Martine van Hagen (1962-2013)
Martine was een stille kracht op de redactie van de Wereldomroep. Een hardwerkende en betrokken eindredacteur. Iemand van weinig woorden. Na een wollig betoog van een collega kon zij met één scherpe opmerking haar punt maken.
Onrecht in de wereld, dat was wat haar bezig hield. Het milieu, mensenrechten, projecten die de kwaliteit van leven konden verhogen, dat waren zaken die haar na aan het hart lagen. Daarover gingen de krantenartikelen die ze aanhaalde tijdens de ochtendvergadering, de boeken die ze las en de verhalen die ze graag bracht voor de Wereldomroep. Verhalen van correspondenten als Elles van Gelder in Zuid-Afrika, Ilona Eveleens in Kenia, Suzanne Koster in Pakistan en Daisy Mohr in Libanon.
Martine had een warm hart voor de correspondenten. Met engelengeduld legde ze de kneepjes van het vak uit aan al die vaak totaal onervaren radiomakers: ‘Veel omgevingsgeluid opnemen. Spreek je repo buiten in. Check de ruimte om te bepalen waar je het best kunt staan met je opnameapparatuur.’ En dat wel een half uur lang, via de telefoon naar die verre standplaats. Als de repo binnenkwam, luisterde ze heel geconcentreerd, om te horen of alles wel volgens de regels was gebeurd.
Eén radio-reportage die Martine zelf maakte, staat me nog helder voor de geest: een duo-productie over de tegenstelling tussen schippers en automobilisten. Zij vanuit haar boot, een collega vanuit de auto. Met veel genoegen beschreef ze hoe fijn het was dat het verkeer op de A1 bij Muiden volledig tot stilstand kwam, omdat de brug voor haar en wat andere boten openging. ‘Wat een heerlijke stilte gaf dat.’ Collega’s reageerden vol verontwaardiging over die kilometers file voor een paar plezierjachten, maar juist daardoor vertelde ze het verhaal met smaak nog een keer.
Martine was ook moedig, toen al. Op een middag begon een verslaggever met een kort lontje te schreeuwen tegen een redacteur. Zijn tirade schalde over de redactie. Opeens verhief Martine haar stem: ‘Ophouden nu! Zo praat je niet tegen een collega.’ Het werd doodstil. Met bewondering keek iedereen naar Martine die met vlammende ogen voor de schreeuwende collega stond. De redacteur was haar dankbaar.
Haar ziekte viel samen met de enorme bezuinigingen bij de Wereldomroep. Eerst kon ze niet meer goed uit haar woorden komen. Overspannen, was de diagnose. Martine wilde graag aan het werk blijven, dus vonden we een ritme en werkzaamheden die pasten. Toen er geen verbetering optrad, bleef ze zoeken naar de oorzaak, met de vasthoudendheid die haar eigen was. En zolang het kon, bleef ze aan het werk. Tot het doek een jaar geleden viel voor 200 collega’s en ook voor haar. Niet lang daarna werd duidelijk dat ze A.L.S. had, die vreselijke, slopende spierziekte.
Ik zal me Martine blijven herinneren als iemand die totaal zichzelf was. Zonder trucjes en wars van trends. Iemand noemde haar ‘een vrouw met ballen’. En dat was ze.
Ardi Bouwers, ex-adjunct-hoofdredacteur Wereldomroep