Annemiek Leclaire is op zoek naar de ingrediënten voor een beter leven

Net zoals voor haar vorige boek, Minder moeten, meer leven, wordt haar nieuwe boek gedeeltelijk het resultaat van een serie artikelen voor Vrij Nederland. Voor de vorige serie ging Leclaire op zoek naar de antwoorden op het alomtegenwoordige drukteprobleem: iedereen heeft tegenwoordig spanningsklachten, sommigen zelfs burn-outklachten, kan dat niet anders? Waarom zijn we zo gespannen en wat kunnen we eraan doen om een beter leven te leiden?

Daarvoor sprak ze economen, filosofen en psychologen die het druktevraagstuk vanuit verschillende kanten belichtten. Haar persoonlijke zoektocht naar een meer bezield leven speelde daar doorheen.

Voor de nieuwe serie en voor het nieuwe boek kijkt Leclaire nog iets breder. Het eerste ging voornamelijk over ‘de druk van het moeten’, nu gaat het over de keerzijde van onze moderne welvaartsstaat; een wereld waarin we het moeilijk vinden om zin, betekenis en verbinding te vinden.

Leclaire: ‘We leven economisch gezien in welvaart, maar heel veel mensen hebben psychische klachten. Ze voelen zich somber, alleen, buitengesloten, hopeloos. Ik onderzoek wat ervoor nodig is om als individu in deze samenleving wat beter op alle turbulentie te kunnen blijven navigeren.’

Al vanaf het moment dat ze in 1996 bij HP/De Tijd aan de slag ging als stagiaire begon Leclaire met levensjournalistiek. ‘Ik ga er vanuit dat als ik vragen heb over een bepaalde levensfase, honderdduizend andere mensen diezelfde vragen hebben’. Dat ze ‘alleen maar een representant is van een veel grotere groep’ geeft haar de rechtvaardiging uit te zoeken waar die gevoelens vandaan komen en waar een oplossing zou kunnen liggen.

Haar onderzoeksproces begint vaak met haar eigen vragen koppelen aan wat er in deze tijd in de samenleving speelt. Dat leidt tot gesprekken met deskundigen en uiteindelijk tot artikelen. Leclaire: ‘Van alle journalistieke vormen is schrijven de vertaling die het meest bij mij past’.

Uiteindelijk vind ik in gesprek gaan met anderen over wat we in ons leven tegenkomen het allerleukst

De serie in Vrij Nederland is op de actualiteit gericht. De stukken gaan over hoe we in deze tijd omgaan met maakbaarheid, rouw, liefde eenzaamheid en hoop. ‘Het boek wordt wat tijdlozer’ zegt ze. Bijvoorbeeld door te onderzoeken hoe dit soort thema’s in het verleden speelden, en hoe ze zich zullen ontwikkelen in de toekomst.
Ze hoopt met haar serie en boek mensen wat meer inzicht te kunnen geven in waarom dingen in het leven juist in deze tijd ingewikkeld zijn. Dat ze niet de enigen zijn die struikelen over van alles. Handboek Beter Leven zal bij Ambo|Anthos verschijnen in het voorjaar van 2022.

Naast haar series voor Vrij Nederland schrijft Leclaire ook over het moderne leven voor bladen als NRC Handelsblad en Flow. Voor NRC maakt ze sinds 2016 wekelijks een opvoedrubriek. Voor de weekendbijlage van het Financieele Dagblad (FD Persoonlijk) begint ze in mei aan een reeks interviews met bekende Nederlanders over ‘Het gesprek van je leven’: het belangrijkste gesprek dat mensen ooit gevoerd hebben. Daarvan zal bij Ambo|Anthos een boek verschijnen in het voorjaar van 2021.

Ook studeert ze voor zingevingstherapeut. Ze is hiervoor begonnen aan een reeks opleidingen. In de toekomst wil ze graag een eigen gesprekspraktijk opzetten, waar ze mensen die naar een nieuwe koers zoeken één-op-één kan spreken. Ze krijgt daarover naar aanleiding van haar werk tegenwoordig vaak vragen van lezers. ‘Ik zoek naar een manier om dat waarover ik schrijf wat praktischer te maken,’ zegt ze. ‘En uiteindelijk vind ik in gesprek gaan met anderen over wat we in ons leven tegenkomen het allerleukst.’