18.000 journalisten in Nederland

Nederland telt niet 15.000, maar 18.000 journalisten en redacteuren. Daarvan zijn er zo'n 4000 in dienst bij landelijke printmedia. Ongeveer 3000 vakgenoten hebben een contract bij de omroep. De freelancers zijn met ruim 5600 stuks oververtegenwoordigd. Van alle uitgevers is De Persgroep veruit de grootste werkgever.
Dat blijkt uit onderzoek van Villamedia, dat vrijdag verschijnt met zijn jaarlijkse arbeidsmarktnummer. Omdat er geen centraal orgaan is dat bijhoudt hoeveel journalisten er in Nederland zijn, besloten we zelf het aantal vakgenoten onder de loep te nemen en een onderbouwde schatting te maken. We verzochten zo’n 130 uitgeverijen van kranten en tijdschriften (landelijk en lokaal) en 35 landelijke en regionale omroepen het aantal journalistieke medewerkers met ons te delen. Om ook het aantal journalisten met een dienstbetrekking bij de lokale omroep mee te kunnen nemen in de optelsom, vroegen we ook de OLON om hulp.
In de loop van acht weken gaven bijna alle organisaties daar gehoor aan. In de paar gevallen dat we nul op rekest kregen (‘Ons beleid is dat we geen interne informatie delen met derden’) vroegen we journalisten op de redacties in kwestie om een telling te maken. Voor veel uitgevers en omroepen was de belofte dat we geen individuele cijfers naar buiten zouden brengen een belangrijke voorwaarde om medewerking te verlenen.
Om verwarring in definities te voorkomen vroegen we telkens om een optelsom van alle werknemers met een journalistieke functie en het aantal personen in plaats van het aantal fte’s. Freelancers lieten we daarbij buiten beschouwing, om dubbelingen te voorkomen (het gros van de freelancers heeft meer dan één klant en zou bij een gewone koppentelling daarom mogelijk meerdere keren worden meegeteld). Om de zelfstandigen toch mee te nemen in de optelsom, vroegen we het aantal freelancers en fotojournalisten op bij de Kamer van Koophandel.
Het aantal journalisten dat naar voren kwam uit Villamedia’s onderzoek (18.000) is hoger dan eerdere schattingen van andere organisaties, waarbij getallen als 13.000 (2004), 14.000 (2002) en 15.000 (2010) werden genoemd. Dat het aantal journalisten in het Villamedia-onderzoek hoger uitkwam, wil echter niet per se zeggen dat er meer journalisten zijn bijgekomen.
Praat mee