Ode-baas bouwt 8 miljoen aan verliezen op

Tijdschrift The Optimist, voorheen Ode, claimt positief nieuws te brengen voor een betere wereld, maar functioneert al zeker tien jaar voornamelijk als de persoonlijke bank van lening voor oprichter en hoofdredacteur Jurriaan Kamp. Hij zegt aan de hand van ethische beginselen te werken aan een betere wereld, maar heeft vele tientallen leveranciers en investeerders teleurgesteld door te handelen als een keiharde ondernemer. Op kosten van zijn zakenpartners heeft de aan de Amerikaanse westkust levende uitgever/journalist via het blad 8 miljoen euro aan verliezen opgebouwd, in de stellige overtuiging dat het goede doel dit meer dan waard is.
Kamp zegt dat hij in de toekomst alles terug hoopt te betalen en dat hij persoonlijk ook zucht onder zware schulden, maar kan niet garanderen dat gedupeerde leveranciers en aandeelhouders ooit iets terugzien. Hij ontweek de gevolgen van een door boze freelance medewerkers aangevraagd faillissement door zijn tijdschriften naar een andere onderneming over te hevelen.
Een en ander blijkt uit journalistiek onderzoek in opdracht van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Voorganger Bedrijfsfonds voor de Pers gaf in 2001 een lening van ruim 190.000 euro voor verbetering van het tijdschrift. Van dat geld is slechts een klein deel terugbetaald en ook het fonds viste achter het net in het faillissement, dat op 18 maart 2014 werd uitgesproken.
De aanmaningen stapelden zich al vele maanden op toen Kamp zijn tijdschriften en de kantoorinventaris eind 2013 overbracht naar een andere bv, waar hij met een schone lei wilde doorstarten. Het leeggehaalde oude bedrijf deed de leveranciers vervolgens het voorstel om 90 procent van hun vordering in te leveren in ruil voor het recht op uitkering uit toekomstige winsten. “De enige manier waarop ik mensen nog iets kon bieden,” verdedigt Kamp zijn handelwijze. Twee medewerkers die daarmee geen genoegen namen vroegen het faillissement aan, in de hoop betaald te krijgen uit de weg gesluisde bezittingen als de curator deze terug zou eisen.
Curator C. van den Bergh dreigde daar inderdaad mee, maar accepteerde vervolgens een aanbod van Kamp om 60.000 euro extra op tafel te leggen voor de faillissementsboedel. Van dat zoenoffer kwam geen cent terecht bij de leveranciers. Na betaling van de procedurekosten en de Belastingdienst bleef er niets over voor een honderdtal aandeelhouders en negentien andere schuldeisers, onder wie freelance journalisten, fotografen, illustratoren en vertalers.
Het tijdschrift zelf zweeg over dit slechte nieuws, zoals de redactionele formule voorschrijft. Alleen de zeer opmerkzame lezer kon aan het colofon zien dat een aantal medewerkers niet langer werd vermeld.
Ondanks de herstart met een opgeschoonde balans verkeert tijdschrift The Optimist wederom in zwaar weer. De uitgeverij beloofde zowel op de thuismarkt als aan Engelstalige lezers vier nummers per jaar, maar liet de Nederlandse abonnees halverwege 2015 weten dat ze voortaan de Engelstalige versie zouden ontvangen.
Het zomernummer dat daarop in de bus viel, sprak boekdelen: Free money! luidde de titel van het omslagverhaal over bitcoins en ander digitaal geld. Vervolgens kregen de lezers per mail aanhoudende aansporingen om zich tegen betaling in te schrijven voor cursussen en seminars, of over te gaan tot een digitaal Gold Membership.
Afgelopen, uit? Nee, de Nederlandse zakenman Roland Pluut kon zijn favoriete blad niet missen en legde geld op tafel. Eind december ontvingen de abonnees in Nederland alsnog een herfstnummer in de eigen taal, met de belofte dat het winternummer daar snel op zal volgen.
Hoe Pluut en uitgever/hoofdredacteur Jurriaan Kamp dit zakelijk hebben geregeld houden ze voor zichzelf. Uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel blijkt dat Pluut de zakelijke controle heeft over de Nederlandse editie, terwijl Kamp eind 2014 aan andere investeerders nog een aandeel in toekomstige winsten beloofde. Dat rendement lijkt nu verder weg dan ooit.
Lees hier de reconstructie van de zakelijke ontsporing van een idealistisch initiatief
Praat mee
1 reactie
J.C. Roodenburg, 14 januari 2016, 15:14
Verbaast mij niks. Ik zie het blad ook al niet meer als bijlage af en toe bij NRC. Die uitgever - en redactie? - is er ook met open ogen ingetuind in dit ex-redactielid van NRC Handelsblad. Ik heb hem indertijd nog als deelnemer aan een journalistenpanel bij Radio Rijnmond onder leiding van de legendarische Wim Bosboom meegemaakt. Eenmaal per week. Toen was hij al bezig met een ‘betere wereld’. Ik geloofde daar niet in en eigenlijk nog steeds niet.