Taaltip: kolonieën, epidemieën / koloniën, epidemiën

Dat komt door de klemtoon in deze woorden. In epidemie ligt de klemtoon op -mie. Dat leidt tot het meervoud epidemieën. In kolonie ligt de klemtoon op -lo-. Dat leidt tot het meervoud koloniën.

Als de hoofdklemtoon van een woord op de laatste lettergreep valt – zoals in epidemíé – komt daar de meervoudsuitgang -en achter: epidemieën. Het trema maakt duidelijk dat bij de laatste e een nieuwe lettergreep begint. Als de klemtoon niet op de laatste lettergreep valt – zoals in kolónie – komt er alleen een meervouds-n achter: koloniën. Ook nu is het trema nodig om aan te geven dat bij de e een nieuwe lettergreep begint. Het is dus economíé - economieën, industríé - industrieën, therapíé - therapieën, maar bactérie - bacteriën, pórie - poriën.

De meeste woorden die op -ie eindigen, krijgen in het meervoud trouwens een s. Daar speelt dit probleem dus niet. Bijvoorbeeld: functies, discussies, commissies, relaties.

Er zijn veel minder meervouden die op -iën eindigen dan meervouden die op -ieën eindigen. De bekendste voorbeelden van woorden op -iën zijn:
auspiciën (heeft geen enkelvoud)
bacterie - bacteriën
bronchiën (heeft geen enkelvoud)
chemicaliën (heeft geen enkelvoud)
evangelie - evangeliën (ook evangelies)
fecaliën (heeft geen enkelvoud)
financiën (heeft geen enkelvoud)
furie - furiën (ook furies)
genitaliën (heeft geen enkelvoud)
historie - historiën (ook histories)
kolonie - koloniën (ook kolonies)
lelie - leliën (ook lelies)
malie - maliën (ook malies)
mitochondrium - mitochondriën (ook mitochondria)
monopolie - monopoliën (ook monopolies)
olie - oliën (ook olies)
porie - poriën
tragedie - tragediën (ook tragedies)
tralie - traliën (ook tralies)
victualie - victualiën

Meer voorbeelden van woorden op -ie en een meervoud op -ieën:
allegorie - allegorieën
allergie - allergieën
amfibie - amfibieën
amnestie - amnestieën
analogie - analogieën
anomalie - anomalieën
antimetrie - antimetrieën
antipathie - antipathieën
apologie - apologieën
aristocratie - aristocratieën
autarchie - autarchieën
autobiografie - autobiografieën
autografie - autografieën
baronie - baronieën
bibliografie - bibliografieën
biografie - biografieën
blasfemie - blasfemieën
braderie - braderieën
brasserie - brasserieën
bureaucratie - bureaucratieën
calorie - calorieën
carrosserie - carrosserieën
categorie - categorieën
ceremonie - ceremonieën (en ceremoniën, ceremonies)
chocolaterie - chocolaterieën
choreografie - choreografieën
chronologie - chronologieën
compagnie - compagnieën
croissanterie - croissanterieën (en croissanteries)
democratie - democratieën
diaconie - diaconieën
discografie - discografieën
donquichotterie - donquichotterieën
draperie - draperieën
echografie - echografieën
echoscopie - echoscopieën
economie - economieën
embolie - embolieën
encyclopedie - encyclopedieën
endoscopie - endoscopieën
energie - energieën
epidemie - epidemieën
etymologie - etymologieën
fantasie - fantasieën
filmografie - filmografieën
filosofie - filosofieën
fobie - fobieën
fotokopie - fotokopieën
galanterie - galanterieën
galerie - galerieën
gemeentesecretarie - gemeentesecretarieën
genealogie - genealogieën
genie - genieën
hagiografie - hagiografieën
harmonie - harmonieën
hiërarchie - hiërarchieën
horlogerie - horlogerieën
iconografie - iconografieën
ideologie - ideologieën
idioterie - idioterieën
industrie - industrieën
jaloezie - jaloezieën
kakofonie - kakofonieën
kalligrafie - kalligrafieën
kilocalorie - kilocalorieën
kopie - kopieën
litanie - litanieën
lithografie - lithografieën
liturgie - liturgieën
machinerie - machinerieën
manie - manieën (en manies)
menagerie - menagerieën
metonymie - metonymieën
monarchie - monarchieën
monografie - monografieën
necrologie - necrologieën
ochlocratie - ochlocratieën
oleografie - oleografieën
oligarchie - oligarchieën
orthografie - orthografieën
pandemie - pandemieën
parfumerie - parfumerieën
parodie - parodieën
pastorie - pastorieën
patisserie - patisserieën
pedanterie - pedanterieën
periferie - periferieën
pikanterie - pikanterieën
plutocratie - plutocratieën
profetie - profetieën
psychopathie - psychopathieën
psychotherapie - psychotherapieën
radiografie - radiografieën
radioscopie - radioscopieën
rapsodie - rapsodieën
rebellie - rebellieën
relikwie - relikwieën
rotisserie - rotisserieën
sacristie - sacristieën
secretarie - secretarieën
sotternie - sotternieën
strategie - strategieën
tapisserie - tapisserieën
tautologie - tautologieën
taxonomie - taxonomieën
theorie - theorieën
therapie - therapieën
tirannie - tirannieën
triarchie - triarchieën
trilogie - trilogieën
utopie - utopieën