Inlichtingendienst NSA wilde Guardian-publicatie over Snowden kop indrukken

De Amerikaanse inlichtingendienst NSA heeft in 2013 druk uitgeoefend op hun Britse collega's bij GCHQ om actief te voorkomen dat dagblad Guardian over onthullingen van Edward Snowden zou publiceren. Dat staat in een nieuw boek van onderzoeksjournalist Richard Kerbaj.
Het toenmalig hoofd van de Britse inlichtingendienst Iain Lobban weigerde dat verzoek. Lobban zou goede banden met de NSA willen onderhouden, maar vond ingrijpen in berichtgeving van een een Britse krant te ver gaan.
Onderzoeksjournalist Richard Kerbaj schrijft in het nieuwe boek The Secret History of Five Eyes, dat vandaag verschijnt, over de samenwerking tussen Engelstalige inlichtingendiensten. Binnen ‘Five Eyes’ bundelen Australië, Canada, Groot-Brittannië, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten hun activiteiten.
Snowden werkte in 2013 in eerste instantie samen met een beperkte groep journalisten, van onder meer de Guardian. De onthullingen over de ongekende datahonger van de NSA schokten burgers. Inlichtingendiensten moesten meer rekenschap over hun speurwerk geven, maar kregen tegelijk veel nieuwe bevoegdheden.
We schreven veel over Edward Snowden en de impact van zijn onthullingen op onder meer wetgeving rond de Nederlandse inlichtingendiensten.
Lobban vond dat het niet de taak van GCHQ was om de gevolgen van een NSA-datalek te helpen beperken. Toenmalig premier David Cameron was meer toegeeflijk richting de Amerikanen: het leidde onder meer tot een hallucinant bezoek aan het Guardian-kantoor, waar in bijzijn van toenmalig hoofdredacteur Alan Rusbridger in de kelder een laptop werd vernield.
Volgens Kerbaj waren alleen de Britten kritisch op de sleepnetten die NSA uitwerpt, toen de Five Eyes laat in 2013 bij elkaar kwamen in Australië. Andere Five Eyes-leden zouden bang zijn geweest Amerika voor het hoofd te stoten en zo toegang tot inlichtingen te verliezen. Meer bij de Guardian
Praat mee