Overheid verpest vrije markt informatie
De journalistiek bevindt zich in een crisis waaraan de overheid medeschuldig is. Daaraan gaat minister Plasterk volledig voorbij in zijn reactie op het rapport-Brinkman over de toekomst van de pers, vindt Raymond Korse.
De reactie van Plasterk is tot stand gekomen met behulp van het Stimuleringsfonds voor de Pers. Dan weet je als regiojournalist eigenlijk al genoeg. Datzelfde Stimuleringsfonds keert rustig bijna zeventigduizend euro aan subsidie uit aan een ‘innovatief idee voor civil journalism’ in Salland, met een interactieve website waarbij ‘getracht wordt de journalistiek dichter bij de agenda van de burger te zetten’.
Twee jaar na de toekenning van het bedrag zijn vooral lokale ondernemers er erg blij mee: met name sinds er een huis-aan-huisblad aan de website is gekoppeld. Zo krijg je er als dagblad commercieel en redactioneel een concurrent bij in de regio, met geldelijke steun van de overheid.
Intussen wordt de regionale publieke omroep inclusief website in de benen gehouden dankzij de provincie, met rechtstreekse subsidie en indirecte subsidie via programmasponsoring. Voorbeeld? De oprichter van eerder genoemde nieuwssite laat een duurzaam huis bouwen, benadert daarvoor ondernemers en belooft hen publiciteit als ze meewerken aan het huis. Dat is allemaal tot daar aan toe, maar de provincie betaalt vervolgens vijftig mille aan RTV-Oost om een reportageserie te maken over dat huis. Het is een van de vele manieren waarop de overheid zich met geld een rol toemeet op de vrije markt van informatie.
Over die rol van de overheid rept de minister met geen woord. Het gaat op meer vlakken mis. In een poging zijn boodschap goed te laten overkomen, zijn er bij de overheid de afgelopen jaren enorme bataljons aan voorlichters en communicatie-adviseurs in het leven geroepen. Die maken van alles wat er gebeurt prima persberichten, die hun weg vinden naar allemaal al dan niet gesubsidieerde (en al dan niet bezochte) websites. Even plakken en knippen en het staat op het web.
Tezelfdertijd worden journalisten die wél moeite doen om ergens in te duiken, in sommige gevallen gefrustreerd door diezelfde communicatiemensen. Het gebeurt bijvoorbeeld dat een journalist na eigen onderzoek bij politie of justitie informeert naar een zaak. Er volgt geen bevestiging, geen informatie… waarna politie of Openbaar Ministerie een persbericht de wereld insturen, dat binnen een paar seconden op die eerder genoemde websites staat. Weg onderscheidende primeur voor de krant, het enige medium dat regionaal journalisten heeft die justitie en politie actief volgen…. Nóg wel, zou ik willen zeggen.
De overheid brengt krantjes uit, en glossy’s en nieuwsbrieven. Daarin kan het zijn verhalen kwijt, zonder lastige journalistiek als filter. Of ze gelezen worden, maakt helemaal niet uit. Daarnaast bouwt de overheid met publiek geld websites, waarop bij voorkeur het nieuws zo snel mogelijk wordt geplaatst. Met belastinggeld wordt niet alleen die alsmaar uitdijende afdeling voorlichting in het leven geroepen en gehouden, er is ook altijd geld genoeg om websites te bouwen en te onderhouden.
De provincie Overijssel heeft al jaren een nieuwssite, het toen nog in overheidshanden zijnde bedrijf @home deed hetzelfde. Waarom eigenlijk? Is dat een kerntaak van de overheid? Als de overheid morgen besluit met belastinggeld allemaal groentenzaken te beginnen met door de overheid betaalde groentenboeren, zou iedereen dat raar vinden. Maar er is geen mens die vragen stelt bij de enorme
communicatiebudgetten die de overheid heeft. Als daar het mes in zou worden gezet, en de overheid zou ophouden met de vrije markt van informatie teverpesten, zou dat de kranten al behoorlijk helpen. En het scheelt nog een hoop geld ook.
Raymond Korse is chef van de Sallandredactie van de Stentor
Praat mee
10 reacties
Loman Leefmans, 2 oktober 2009, 16:25
Zeer herkenbaar. Als verslaggever van het Leidsch Dagblad erger ik me ook regelmatig aan geschetste zaken. Die doen zich echt niet alleen in Salland e.o. voor.
Paul Disco, 2 oktober 2009, 23:26
Waarom zou de overheid niet mogen bepalen wat ze zelf wil communiceren? Het is toch logisch dat zaken over beleid en uitvoering worden verteld aan burgers? Waaruit blijkt dat deze krantjes, glossy’s en nieuwsbrieven niet worden gelezen?
Bovendien profiteren dagbladen toch ook van overheidscommunicatie?
Het ging overigens de regionale kranten al slecht toen nog niemand in Nederland een internetadres had. Dat de overheid dus debet is aan de crisis in krantenland, omdat ze met behulp van (haar eigen) Stimuleringsfonds, concurrerende initiatieven in het zadel helpt, lijkt mij dus niet juist.
En ik heb het even nagekeken: het project in Salland gaat om een krediet, niet om een uitkering. Dat is toch heel wat anders. Dat moet je gewoon terugbetalen. Het betoog begint met de zin: ‘(het) Stimuleringsfonds keert rustig bijna zeventigduizend euro aan subsidie uit’ nogal tendentieus.
Remon van Zuijlen, 2 oktober 2009, 23:50
De rijks-, provinciale en lokale overheden zorgen voor oneerlijke concurrentie. Als AD’er was het voor mij zuur dat ik afscheid moest nemen van ervaren en getalenteerde collega’s wegens een grote reorganisatie, terwijl RTV West nieuwe subsidies van de provincie Zuid-Holland binnenhaalde om ‘cross mediaal’ te gaan werken “om haar rol als voornaamste bron voor de regionale activiteit te versterken.”
harrie kiekebosch, 8 oktober 2009, 09:50
Wat Plasterk, de overheid en Raymond Korse allemaal doen zal me een worst zijn, als de journalistiek maar blijft bestaan. Salland Centraal (we krijgen geen subsidie, leugentje van Korse omdat hem dat beter uitkomt) biedt de burger weer een plek om informatie uit te wisselen, met professionele journalisten biedt onze redactie daarnaast context in de regio. Publiek vindt ons massaal. En ondernemers vinden dat interessant. We zijn hard op weg een verdienmodel neer te zetten voor internetjournalistiek. Nu nog op het platteland. Straks in stedelijk gebied. Niet zo gek dat het Stimuleringsfonds daar een kredietje (moeilijk woord, moet je terug betalen) voor over had. daar zijn ze voor.
Intussen trekt de Stentor zich terug uit de lokale regio, voegt Kampen, Zwolle en Vechtdal samen tot één editie. Dus wacht maar af, er komt ook heus wel een zwollecentraal, kampencentraal en vechtdalcentraal. Iemand moet het nieuws toch brengen?
Ik hoor van actiegroepen die van de Stentor aandacht in de redactionele kolommen willen opeisen omdat ze niet aan bod komen. Ik kan me heel goed voorstellen dat overheden met eigen brochures komen. Ik wacht op lokale politici die hun eigen raadsverslag gaan schrijven omdat de krant ‘altijd andere keuzes maakt dan je hoopt en zou verwachten’. Waarom zou je in hemelsnaam hopen op plaatsing in de krant als je zelf de touwtjes in handen kunt nemen?
Gerard Eleveld, 8 oktober 2009, 19:25
“.... als de journalistiek maar blijft bestaan”. Een conclusie van harrie kiekebosch. Het is mij uit het hart gegrepen. Helaas draait kiekebosch in een poging deze stelling te onderbouwen zijn eigen conclusie de nek om. Het lijkt erop dat Salland Centraal alles wat wie-dan-ook waarover-dan-ook heeft te melden ongecontroleerd het net op slingert. En dat is nou juist géén journalistiek.
Linda, 10 oktober 2009, 10:50
En het lijkt erop dat Salland Centraal het begrip hoor en wederhoor niet helemaal lijkt te snappen. Hoort de redactie iets, wordt het rustig op het net geplaatst alsof het de waarheid is.
Bovendien zou het kopieren van (stukken van) berichten uit andere media gewoon keihard bestraft moeten worden. Dat heeft helemaal NIETS met journalistiek te maken.
witte raaf, 15 oktober 2009, 10:36
Op 16 maart is in Amsterdam het startsein gegeven voor de 100ste SIRE-campange, een campange over onbewust asociaal gedrag.
Als ik zo de reactie lees van harrie kiekebosch op het weldoordachte en onderbouwde artikel van Raymond Korse waarin ingegaan wordt op misstanden binnen de journalistiek, zie ik weer dat niet alleen 95% van de Nederlanders onbewust asociaal reageert maar misschien wel 80% van ons zich bewust asociaal opstelt.
Deze ik-gerichtheid van de maatschappij zorgt voor veel negativiteit en zorgt ervoor dat steeds meer mensen deze tactiek noodgedwongen gaan toepassen om te overleven.
Kiekebosch als het je niet interesseert wat anderen te vertellen hebben en bezich houdt waarom kies je dan de journalistiek??
Je gedraagt je meer als een concurerende ondernemer die werkt ten koste van anderen.
Helaas zijn straatvechters in nederland in het voordeel.
Dhr. Korse volgens Sire een koning onder de journalisten.
Signaleren van misstanden zal een actief gevolg moeten krijgen zodat meerdere journalisten met elkaar samenwerken om het systeem werkbaar te maken.
denhaag24, 16 oktober 2009, 16:14
Als de overheid prefereert eigen media te introduceren dan is blijkbaar de voorsprong van traditionele media tanende. Wie moet dus het boetekleed aantrekken?
Frank Jansen of Lorkeers, 11 april 2010, 23:03
Het zal Kiekebosch sowieso een worst zijn wat andere media doen. Als zijn medium maar kan knippen en plakken! Als inwoner van Salland (en burgerjournalist) heb ik Kiekebosch en zijn maatjes zelden kunnen betrappen op écht nieuws.
Zijn ‘vernieuwende’ site heeft overigens wél, zoals Korse ook al meldt, een subsidie in de vorm van een krediet gekregen van het Stimuleringsfonds voor de Pers (€68.800).
TiesvanderHeide, 1 juli 2010, 02:28
De schrijver van dit bericht, Raymond Korse, is gewoon bang voor een gezonde concurrent. Hij vermeldt bijvoorbeeld niet dat ook De Stentor gebaat is bij subsidies voor regionale berichtgeving. Maar dat moet je ook vooral niet melden als de grond onder je voeten te warm wordt. Ik lees al twee jaar Salland Centraal en de mensen die dat maken missen zelden een verhaal dat het krantje van Korse ook heeft. Sterker nog: Salland Centraal neemt tenminste niet de negatieve toon van de verslaggevers van Stentor in de mond. De krant van Korse neemt alleen maar negativiteit over, Salland C neemt ook positief nieuws mee.
Meneer Korse, wordt de grond onder uw voeten misschien iets te warm?