mgm nvj maart

— vrijdag 29 juni 2012, 09:13 | 0 reacties, praat mee

Jan-Jaap Heij: ‘Vrouwenquota geen issue

Jan-Jaap Heij: ‘Vrouwenquota  geen issue

De aanwezigheid van vrouwen op een redactie vindt hij belangrijk. ‘Zowel in een krant als op een redactie krijg je met een gemengde groep een andere sfeer. Vrouwen hebben wat andere interesses, gedragen zich binnen een groep op een andere manier. De combinatie werkt het prettigst.’ Hij werkt veel ’s nachts, want de helft van de week heeft hij de zorg over zijn twee jonge kinderen, van twee verschillende vrouwen. Op maandag- en dinsdagavond gaat hij daarom nooit naar een borrel of partij. Jan-Jaap Heij (43), hoofdredacteur van De (Nieuwe) Pers, langs de Feministische Meetlat. Laatste wijziging: 14 februari 2013, 16:21

Of het interview ook aan het einde van de week kan plaatsvinden, vraagt Jan-Jaap Heij, hoofdredacteur van het opgeheven gratis dagblad De Pers. Hij heeft de afgelopen week ‘140 uur’ aan de digitale doorstart van de krant gewerkt, zegt hij. Voor het eerst sinds de opheffing heeft hij zichzelf twee dagen vrij gegeven. ‘Het is me nauwelijks opgevallen dat ik werkloos ben geworden.’

Heij – in het verleden o.a. hoofdredacteur van Intermediar en adjunct van Vrij Nederland – is sinds de oprichting van De Pers in 2006 bij de krant betrokken. Toen de investeerders eind maart de stekker uit de noodlijdende krant trokken, kwam er vrijwel direct een lobby op gang voor een digitale doorstart. Heij en uitgever Ben Rogmans lieten weten bereid te zijn er zelf mede in te investeren. Iets wat Heij zich kan veroorloven, omdat hij op jonge leeftijd een fortuin binnenharkte op de beurs. (‘Mijn pensioen’, zegt hij er zelf over.)

Toch pakken zich ten tijde van dit interview donkere wolken samen boven De Nieuwe Pers; de grootste investeerder blijkt ineens onzeker. ‘Er is een gerede kans dat het goed komt’, zegt Heij. ‘En er is ook een kans dat het niet goed komt. Het is zuur, maar dat heb je met dit soort projecten; die kunnen ook fout gaan.’ Hij praat er zakelijk over. Met een nuchterheid die je misschien niet verwacht van iemand die al weken knokt voor een doorstart.

Maar Heij is als hoofdredacteur meer een man van cijfers dan van emotie. In een oud interview zegt hij dat werknemers hun persoonlijke problemen beter met een ander kunnen bespreken dan met hem, en het persoonlijk inrichten van je werkplek vindt hij totale onzin. ‘Het is niet zo dat jouw privésituatie me niks kan schelen’, legt hij uit. ‘Ik zeg alleen dat er op deze wereld empatischer mensen rondlopen dan ik.’

Hoe kom je zo weinig empatisch? 
‘Zo ben ik geboren.’

Dat is het?
‘Nou ja, laten we het niet overdrijven. Het is niet zo dat ik niets van emoties begrijp, het is alleen niet mijn sterkste kant.

Weet je wat het is? Bij De Pers heb ik in 2008 en 2009 zeker 25 mensen ontslagen. Bij HP/De Tijd en bij Vrij Nederland ben ik met een behoorlijk conflict vertrokken. (Heij nam ontslag als adjunct bij HP/De Tijd omdat hij het niet eens was met het gedwongen vertrek van hoofdredacteur Bert Vuijsje en bij Vrij Nederland zegde de redactie het vertrouwen op in hoofdredacteur Xandra Schutte en Heij, haar adjunct, na het uitlekken van pijnlijke e-mails, red.) Laten we zeggen dat ik in de loop der jaren heb geleerd dat je beter een zekere afstand tot mensen kunt bewaren omdat het zo kan zijn dat je – om redenen waar je niet altijd invloed op hebt – een jaar later enorme ruzie met ze hebt, of zij met jou. Dan kun je maar beter niet te veel van elkaar weten.

Of met name vrouwen meer behoefte hebben aan een meevoelende hoofdredacteur? Mijn ervaring is dat er in een professionele werkomgeving niet zulke grote verschillen tussen mannen en vrouwen bestaan.’

Hoe belangrijk vind jij de aanwezigheid van vrouwen op redacties?
‘Zowel in een krant als op een redactie krijg je met een gemengde groep een andere sfeer. Vrouwen hebben wat andere interesses, gedragen zich binnen een groep op een andere manier dan mannen. De combinatie werkt het prettigst.’

Heb je daar beleid op gevoerd bij De Pers?

‘Nee, nooit op gelet. We namen gewoon mensen aan die we goed vonden. Ik denk dat de verhoudingen fifty-fifty waren. Ik heb in de laatste chef-procedure wel geprobeerd om een vrouw aan te nemen voor het evenwicht in de groep - het management deden we met vier mannen. Maar het lukte niet. De enige die wij wilden, wilde zelf niet en de rest vonden we niet goed genoeg. Uiteindelijk hebben we niemand aangenomen omdat ik toen al wist dat opheffing dreigde.
Ik kan me goed voorstellen dat vrouwenquota in een bepaalde periode nodig zijn geweest omdat er wellicht een ons-kent-ons-cultuur bestond van uitsluitend mannen. Maar ik kan me niet voorstellen dat dat op redacties tegenwoordig nog een issue is, eigenlijk.’

Noem eens drie vrouwen die De Nieuwe Pers zouden kunnen leiden?
‘Even kijken.’ (stilte)

‘Karin van Gilst, nu nog directeur van de Weekbladpers zou dat kunnen. En ik vermoed Corinne van Duin van Volkskrant Magazine ook wel.’ (stilte)

‘Ongetwijfeld nog een hele hoop namen waar ik nu niet op kom. Maar de vervolgvraag is: zou ik drie mannen weten? Ik zie het Alain (Van der Horst, zijn adjunct, red.) wel doen, maar verder weet ik het niet. De Pers was toch wel een wat afwijkende journalistieke formule en dat is niet iets wat zomaar iedereen zou kunnen of willen doen.’

Wat als die vrouwen dat parttime zouden willen doen?
‘Prima.’

En mogen mannen om een papadag vragen?
‘Ja, daar heb ik totaal geen moeite mee. Dat vindt iedereen tegenwoordig toch oké? Mijn papadag is donderdagochtend. Dan is mijn jongste dochter bij mij.’

Heij woont alleen in de Haarlemse Leidsebuurt, op nog geen 200 meter afstand van waar hij in de zomer van 1968 werd geboren, over de vaart in de chique Koninginnebuurt. De helft van de week woont zijn oudste dochter Luca (8) bij hem. Een derde van de week heeft hij ook zijn jongste dochter Philippa (3) uit een andere relatie over de vloer. Doordeweeks is hij op maandag- en dinsdagavond daarom altijd thuis. Die zijn voor de kinderen en daar wijkt niets voor. ‘Als iemand zich wil laten begraven op zo’n dag dan kan dat, maar dan kom ik dus niet. Dat gaat niet’, zegt hij droog.

Toch ben je een graag geziene gast op borrels en partijen.
‘Toen Camiel Driessen (redacteur van De Pers, red.) bij de afgelopen uitreiking van de Tegels de Talentprijs won, was ik er niet bij. Dat was op een maandag. Ja God, dan ga je eens een keer niet naar een borrel. Daar zijn er tachtig per jaar van.’

Wat heeft het vaderschap met jou gedaan?
‘Niets. Toen ik 20 was, wilde ik al graag kinderen. In praktische termen is er wel iets veranderd maar dat verhaal van: eerst wilde ik heel veel bier drinken en achter de wijven aan, tot ik een dochter kreeg en er een wereld voor me open ging – voor veel mannen een standaardverhaal – is op mij niet van toepassing.’

Jij bleef gewoon bier drinken?
‘Nou, wel wat minder dan vroeger.’

Vaak hoor je dat dochters een enorme impact teweeg brengen bij vaders. Want hoe werkt zo’n meisje?
‘Dat leer je wel. Ik heb van de moeder van mijn oudste dochter afgekeken hoe het werkt. Van die hele praktische dingen als kleren kopen bijvoorbeeld. Het was voor mij altijd lastig om meisjeskleren te kopen. Ten eerste omdat mensen denken dat je een pedofiel bent als je als man alleen kinderkleding staat te kopen, dat is echt zo. Ik werd heel raar aangekeken. En ten tweede: ik wist gewoon niet wat ik moest kopen. Nu weet ik het wel: rokken, T-shirts en leggings.’

Waarom zijn je relaties mis gelopen?
‘Om alle redenen waarom relaties mislopen. Eerst vind je elkaar leuk, daarna wat minder en dan kun je maar beter niet meer in één huis wonen, om het compact samen te vatten. Het had niks met mijn werk te maken in ieder geval.’

Toen we deze afspraak maakten zei je: ik heb 140 uur gewerkt afgelopen week.
‘Dat is lang niet altijd zo. En als het zo is, dan zorg ik nog steeds voor mijn kinderen. Vaak werk ik ’s nachts. Ik slaap niet zo lang, een uur of vier is genoeg.’

Vind je het erg dat het niet gelukt is om samen oud te worden?
‘Ja in de zin van: je begint niet aan een relatie om het af te laten lopen, zeker niet als je samen kinderen hebt. Maar een schuldgevoel heb ik niet. De breuk was – in beide gevallen – onvermijdelijk. Mijn ouders zijn ook gescheiden toen ik een jaar of elf, twaalf was. Ik vond dat prima. Ze maakten niet veel ruzie maar je merkte wel dat het beter was als ze niet meer samen zouden zijn.’

Hoe weet je dat als 11-jarige?
‘Ze werden er allebei niet leuker op. Ik kan het achteraf misschien beter definiëren, maar ik was totaal niet aangedaan door het feit dat ze gingen scheiden. Ik heb ook tegen ze gezegd dat ik het een uitstekend idee vond.’

Heij groeide verder op bij zijn moeder in Lisse, samen met zijn zus. Zijn moeder had lange tijd een vertaalbureau en deed studies Russisch en Chinees. Later werkte ze een tijdje in de verpleging. ‘Toen ik jong was begon het gebruikelijk te worden dat vrouwen gingen werken’, zegt Heij. Al zat ze wel om drie uur ’s middags klaar met de thee als dat kon. Zijn vader zag hij in die tijd niet veel. Die was met zijn vriendin naar Voorburg verhuisd en actief lid van de Partij van de Arbeid. Ook werkte hij een tijdje voor het vakblad ‘Kunststof en Rubber’. ‘Daar zijn eindeloos grappen over gemaakt op de middelbare school’, grijnst Heij, die rond zijn 16e weer wat meer contact met zijn vader kreeg. ‘Hij heeft nooit een grote rol in mijn leven gespeeld op persoonlijk vlak, maar ik mag hem graag. Ik heb me ook nooit in de steek gelaten gevoeld. Ik kon al heel jong heel goed voor mezelf zorgen.’

Was voor jou meteen duidelijk dat je co-ouderschap wilde over jouw dochters?
‘Ik ben er duidelijk in geweest dat ik ze graag meer dan een keer in de twee weken een weekend bij me heb, ja. We gaan ook elk jaar met z’n drieën op vakantie. Er is een nieuwe vrouw in mijn leven, maar die gaat niet mee.’

Komt dat voort uit de wens een andere band met je kinderen op te bouwen dan jij met jouw vader hebt?
‘Of mijn vader daar invloed op heeft; daar wil ik vanaf wezen, dat soort verbanden leg ik nooit. Maar ik wist wel hoe ik het zelf wilde doen. Ik wil er op een even frequente basis voor ze zijn als hun moeders. Niet af en toe denken; kom het is zaterdag we gaan eens naar de Efteling. En dus doe ik allerlei dingen die mannen als ze de kans krijgen aan hun vrouw of vriendin overlaten. Als de kinderen bij mij zijn, dan ben ik papa en mama.’

Het belangrijkste dat Heij van zijn ouders heeft geleerd, zeg hij, is dat je niet te snel moet opgeven. Dat het zin heeft, ook in situaties waarin het tamelijk uitzichtloos lijkt, om te blijven proberen er toch wat van te maken. En dat dat soms lukt, en soms ook niet.


Dit interview is - voor het speciale themanummer van Villamedia Magazine over rubrieken - geschreven in de stijl van de rubriek Feministische Meetlat uit Opzij.

Bekijk hier het interview in .pdf:
Pagina 1
Pagina 2
Pagina 3

Bekijk meer van

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.