Opinie over averechts effect fact-checking leidt tot stevige aanvaring

Een column in Het Parool met daarin de stelling dat fact-checking mogelijk negatieve effecten heeft, omdat het uiteindelijk meer exposure geeft aan nepnieuws, heeft tot een felle discussie geleid tussen de opiniemaker Aaron Mirck en Alexander Pleijter, een van de fact-checkers achter Nieuwscheckers van de opleiding Journalistiek & Nieuwe Media van de Universiteit Leiden.
Pleijter noemt de insinuatie dat er door fact-checking mogelijk méér coronadoden zijn gevallen ‘ranzig’. Mirck sloot zijn opinie af met een open vraag of er zonder factcheckers meer vaccinaties “en dus minder coronadoden” zouden zijn geweest. Hij stelt in de discussie op Twitter dat de Leidense fact-checkers lichtgeraakt zou zijn.
Als er iemand ooit mag onderzoeken of fact-checkers een oplossing zijn voor nepnieuws of er juist voor zorgen dat nepnieuws zich verder verspreidt… laat dat dan niet de lichtgeraakte factcheckers uit Leiden zijn svp, want dan kan ik de uitkomst wel raden. https://t.co/26Zdbp792j
— Aaron Mirck (@aaronmirck) June 7, 2022
In de opinie stelt Mirck dat “een raar idee lanceren en het op een gerespecteerd platform laten ontkrachten” nepnieuws een veel groter publiek geeft. “Wie de NOS niet vertrouwt, vertrouwt een factcheck op de NOS ook niet”, stelt Mirck. Hij hekelt ook de emotionele reactie van Pleijter op zijn laatste zin.
Jezus man, ben ik er verantwoordelijk voor dat jij emotioneel reageert? Grow up.
— Aaron Mirck (@aaronmirck) June 7, 2022
‘Vreselijk’
Volgens Pleijter geeft Mirck aangehaald onderzoek van tijdschrift Nature niet juist weer, omdat de opinie zelf leunt op een interpretatie van dagblad NRC. In april, toen NRC ook over het Nature-onderzoek schreef, stelde Pleijter dat de krant fact-checking onterecht als averechts afspiegelt.
1. Vreselijk, dit soort pseudowetenschappelijke artikelen die menen dat factchecken niet werkt. Zelfs insinueren dat het averechts werkt. Dat onderbouwen door cherry picking uit de wetenschappelijke literatuur. En dus de plank finaal mis slaan. https://t.co/pOMVaFi2as
— Alexander Pleijter 🤠🚴 (@APleijter) April 12, 2022
Nature schrijft in dat onderzoek dat fact-checking wel degelijk zin heeft, maar dat de werking vaak ephemeral oftewel vluchtig is.
Praat mee