Afghanistan: huiszoekingen bij journalisten nemen toe; Nederland belooft ook fixers te evacueren

Nu de Taliban hun greep op Afghanistan hebben verstevigd, neemt het aantal meldingen van gerichte huiszoekingen bij journalisten toe. Ook woningen van medewerkers die Westerse nieuwsorganisaties assisteerden worden bezocht. Er zijn inmiddels twee gevallen bekend waarbij journalisten in elkaar werden geslagen, meldt persvrijheidsorganisatie CPJ.
Dat incident vond plaats in Jalalabad, waar journalisten de overname van de stad wilden verslaan. CNN-verslaggeefster Clarissa Ward meldt dat een onbekende Taliban-strijder gisteren op het punt stond haar filmende producer met een pistoolheft te slaan. Door te schreeuwen droop de man af.
Nederland wil tolken en hun families “op een zo kort mogelijke termijn” naar Nederland halen, aldus een Kamerbrief naar aanleiding van het Afghanistan-debat van gisteren in de Tweede Kamer.
“Het kabinet heeft oog voor het feit dat er ook andere Afghanen zijn die vanwege hun band metNederland groot gevaar lopen in de huidige veiligheidssituatie, in het bijzonder Afghaanse medewerkers die in door Nederland gefinancierde OS-projecten hebben gewerkt, andere Afghaanse medewerkers van Nederlandse missies, mensenrechten- en vrouwenrechtenactivisten en journalisten en hun fixers die werkten voor Nederlandse media. Het gaat om mensen die in zichtbare posities voor Nederland (of een Nederlandse functionaris) hebben gewerkt en daardoor een verhoogd risico lopen”, aldus ministers Kaag (Buitenlandse Zaken) en Bijleveld (Defensie).
Voor iemand uit deze groep mag overkomen vindt een individuele beoordeling plaats door Buitenlandse Zaken en Defensie plaats, aldus de ministers. Voor andere medewerkers, zoals chauffeurs en beveiligers, is de situatie ‘complexer’, aldus Kaag en Bijleveld. Die werden volgens hen vaak via tussenpersonen ingehuurd. “Het overbrengen van personen naar Nederland van wie de achtergrond niet bekend of verifieerbaar is, kan een veiligheidsrisico voor de Nederlandse maatschappij opleveren”, schrijven de ministers.
Desondanks zal Nederland het beleid “naar letter en geest” en “ruimhartig” toepassen, beloven de ministers. “Hopelijk kunnen onze mensen daar nu snel weg, schrijft Natalie Righton op Twitter.
De situatie voor Afghaanse journalisten wordt nijpender. Omroep Deutsche Welle meldt aan CPJ dat de woningen van minstens drie werknemers zijn doorzocht. Zij waren niet thuis en zijn ondergedoken. De Amerikaanse freelance-journalist Wesley Morgan meldt dat het huis van een Afghaanse collega-journalist die ook als vertaler werkte door Taliban is doorzocht. Ook deze collega is ondergedoken.
Reuters meldde dinsdag dat de Taliban vermoedelijk een buitgemaakte biometrische database en specialistische apparatuur inzetten om gericht Afghaanse burgers op te sporen. Ook worden de biometrische gegevens gebruikt om mensen te vinden die op legerbases werkten (waar ze zich met vingerafrdrukken moesten identificeren, red.) of Afghanen als veiligheidstroepen werkten.
Praat mee