In Memoriam Joost Divendal (1955-2010)
Joost Divendal was enige tijd het geheime wapen van Trouw. Wij hadden het afgekeken van de Britse krant The Independent. Bij de oprichting in 1986 was het zaak de krant zo snel mogelijk aan de man te brengen. Naast de geijkte reclamecampagne, werd een redacteur vrijgesteld om gratis publiciteit te verwerven. Hij had als collega makkelijker toegang tot de redacties van andere media. Zo kon hij medewerkers van The Independent naar voren schuiven in praatprogramma’s en primeurs ‘insteken’ – alles omwille van de naamsbekendheid van de nieuwe krant.
Trouw was al een tijdje bekend, maar had onder smaakmakers last van beeldvorming: saai, braaf, christelijk en zieltogend. Een nieuwe formule, een nieuwe campagne moesten daarin verandering brengen. Maar het kon wel een extra zetje gebruiken. Joost was daarvoor geknipt. Hij had de nodige rondjes gedaan op de redactie en was, rusteloos van aard, toe aan iets nieuws. Hij had een goed gevuld adresboekje en had, anders dan zijn collega’s, geen last van enige schaamte om ‘te leuren’ met de krant.
Zo wist hij een keer het NOS-Journaal te interesseren voor een primeur. Het mocht het nieuws brengen aan de vooravond van publicatie in Trouw, op voorwaarde dat de krant royaal zou worden genoemd. Toen om even na achten, Philip Freriks de magische vijf letters niet in de mond nam, greep Joost onmiddellijk naar de telefoon, drong door tot de eindredactie en maakte net zoveel kabaal als nodig was om ervoor te zorgen dat Freriks bij de afsluiting alsnog naar Trouw verwees. Daar kon geen duur reclamespotje tegenop.
Daarnaast zette Joost allerlei projecten op, laverend tussen redactie en commerciële afdelingen. Hij was van huis uit eerder activist dan journalist om zich al te druk te maken over de scheidslijnen tussen die twee.
Ongetwijfeld zal Joost mensen daarbij ook gek hebben gemaakt. Als hij eenmaal vol van iets was, dan goot hij iedereen daarmee vol. Hij belde en mailde je plat. Hij kon je, onderweg naar de koffieautomaat, vanuit een hinderlaag bespringen met weer een nieuw idee. Joost moest permanent in beweging zijn en de wereld om zich heen in beweging brengen. Tot verdriet van velen is hij niet oud geworden, maar hij heeft wel heel veel geleefd.
Frits van Exter