Populistisch taalgebruik in vijf grootste kranten laatste decennia verdubbeld
In de laatste 27 jaar is populistisch taalgebruik door zowel populaire als kwaliteitskranten overgenomen, blijkt uit onderzoek. Het gaat dan om termen als 'de gewone Nederlander', 'het gewone volk' of 'de hardwerkende belastingbetaler'. Ook het gebruik van links-populistische termen ('kloof tussen arm en rijk' en 'graaicultuur') nam de afgelopen decennia toe.
Het gaat om een ruime verdubbeling van dit taalgebruik in de vijf populairste kranten, aldus dataplatform Pointer van KRO-NCRV.
De context is wel belangrijk, omdat media standpunten van populisten herhalen omdat die in het nieuws zijn. Zo kon het gebeuren dat de Volkskrant koploper is bij het gebruik van populistisch taalgebruik.
“Door politici te citeren is duidelijk wie de bron is. Dit is wat je passief taalgebruik noemt. Deze vorm van populisme zal je eerder treffen bij de kwaliteitskranten, zoals bij de Volkskrant of Trouw. Actief taalgebruik betreft het gebruik van populisme door media of journalisten zelf: als een frame om sociale problemen of ontwikkelingen te presenteren. ‘Deze vorm is gevaarlijker omdat de bron niet duidelijk is”, aldus Michael Hameleers van de Universiteit van Amsterdam.
Hameleers constateert in de Nederlandse pers weinig “echt dik-populisme”, stukken waarin populistisch taalgebruik wordt gecombineerd - het gewone volk versus de corrupte politieke elite en gevaarlijke migranten. Deze vorm zou het invloedrijkst zijn op stemgedrag.
Hameleers: “Maar die combinatie zien we relatief gelukkig heel weinig. in die zin zou je kunnen zeggen dat we ons niet al te veel zorgen hoeven maken.” Meer bij Pointer
Praat mee