ANP claimt schadevergoeding op rechtenvrije foto
Het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) heeft ten onrechte een schadeclaim ingediend tegen het weblog Astroblogs.nl, voor het vermeend misbruik van een foto. Op de prent is de voormalig NASA-medewerker Charles Bolden te zien, die in gedachten verzonken is na de veilige terugkeer van het nieuwe ruimtevaartuig Orion. Het ANP claimt in een mail aan Astroblogs-oprichter Arie Nouwen rechthebbende van de foto te zijn, terwijl het persbureau dat niet is.
“Alle foto’s van het ANP zijn auteursrechtelijk beschermd. U hebt een licentie (lees: toestemming) van het ANP nodig om de foto(’s) te mogen gebruiken. Uit onze gegevens blijkt niet dat u die toestemming hebt”, schreven het ANP en juridisch partner Permission Machine op 29 juli aan Astroblogs.nl. “Daardoor pleegt u een inbreuk op de auteursrechten van het ANP, zijn licentiegevers en/of zijn fotografen.”
Gratis gebruik
De foto in kwestie werd in 2014 geschoten door NASA-huisfotograaf Bill Ingalls, blijkt uit de metadata van de plaat. Metadata geven bij een foto onder andere weer met wat voor camera de afbeelding gemaakt is, welke technische instellingen er zijn gebruikt en door wie de foto gemaakt is.
Foto’s die door NASA-medewerkers gemaakt zijn, mogen volgens de mediaregels van de ruimtevaartorganisatie gratis gebruikt worden met educatieve en informatieve doeleinden. Daarnaast hoeft er volgens de regels geen expliciete toestemming voor publicatie gevraagd te worden, mits het gebruik van het beeld niet commercieel is. De ruimtevaartorganisatie stelt daarnaast dat het verboden is het copyright op materiaal van NASA te claimen.
Claim kan niet
De foto van Bolden is met een zoekopdracht snel gevonden in de databank van het ANP. Dat het ANP het beeld verkoopt wil echter niet zeggen dat Nouwen in overtreding is met zijn weblog. “Wanneer je een foto op een andere wijze rechtmatig hebt verkregen, ben je niet in overtreding”, stelt jurist Charlotte Meindersma desgevraagd. “Deze claim kan dus eigenlijk niet.”
Meindersma verwijst naar een rechtszaak die eerder dit jaar speelde en die ze beschrijft in haar nieuwe boek #contentrecht. Bij die zaak kreeg een foodblogger een claim vanwege het gebruik van een foto die bij een persbericht was meegeleverd. Een fotostockbureau dat de rechten op de foto claimde te hebben, stelde exclusief bevoegd te zijn licenties op die foto te verkopen.
Tijdens de zaak diende het fotostockbureau een verklaring van de fotograaf die de foto had gemaakt in, met daarin de melding dat het bureau de foto in Nederland mocht exploiteren. Maar omdat uit de verklaring niet bleek dat het een exclusieve licentie betrof, konden ook anderen een licentie hebben om de foto te exploiteren. De rechter oordeelde in het voordeel van de foodblogger.
666 euro
Het ANP en Permission Machine eisten in hun schrijven aan Astroblogs.nl een schadevergoeding van 666 euro. Die vergoeding geldt voor twee foto’s. Naast de NASA-foto heeft het weblog van Nouwen volgens het ANP ook het auteursrecht op een andere foto geschonden. Die foto, waarop de Green Bank-radiotelescoop is te zien, werd gemaakt door EPA-fotograaf Jim Scalzo.
Nouwen stelt in een reactie in ieder geval niet te gaan betalen voor het vermeende misbruik van de NASA-foto. Als blijkt dat de claim voor de foto van de radiotelescoop gegrond is, dan betaalt Nouwen de vergoeding voor die foto wel. “Als het maar naar de fotograaf gaat en niet in de zakken van het ANP belandt.”
In een telefonische reactie stelt een woordvoerster van Permission Machine dat de claim van de NASA-foto na nader onderzoek inderdaad niet gegrond is. “We hebben zojuist feedback gekregen van het ANP met het verzoek deze foto uit de claim te verwijderen”, aldus de woordvoerster. De claim van de andere foto blijft vooralsnog wel staan.
Praat mee