— vrijdag 24 januari 2014, 08:35 | 0 reacties, praat mee

Contact, aankijken, pats, boem, in your face

Het succes komt de winnares van de Nationale Portretprijs, Robin de Puy, niet aanwaaien. Ze heeft haar vrees voor het onbekende moeten overwinnen. Volgende maand reist ze naar New York om te praten met The New York Times Magazine en Rolling Stone. ‘Mijn hart verzet zich. Maar ik moet van mezelf. Mijn wil is net iets groter dan mijn angst.’ Laatste wijziging: 27 februari 2015, 10:07

Het overkomt haar nog wel eens, al is ze 27 jaar, dat ze zich een guppy voelt. Een stom visje radeloos op zoek naar de uitgang van de vissenkom. Eenzaam meisje in de grote stad. Maar langzaam wint een zekere doelgerichtheid het van haar eeuwige angst om mensen en plekken te moeten verlaten. De vrees voor het onbekende. Robin de Puy uit het dorpje Oude Tonge woont nu een paar jaar in Amsterdam en heeft een plek veroverd bij de Volkskrant, Het Parool, LINDA. en talloze andere bladen. Gedroomde plekken voor een jonge fotograaf.

Guppy, zo werd ze thuis liefkozend genoemd. Een honkvast warhoofd, dat was ze inderdaad, zegt ze over haar jeugdjaren op het Zuid-Hollandse eiland. Ze runde zonder mankeren het hotel van haar ouders, als die er even niet waren. Voor dorpsgenoten was ze het Meisje van de Lely, naar de naam van het etablissement. Maar zodra ze voor een boodschap het dorp uit moest, draaide ze zich weer om en trakteerde iedereen op hysterische huilbuien. ‘Ik moest altijd terug naar huis terwijl ik vond dat ik weg moest’, zegt ze in haar smalle etage­woning in Amsterdam Oud West. Haar lichaam beweegt onrustig op de stoel, haar ogen zoeken me op: ‘Het was paniek, pure paniek.’

Ze ging reizen om de angst te overwinnen. Wat wilde ze, wie was ze? Au pair, dat wilde ze worden in ­Amerika. Op de tussenstop in Kopenhagen belde ze huilend naar huis: ze wilde niet verder. Een tijd later boekte ze een reis naar Zuidelijk Afrika. De eindbestemming Swaziland haalde ze niet eens. Terug naar Oude Tonge. Toch bleek die reis, gemaakt op 17-jarige leeftijd, om een andere reden een keerpunt. Ze had voor het eerst een cameraatje bij zich. Ze was nieuwsgierig naar die vreemde mensen, hun gezichten, hun donkere huid, en richtte de lens op een wereld die ze niet kende. ‘Zodra ik mijn camera voor me had, vergat ik dat ik bang was. Ik gebruikte het toestel om naar een ander te stappen. Ik had voor het eerst een doel. Die compact camera gaf me een veilig gevoel, hij bleek mijn redding. Ik voelde dat ik met foto’s verhalen wilde gaan maken. Verhalen over mensen.’

Ze kan en wil niets anders zijn dan een fotograaf, al waarschuwt iedereen dat in dit vak geen droog brood te verdienen valt. De docenten zeiden het al, toen ze in 2009 succesvol de Rotterdamse Fotoacademie voltooide. Ze zeiden het, nadat ze met een portrettenserie van prostituees de overall winnaar werd van de Photo Academy Award. Daarna volgden nominaties en prijzen bij de PANL en Zilveren Camera. En opdrachten voor dagbladen, tijdschriften en andere media. ‘Maar ik ga toch niet naar die sombere geluiden luisteren? Ik wil gewoon foto’s maken. Dit is wat ik heel graag doe. Ik weet niet wat ik anders moet.’

Na de waarschuwingen volgde een ander geluid: het ging haar allemaal wel erg gemakkelijk af. ‘De mensen moesten eens weten’, zegt ze aan een houten tafel met grote bos wilde bloemen. ‘Ik ben zeven dagen per week met fotografie bezig. Ik zet er alles op in. De paar mensen die dicht bij me staan, weten wat ik doe. Zo houd ik het vol.’

Pas een half jaar nadat ze in Amsterdam was komen wonen, kreeg ze haar eerste fotoklus. Ze was platzak en een ‘pretty-lonely-typje’. Maar ze kon niet meer terug, wist ze, alleen maar verder. De Volkskrant plaatste de serie over prostituees, ze bleef ongevraagd nieuw werk sturen. Haar talent verliet haar niet. Nu zijn haar dagen gevuld met opdrachten. Ze maakt portrettenseries en zelfs covers voor magazines. Deze week shoots voor LINDA. en de Volkskrant, volgende week tachtig portretten voor het Amsterdams Muziektheater. Het begint te stromen. Het portret als specialisme.

Voor De Puy maakt het niet uit wie ze voor zich heeft. Een onbekend jongetje in Afrika, Eva Jinek, een hoertje in Rotterdam of Louis van Gaal, ze zijn net als de fotograaf allemaal van vlees en bloed en een tikkeltje kwetsbaar als de camera ze zoekt. ‘Ik geloof dat van iedereen een goed portret te maken is’, zegt ze. ‘Het hangt helemaal van de ander af. Als iemand direct eisen stelt, heb ik een probleem. De geportretteerde moet me toelaten, we moeten samen het beeld creëren. Meestal kom ik zonder vooropgesteld plan. Ik fotografeer puur op gevoel. In het moment gebeurt het.’

Bij Van Gaal ging het mis. Zo’n ingewikkelde man, een groot ego. Dit mocht niet, dat mocht niet en zijn handen moesten buiten beeld. ‘Ik zag hem naar me kijken. Ach meisje.’ Eva Jinek was anders: laten we het samen doen, daar begon ze mee. Een sterke vrouw maar heel benaderbaar.’ De fotograaf vraagt de ander nadrukkelijk frontaal voor de camera plaats te nemen. Zó wil ze het graag: ‘Recht vooruit. Contact, aankijken, pats, boem, in your face. Ik duik op een gezicht. Zo ben ik ook, transparant. Dat zie je in mijn werk terug. Mijn foto’s liegen er niet om.’

Niet de actualiteit maar de mens is het uitgangspunt. Voordat ze naar Amsterdam kwam, las ze geen kranten. Nog is ze geen nieuwsdier, wel een nieuwsgierig mens. De Puy zou zich aan een documentaire of reportage willen wagen. ‘Maar ook dan zou ik contact blijven zoeken. Het is heel belangrijk dat een ander op de hoogte is van mijn aanwezigheid.’

Dat is ook een voorwaarde voor een geslaagde naakt- of modefoto. Ze werd gevraagd door Het Parool, Code, Creatie en Glamcult en had vrij spel binnen een door de vormgever afgetekend speelveld. Voor haar staat de mens altijd voorop, ook in de afstandelijke modewereld. De kleding volgt. ‘Veel mode vind ik plat. Ik zoek niet naar de vormen, niet naar het mooie. Mode moet niet om kleren gaan, maar om mensen die kleren dragen. Wie trekt wat aan? Een kledingstuk moet onderdanig zijn aan het model en de uiteindelijke foto.’ Ze zegt het stellig, maar zo mag het niet klinken. Ze is zoekende, fotograferen blijft lastig en kan niet zonder twijfel. Welke De Puy zie je terug in de fotografie? Op welk punt staat ze?

Ze schuift haar stoel naar achter, haar vriend Peter is binnengekomen. ‘Zet daar maar neer’, zegt ze vriendelijk tegen hem. Hij plaatst een vuilniszak in de woonkamer. In het trapgat erachter, tot aan de voordeur, ligt het stof van bouwafval. De bovenburen klussen. Door het plafond heen klinkt het geklop van hamers. Ze stoort zich er niet aan, dit is een tijdelijke woning. Een tussenstation. Na anderhalf jaar begint het weer te kriebelen. In februari reist ze naar New York, waar ze een paar keer per jaar komt. Ze gaat er praten met redacteuren van The New York Times Magazine en Rolling Stone. ‘Ik wil weer het diepe in’, zegt ze. ‘Mijn hart verzet zich, want het is nog verder weg van Oude Tonge. Maar ik moet van mezelf. Mijn wil is net iets groter dan mijn angst. Ik ben er klaar voor.’

Afgelopen oktober was ze er ook, voor de eerste contacten. Ze huppelde door de straten van New York. Kijk gup, dacht ze, daar loop je. Stap, stap, de volgende stap. ‘Ik ga mezelf weer over het randje gooien.’

Tip de redactie

Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, coördinator magazine

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.