Marian Husken en Maike van Leeuwen maken podcastserie over misdaad

Volgens het duo zijn er genoeg actuele aanleidingen om de podcastserie te beginnen. In het Marengo-proces zijn bijvoorbeeld al drie personen die betrokken zijn bij de zaak - de broer van de kroongetuige, zijn advocaat én Peter R. de Vries - vermoord, legt Van Leeuwen uit. Daarnaast maakte minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid afgelopen november bekend dat ze de regeling voor kroongetuigen wil uitbreiden. Het kabinet wil zich nog over dat voorstel buigen.

‘Dat riep bij ons de vraag op: “Is de methode van het inzetten van kroongetuigen in de strijd tegen de georganiseerde misdaad nog wel houdbaar?” Het is niet aan ons om die vraag te beantwoorden’, benadrukken ze, ‘maar wij zijn er om informatie en inzicht te geven, zodat luisteraar daar zelf een mening over kan vormen’.

De misdaadjournalistiek is geen onbekende voor Husken. Ze werkte jarenlang samen met Harry Lensink voor Vrij Nederland. Als presentatoren van ‘de Willem’-podcast volgden ze samen het dossier van de zaak tegen Willem Holleeder en andere misdaaddossiers. Afgelopen februari werd ‘de Willem’-podcast in een nieuw jasje gestoken met nieuwe muziek en vormgeving. Het duo presenteert de podcast nu in roulatie met Yelle Tieleman, misdaadjournalist van Follow The Money en Jan Meeus, misdaadjournalist van NRC. De podcast draagt nu de naam ‘de Nieuwe Willem’.

Complexiteit
Door de complexiteit en onwetendheid van het grote publiek over het onderwerp kroongetuigen, was het waardevol om hier een aparte podcastserie over te maken, vonden ze. Husken en van Leeuwen leerden elkaar kennen op de redactie van podcastplatform Dag en Nacht Media. ‘Rond vorig jaar mei gingen we praten over het opstarten van deze podcast. Het idee kwam van Marian en productiehuis Sublab. Over kroongetuigen wist ik nog niet veel. Marian wel door haar eerdere werk en de boeken die ze erover schreef. Ik heb veel van haar kunnen leren’, zegt Van Leeuwen.

Hun werk staat nooit stil, omdat er in het dossier regelmatig nieuwe ontwikkelingen zijn. ‘Vorige week zat Marian in De Bunker, [de extra beveiligde rechtbank in Amsterdam, red]. Het was één dag voor de publicatie van de podcastserie. Ze belde me om te vertellen dat kroongetuige Nabil B. zonder advocaten bij de zittingsdag aanwezig was. Dat was een actualiteit die de podcast nog relevanter maakte, maar ook lastiger omdat het dossier voortdurend in beweging is.’

OVV-rapport
Begin deze maand publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) een kritisch rapport over de feitelijke beveiligingssituaties van de drie slachtoffers in het Marengo-proces. ‘Met de inzet van een kroongetuige kunnen in potentie mensenlevens worden gered, maar het kan ook mensenlevens kosten’, schrijft de Raad. Husken: ‘Het was een schokkende gebeurtenis, de moord op Peter R. de Vries. En die moord had alles te maken met de beveiliging rondom de kroongetuige in de zaak.’

Archiefmateriaal
In iedere podcastaflevering wordt een kroongetuigezaak uit het verleden geanalyseerd en worden parallellen gelegd met het Marengo-proces van nu. ‘Je wordt mee teruggenomen in de tijd, daarvoor hebben we veel archiefmateriaal kunnen gebruiken.’ In de derde aflevering, die deze week gepubliceerd werd, is het Openbaar Ministerie (OM) het onderwerp van gesprek. ‘Het OM zocht in de zaak met de eerste officiële kroongetuige, ook voor het eerst heel actief zelf de media op.’ Van alle media-aandacht die er toen was voor deze zaak, is een compilatie te horen. ‘Zo hoor je dat er ook buiten de rechtszaal dus een strijd gevoerd wordt. Dat zie je ook nu nog’, legt Van Leeuwen uit.

Transparantie
Voor de podcast hebben de twee journalisten met veel hoofdrolspelers rondom kroongetuigendeals kunnen spreken. ‘Omdat we slechts delen uit die gesprekken gebruiken, wilden we - ook met het oog op transparantie - een aantal interviews volledig publiceren op podcastplatform Podimo. Bijvoorbeeld het volledige gesprek tussen Fred Teeven en Martin Witteveen, twee (voormalig) officieren van justitie, die de eerste officiële kroongetuigendeal sloten.’ Het duo wil dat iedere aflevering ‘in balans’ is: ‘Zodat je niet alleen maar hoort: “Kroongetuigen inzetten is een goede methode om de georganiseerde misdaad te bevrijden of juist niet”, zeggen Husken en Van Leeuwen.

In de eerste zeven afleveringen van de serie worden de zaken rondom verschillende kroongetuigen behandeld met hoofdrolspelers van destijds. In de achtste en laatste aflevering wordt er teruggeblikt. Iedere woensdag verschijnt een nieuwe aflevering.

‘Wie praat, die slaapt’ is een co-productie tussen Sublab en Dag en Nacht Media voor Podimo. De podcast is via alle apps te beluisteren.