Grot
Ik was in Theater ’t Spant. In Bussum-Zuid. Op het Nationale Omroepcongres. Met allerlei Bobo’s van de Publieke Omroep. Ik stond tussen hen ingeklemd op weg naar de dagopening. Vraagt de ene Bobo aan de ander: ‘Hoe zijn de woorden van Hagoort (de grote baas van de NPO) op jouw afdeling gevallen?’. ‘Nou’, zei de ander: ‘niet echt lekker, maar ik heb nu wel de indruk: hij heeft een visie en er is een grens’.
Ja, mensen: er moet bezuinigd worden. En dat lijkt misschien erg. Maar nog veel ernstiger is dat een van de sprekers ons in diezelfde zaal zei: ‘we zitten in een grot’.
In die grot zitten wij journalisten volgens Nick Davies van The Guardian.
Zijn boek ‘Flat Earth News’ is vertaald in het Nederlands, met als titel: ‘Gebakken Lucht’. Davies hield een alarmerend betoog. Volgens hem zijn journalisten en mediabazen te vergelijken met de holbewoners waar Plato over sprak. Mensen die in een afgesloten omgeving zitten, maar dat niet doorhebben. Zij zitten rond een vuur. En denken dat de schaduwen die zij zien, de realiteit is. Totdat er iemand naar buiten gaat en de echte wereld ontdekt.
Journalisten komen niet zoveel meer buiten omdat hun deadlines steeds sneller naderen. Ook moeten zij het werk met minder mensen doen.
Nieuws was altijd al handel. Maar nu is het handel in tijden van crisis. En dat maakt slordig en bevordert kopieergedrag. We pompen nieuws rond. We handelen in schaduwen uit de grot. We durven geen eigen keuzes meer te maken.
Davies had een mooie illustratie: ‘stel dat er beweerd wordt dat ik hier op het podium sta. Dan komt er een verslaggever en die denkt: dat moet ik zien! Hij komt de zaal in en ziet mij inderdaad op het podium staan. Maar in de zaal roept iemand: Davies is er niet! Dan schrijft de moderne verslaggever: ‘op het omroepcongres was veel controverse over de vraag of Nick Davies op het podium stond. De een zei van wel, de ander van niet’.
Omdat hij niet van subjectiviteit beticht wil worden maakt de verslaggever geen keuze. Vreemd, want een journalist moet juist selecteren. Maar stel je voor dat je een verhaal maakt waar andere media niet over berichten. Stel je voor dat je lezers, luisteraars of kijkers verliest!
Neem de crisis. Davies zegt: ‘het is niet waar dat niemand het zag aankomen. Maar het begon als een saai verhaal. En die verhalen verkopen niet.’ Die crisis, met de bezuinigingen maken journalisten nog conservatiever dan zij al waren.
Kijk naar de nieuwe omroepen die niks nieuws doen. Zelfs PowNed doet hetzelfde als de rest, maar dan met een grote bek.
We zitten in een grot. En daar krijg je ons met geen tien paarden uit.
.(JavaScript moet ingeschakeld zijn om dit e-mail adres te bekijken)
Frederique de Jong is presentator
BNR Nieuwsradio
Praat mee