil niet alleen achter je bureau opdrachten geven, je houdt zo feeling met Den Haag. Zo blijf je ook inhoudelijk aangehaakt.’

‘Ik merk dat het leidinggeven en het voeren van de journalistieke gesprekken - “wat gaan we nou maken?” - veel voldoening geeft.’ Als verslaggever hobbel je vooral achter de waan en ophef van de dag aan. ‘De waan van de dag vind ik negatief klinken’, lacht hij, ‘maar iets meer naar de langere termijn kijken is ook heel leuk.’

Neem gas terug als dat kan

Het klassieke beeld van de Haagse verslaggevers is dat ze met hun werk getrouwd zijn en het een huwelijk is dat dag en nacht doorgaat. Van den Dool probeert het anders te doen. ‘Ga naar huis!’, zegt hij wel eens tegen redacteuren. ‘Met de politieke campagne zal ‘t heel hard werken worden. Dus neem gas terug, als het kan. Ga op vakantie.’

Met de kabinetsval én het vertrek van Rutte ligt het Haagse speelveld, voor het eerst in jaren, weer helemaal open als een onbeschreven blad. ‘Dus ook een mooie tijd om te beginnen als nieuwe chef’, glimlacht Van den Dool tevreden. ‘Het werkt bevrijdend voor politiek Den Haag.’

Het worden wat tandjes bijzetten in de komende maanden. ‘Eigenlijk kan je als chef geen beter begin hebben.’