Tijdelijke voortzetting persalarmering nemen zorgen NVJ en Genootschap Hoofdredacteuren nog niet weg

De NVJ en Het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren gaan het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) vragen te bemiddelen bij het persalarm probleem. Het besluit van de minister dat media vanaf 1 april geen berichten meer krijgen als er een ambulance wordt ingezet, is in strijd met de vrijheid van nieuwsgaring en toegang tot informatie, vindt de vakvereniging. Journalisten ontvangen voorlopig nog wel meldingen als de politie en brandweer uitrukken.
‘We hebben de eis gesteld dat ook na 1 april de afgesproken meldingen altijd automatisch worden doorgegeven door de politie, ongeacht of deze eerst via een ambulancemelding zijn binnengekomen. Dit is naar onze inschatting goed mogelijk. Daarvoor zou voldoende zijn dat de meldkamers en politie daarover door de korpsleiding helder geïnstrueerd en technisch gefaciliteerd worden’, schrijven de NVJ en het Genootschap van Hoofdredacteuren in een persverklaring.
Bemiddelingsverzoek
De eis van de NVJ en het Genootschap van Hoofdredacteuren is door het ministerie niet ingewilligd. Met het bemiddelingsverzoek hopen zij tot een werkbare oplossing te komen, die recht doet aan het door alle partijen onderschreven belang van goede informatievoorziening naar de media en het brede publiek. Het adviescollege heeft een bemiddelingstaak voor journalisten en wetenschappers en ziet er op toe dat de overheid de burger op actieve wijze van informatie voorziet.
Multi-meldingen
Een belangrijke zorg is voor de media nog niet weggenomen. Daarbij gaat het om meldingen die in de eerste instantie via de ambulancedienst worden aangemeld en waar vervolgens ook andere hulpdiensten bij betrokken worden, de zogenoemde multi-meldingen. Denk aan een treinongeluk, schietincident of een overval. Daarna besluiten politie en/of brandweer er ook naartoe te gaan. Deze meldingen worden per 1 april niet meer doorgezet. Alleen wanneer de politie een eigen melding doet als openbare orde en veiligheid in het geding is, zou mogelijk een persalarmering volgen. Dit zou niet langer automatisch gebeuren en op dit moment ontbreekt beleid op dit punt. Het ministerie wil afwachten hoe dit zich per regio in de praktijk ontwikkelt.
Het ministerie zegt naar inschatting dat het overgrote deel van de relevante meldingen vanuit de politie wél zal worden doorgegeven, maar wil zich niet committeren aan een harde garantie of het op schrift stellen van een beleidsinstructie. Dat maakt het verwarrend voor media, omdat zo niet meer duidelijk is welke meldingen wel of niet door de politie worden doorgegeven. ‘Daarmee valt de bodem onder het bestaande, goed werkende systeem weg’, zo stellen de NVJ en het Genootschap van Hoofdredacteuren.
Machtigingsbesluit
Op dit moment bereidt de minister een machtigingsbesluit voor die de politie de mogelijkheid verschaft om informatie over incidenten via een automatische alarmering te verstrekken. Daarmee zou een wettelijke grondslag worden gelegd onder het huidige systeem van automatische persalarmeringen. Voor de langere termijn zal er in overleg met de NVJ en het Genootschap worden gewerkt aan een gesloten systeem van automatische persalarmering, waar de professionele media middels een accreditatie op kunnen worden aangesloten.
‘Uiteraard zullen we de komende periode goed monitoren welke effecten de wijziging van beleid heeft voor de beroepsgroep. We zullen de bemiddeling en het advies van het ACOI afwachten, alvorens over te gaan tot verdere juridische stappen’, aldus Thomas Bruning, algemeen secretaris NVJ en Corine de Vries, voorzitter Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren.
Praat mee