Onderzoek: ‘Geschillencommissie Auteurscontractenrecht maakt verwachtingen niet waar’
De Geschillencommissie Auteurscontractenrecht heeft zijn verwachtingen de afgelopen vijf jaar niet waargemaakt. Sinds de oprichting in 2015 zijn er maar een handjevol klachten ingediend bij de commissie, die het mogelijk moet maken om op een laagdrempelige manier te klagen bij auteursrechtelijke geschillen tussen opdrachtnemers en opdrachtgevers in de creatieve sector.
Dat is een van de conclusies uit de Evaluatie Wet Auteurscontractenrecht die onlangs werd gepubliceerd. Volgens het onderzoeksrapport (hier te downloaden als PDF) , dat werd opgesteld door het Institute of Information Law van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden, zijn zowel makers als exploitanten terughoudend als het aankomt op het inschakelen van de commissie.
“Aan de kant van de makers houdt dit verband met angst voor blacklisting (het mogelijk op een zwarte lijst geplaatst worden door opdrachtgevers, red.). Aan de kant van de exploitanten overheerste bij voorbaat scepsis. Slechts een brancheorganisatie en een handvol individuele exploitanten hebben zich bij de commissie aangesloten.”
De onderzoekers van de twee universiteiten stellen dat de geschillencommissie nauwelijks bijdraagt aan het verwerkelijken van de doelstelling van van de Wet Auteurscontractenrecht. Ze stellen dat er overwogen zou moeten worden aansluiting bij de Geschillencommissie Auteurscontractenrecht voor opdrachtgevers te verplichten.
“Daarnaast zouden organisaties van makers meer gebruik moeten maken van de mogelijkheid om collectief (en voor makers dus anoniem) te klagen over bijvoorbeeld algemene voorwaarden of modelcontracten van exploitanten.”
Praat mee
1 reactie
Jan Everhard, 2 november 2020, 12:51
Het was een pyrrusoverwinning dat er sowieso iets kwam als het Auteurscontractenrecht. Tijdens het wetgevingstraject werd het voor de makers al snel duidelijk dat de Geschillencommissie niet zou gaan functioneren zoals het bedoeld was, als een echte, serieus te nemen geschillencommissie, omdat van begin af aan de grote media uitgevers niets zagen in een verplichte aansluiting bij deze commissie. Toen de wet eenmaal aangenomen was gebeurde precies dat wat alle makers al vreesden. Omdat er geen verplichting was om aan te sluiten sloot niemand zich aan en stonden de makers opnieuw met lege handen.
Het afgekloven bot dat ons toegeworpen werd was de toezegging dat de wet geëvalueerd zou worden. Dat is nu gebeurt. En de onvermijdelijke conclusies zijn glashelder; een verplichting tot aansluiting door uitgeverijen en media-concerns en de mogelijkheid voor de makers om een collectieve klacht in te dienen over de Algemene Voorwaarden en de zogenaamde ‘modelcontracten’ (die bijna altijd in strijd zijn met het Burgerlijk Wetboek en de Auteurswet!!) waarover nooit te onderhandelen valt als individuele maker, worden door de Evaluatiecommissie voorgesteld. Ik hoop dat deze conclusies door de Tweede Kamer zullen worden overgenomen en dat de wet zal worden aangepast.
Er zal ongetwijfeld stevig gelobbyd gaan worden om een verplichte aansluiting te voorkomen. Wij, de makers, zullen het tegendeel onder de ogen van de Tweede Kamer moeten brengen. Anders is deze belangrijke wet voor de makers een dode wet en voor de uitgevers en media-concerns een schaamlapje die hun slechte bedoelingen moet verhullen.