mgm nvj maart

— dinsdag 15 maart 2022, 13:21 | 4 reacties, praat mee

‘Nieuwswoestijnen zijn een fata morgana’

‘Nieuwswoestijnen zijn een fata morgana’

Media hebben er een handje van elkaar in de put te praten, vindt Bart Verkade. 'Vooral over de (vermeende) teloorgang van de regionale journalistiek worden keer op keer tranen geplengd. NRC riep op 27 februari de vraag op of in Nederland 'nieuwswoestijnen' ontstaan: gemeenten waaraan zelfs lokale journalisten geen aandacht meer besteden. Een kritische blik leert dat het hele stuk is gebaseerd op een onderzoek van lik-me-vestje. De regionale journalistiek is springlevend.' Dat betoogt de oud-hoofdredacteur van Rotterdams Dagblad en AD, nu zakelijk directeur van DPG Media, in dit opiniestuk. Laatste wijziging: 16 maart 2022, 09:16

De lokale politiek van Hoeksche Waard, een gemeente aan de zuidflank van Rotterdam met 87.000 inwoners van wie ik er één ben, schudt op zijn grondvesten. Dinsdag 8 maart wordt bekend dat een raadslid van een lokale partij de SGP-wethouder beschuldigt van grensoverschrijdend gedrag. Een dag later, exact een week voor de gemeenteraadsverkiezingen, stapt burgemeester Bram van Hemmen (CDA) met onmiddellijke ingang op.

Lezers van landelijke media zullen vergeefs zoeken naar beide nieuwsfeiten. De aangifte tegen de wethouder was een primeur van AD Rotterdams Dagblad, dat zowel gedrukt als digitaal een editie Hoeksche Waard heeft. De plotselinge aftocht van de burgemeester was daarin ook groot nieuws, maar kreeg landelijk evenmin aandacht. Zo gaat het vrijwel altijd met nieuws uit de regio.

NRC riep op 27 februari in een aantal artikelen de vraag op of in Nederland ‘nieuwswoestijnen’ ontstaan: gemeenten waaraan zelfs lokale journalisten geen aandacht meer besteden. Het hoofdartikel was gebaseerd op een eigen ‘onderzoek’ waarin is geteld hoeveel artikelen de afgelopen raadsperiode van 4 jaar over alle gemeenten in Nederland zijn geschreven. De gemeenteraad van Hoeksche Waard zou in al die jaren 24 artikelen hebben opgeleverd, gemiddeld elke twee maanden één. De echte verschroeide aarde vond NRC in Renswoude en Hardinxveld-Giessendam, met minder dan 10 stukken in kranten (in 4 jaar!). Tussenkoppen als ‘Eén artikel in de maand’ en ‘Niet dood, wel bijna’ schetsen de teneur.

Hete onderwerpen
Reden tot zorg? Nee, want de cijfers kloppen van geen kant. NRC heeft niet uitgezocht hoe vaak er is gepubliceerd over lokale politiek, maar hoe vaak een journalist letterlijk schreef over ‘gemeenteraad van…’ en dan moest de gemeentenaam volgen. De werkelijkheid is vele malen rijker. De editie Hoeksche Waard van AD Rotterdams Dagblad schrijft 6 dagen per week minstens 2 pagina’s over deze gemeente en in die vier jaar zijn honderden artikelen gepubliceerd over de plaatselijke politiek, waar alleen al een herindeling en de plaatsing van windmolenparken hete onderwerpen waren die mensen raakten.

Professionele verslaggevers van DPG Media volgen de gemeentepolitiek dagelijks en wonen raadsvergaderingen bij. Het is al lang geen gebruik meer letterlijk ‘verslag’ te doen. Journalisten zoeken uit wat werkelijk relevant is voor inwoners en schrijven daarover. De gedachte dat er geen luizen in de pels van de lokale politiek over zijn, is een mythe. DPG Media heeft 750 full time journalisten en een veelvoud aan freelancers werken voor 14 regionale dagbladen en nieuwssites.

Samen maken zij 67 lokale edities. Als inwoner vind je daar al het nieuws over jouw gemeente. Ruim 800.000 gezinnen zijn geabonneerd op deze titels. Per dag maken de redacties 1.200 pagina’s met lokaal en regionaal nieuws, nog los van wat online wordt gepubliceerd. De regionale dagbladen van Mediahuis zitten in hun provincies ook nog steeds bovenop het nieuws.

Voor wie nog twijfelt hoe onzinnig het beeld van ‘nieuwswoestijnen’ is, de cijfers van een gemeente die iedereen kent: Amsterdam. Over de politiek in die stad zouden regionale en landelijke media in 4 jaar ieder slechts 200 artikelen hebben geschreven, aldus NRC. Zoveel publiceert Het Parool er al in een kwartaal. Niet de nieuwsvoorziening is armoedig, maar het onderzoek ernaar. NRC kan zich voorstellen dat er iets is aan te merken op het onderzoek, maar vindt nog steeds dat de wrakke vraagstelling vertelt ‘hoeveel aandacht er in media is voor lokale politiek’. Rectificeren ho maar, een gastbijdrage is ook niet welkom. Wel worden de staatjes zodanig aangepast dat niet meer valt te herleiden hoe invalide de gehanteerde onderzoeksmethode was. De fout blijft overeind, slechts het bewijs wordt verdoezeld.

Kwam iemand op het idee om te checken of het klopt dat over de gemeenteraad van Nuenen de laatste jaren ‘hoogstens enkele artikelen of een enkele column’ zijn geschreven?

Lariekoek
Het is een merkwaardige reflex in Nederland. Keer op keer roept iemand het beeld op dat ‘de journalistiek’ verdwijnt uit de regio, dat er geen lokale journalisten meer zijn en dat oplages dalen. Allemaal lariekoek. Internet heeft juist gezorgd voor meer betalende abonnees en voor een groter bereik dan de regionale journalistiek ooit heeft gehad. Waarom vieren we niet met elkaar dat bezoekers van nieuwssites graag betalen, of inloggen, om alles te kunnen lezen?

Nee, we praten de journalistiek, en vooral de regionale, liever de afgrond in. Zo ook omroep BNNVARA, die vorige week met ook al gebrekkig en incompleet onderzoek poogde aan te tonen dat veel gemeenteraden nooit meer een journalist zien. Zij gaven wel toe dat hun onderzoek geen harde feiten opleverde, maar voelden zich gesterkt in de resultaten omdat zelfs op de site van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek valt te lezen dat ‘de perstribunes leeglopen’.

Kwam iemand op het idee om te checken of het klopt dat over de gemeenteraad van Nuenen de laatste jaren ‘hoogstens enkele artikelen of een enkele column’ zijn geschreven? Het Eindhovens Dagblad zou ‘honderden’ hebben geantwoord.

Springlevend
Regionale journalistiek is springlevend en mede door samen te doen wat samen kan, loont het nog steeds op zeer lokale schaal media te maken die kwaliteit hoog in het vaandel hebben. Met succes. Eind maart neemt Gep Leeflang van De Stentor de Saskia Stuivelingprijs 2021 voor politieke journalistiek in ontvangst, als kroon op het onderzoek dat hij lange tijd deed naar wanbestuur in Epe.

Het is vooral de publieke omroep die de noodklok luidt over vermeend schrale berichtgeving in de regio, met als belangrijkste doel de subsidiepotten wat verder aangevuld te krijgen. Lokale omroepen, vooral vrijwilligersorganisaties, moeten nu ineens van rijkswege worden voorzien van tientallen professionele journalisten. Wat niemand zich realiseert, is dat de inzet van door de overheid betaalde journalisten het speelveld moeilijker maakt voor de privaat gefinancierde media die al decennia honderdduizenden abonnees hebben voor hun lokale uitgaven.

Onze 750 journalisten ‘in de regio’ schrijven graag en vaak over de lokale politiek. Zij vervullen hun taak met trots en eer. Dat het ‘onderzoek’ van NRC hun rol marginaliseerde tot een handvol artikelen in 4 jaar is even pijnlijk als onnodig. Die vermeende nieuwswoestijnen zijn niet meer dan een fata morgana.

 

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

4 reacties

Veldman, 15 maart 2022, 15:52

Hard onderzoek (blik op de verspreidlijst van de bezorger): in mijn M.H. Trompstraat met +/- 40 woningen in Leeuwarden is er nog slechts één abonnee op de Leeuwarder Courant en ik denk niet dat de rest een digitaal abonnement heeft. In de straat achter mij: precies hetzelfde, één abonnee. Een krant/medium kan alleen overleven als de journalistiek beter wordt. A. Veldman, Leeuwarden. (vreemd dat er zo weinig discussie is op dit platform)

Jan Everhard, 15 maart 2022, 16:58

Bart Verkade schenkt ons een aantal getallen. 750 fulltime journalisten maken voor 14 regionale dagbladen 67 lokale edities en produceren 1200 pagina’s per dag. Jammer dat hij het aantal freelancers die voor een appel en een ei moeten werken niet meetelt.
Als we ervan uitgaan dat er dus 81 edities gemaakt worden door 750 journalisten moeten die per persoon 15 pagina’s per dag maken, uitgaande van een productie van 1200 pagina’s per dag, los van de online pagina’s. De gemiddelde redactiegrootte die deze 1200 pagina’s maken is 9 man/vrouw! Die moeten dus hard werken voor weinig geld. Los van de freelance journalisten en fotografen die geen droog brood verdienen.  Bart Verkade vindt dat deze journalisten niet moeten zeuren over de betaling en dat ze blij mogen zijn dat DPG regionale en lokale bladen blijft uitgeven. Verkade stelt:“Regionale journalistiek is springlevend en mede door samen te doen wat samen kan, loont het nog steeds op zeer lokale schaal media te maken die kwaliteit hoog in het vaandel hebben. “
Als hij zich op de borst slaat over de kwaliteit dan zal hij zich moeten realiseren dat de salarissen en de honorering van de freelancers flink omhoog moet gaan. Binnenkort gaat hij in hoger beroep omdat hij het niet eens is met de uitspraak van de rechter over de tariefeisen van Britt van Uhm en Ruud Rogier. Hij wil ook niet onderhandelen met NVJ NVF over een structurele verhoging van de freelance tarieven en heeft hij daarom zelf een tariefverhoging ingesteld waarmee hij de freelance journalisten en fotografen voor het blok zet.
In plaats van zich op te winden over de vraag of er nu wel of geen ‘nieuwswoestijnen zijn kan hij zich beter druk maken over een veel betere honorering en er voor zorgen dat de regionale en lokale media zicht hebben op hun voortbestaan en hun redacties kunnen uitbreiden zodat de kwaliteit nog beter wordt.

Vincent, 15 maart 2022, 17:01

Er worden in dit mini onderzoek een paar dingen bij elkaar gehaald die niet perse iets met elkaar te maken hebben. Het aantal abonnementen hoeft niet te betekenen dat de journalistiek slechter is. Jongere mensen kiezen minder snel voor een krantenabonnement (papier of digitaal) dan oudere generaties. Daar hebben alle media last van, dus ook de lokale. In bovenstaand onderzoek wordt los hiervan gerefereerd aan een hard onderzoek. Kijken op een verspreidingslijst, aangevuld met een eigen gedachte. Ik hoop maar dat de media dit beter doet want dit is een onderzoek waar wel wat op aan te merken valt.

Joke Waltmans, 19 maart 2022, 14:44

Beste @Jan Everhard, Bart Verkade heeft het in zijn verhaal niet over 1200 unieke lokale en regionale pagina’s. Dat is ook de kracht van de regionale journalistiek, dat je nieuws kunt delen omdat het niet alleen voor jouw regio interessant is. Ik ben een van die vele DPG-freelancers waar iedereen zich zo druk om maakt omdat we ‘zo slecht’ worden betaald. Klopt, het zijn geen toptarieven, maar gelukkig zijn er meer opdrachtgevers dan alleen DPG. En die heb ik, naast een vaste baan van 24 uur. Toen ik 12,5 jaar geleden mijn eigen tekstbureau begon, stelde de Belastingdienst het verplicht om meerdere (+5?) opdrachtgevers te hebben. Die had ik en heb ik nog steeds. Dat maakt mij niet afhankelijk van enkel en alleen DPG, maar stelt mij in staat om naast beter betaalde opdrachten, ook regionale journalistieke verhalen te blijven schrijven. Al 33 jaar.

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.