Omstreden ‘terughackwet’ naar de Kamer

In het kader van onderzoek mag de politie data te bekijken, kopiëren of ontoegankelijk te maken. Daartoe zijn volgens privacyorganisaties lekken in software nodig - waarbij het voor de overheid van belang is dat die niet direct worden gedicht. Zo blijven álle burgers kwetsbaar.

“Het hackvoorstel heeft dus een averechtse werking op de cyberveiligheid”, stelt Bits of Freedom in een eerste reactie op het nu gepubliceerde voorstel. De organisatie concludeert dat er vrijwel niets is gedaan met de kritiek uit een omvangrijke consultatieronde. Ook organisaties als de NVJ uitten hun zorgen, onder meer over de veiligheid van bronnen, als de politie actief in computers mag rondneuzen.

Het ‘decryptiebevel’ is wel geschrapt - een verdachte zou in het originele voorstel gedwongen kunnen worden zijn wachtwoorden en decryptiesleutels te overhandigen. De bezwaren op dit element waren “zo fundamenteel van aard” dat dit onderdeel is herzien, schrijft de minister.

De hackbevoegdheid houdt niet op bij de Nederlandse grens, maar de Nederlandse recherche kan pas buitenlandse systemen binnendringen als er een rechtshulpverzoek is ingediend en duidelijk is waar de gewenste informatie zich bevindt.

Het voorstel voorziet verder in de inzet van ‘lokpubers’ (agenten die zich voordoen als tieners) en biedt volgens het ministerie waarborgen wanneer het hackmiddel ingezet kan worden. Er moet sprake zijn van misdrijven “die een ernstige inbreuk op de rechtsorde” opleveren en gemiddeld 8 jaar celstraf opleveren.

De politiehacks vereisen verder een machtiging nodig van de rechter-commissaris, op verzoek van de officier van justitie. Ook wordt de inzet van de bevoegdheid getoetst door de Centrale Toetsingscommissie, een adviesorgaan binnen het Openbaar Ministerie.

Hacks kunnen ook worden geautoriseerd voor delicten met een lagere straf van 8 jaar, maar waarbij de computer centraal staat: het verleiden van minderjarigen tot ontuchtige handelingen, het verspreiden van kinderporno (de politie mag zulk materiaal actief ontoegankelijk maken) of zogeheten DDOS-aanvallen, die websites uit de lucht proberen te halen. De recherche mag dan inbreken op een machine die daar onderdeel van is, om zo het netwerk te verstoren. Al deze situaties worden beschreven in een algemene maatregel van bestuur.

De NOS heeft een aardig interactief artikel gemaakt over de gevolgen van deze wet, mits hij ongewijzigd door de Kamer wordt aangenomen.