In Memoriam Jan van Beek (1925-2010)
‘Mr. GPD’. ‘De keizer van de GPD’. ‘De zonnekoning’. De hoogdravende, maar warm bedoelde bijnamen rolden (oud-)collega’s en medewerkers uit de mond toen Jan van Beek in 1987 afscheid nam als directeur/hoofdredacteur van de (toen nog)Gemeenschappelijke Pers Dienst. En terecht. ‘Le GPD, c’est moi’, zou hij eens overmoedig gezegd hebben, en niemand sprak dat tegen. De GPD wás immers Jan van Beek. Zondag overleed hij na een slopende ziekte, 85 jaar oud.
Groots en meeslepend. Zo was zijn schrijvende loopbaan, onder meer als correspondent in Spanje waar hij in 1964 ook maar even perschef van prinses Irene speelde tijdens de rel rond ‘het huwelijk’. Groots en meeslepend moest ook de GPD zijn, waar hij in1967 eerste man werd. Meer mensen, meer geld - als je vier man naar een groot evenement kon sturen, dan stuurde je er geen twee. We reisden de hele wereld rond om de regionale krantenlezers te laten zien dat we zeker zo goed waren als de landelijke kranten. We kregen de nieuwste spullen het eerst. Hij wilde de GPD op de radio brengen. Zijn bomen reikten tot de hemel, en als de kranten hadden willen betalen nóg verder. Alles ter meerdere eer en glorie van de GPD. En en passant natuurlijk ook van Jan. Daarover geen valse bescheidenheid.
Intussen hield hij de vele bazen van de GPD tevreden. Een kruiwagen met kikkers, noemde hij dat zo uiteenlopende gezelschap van directeuren en hoofdredacteuren vaak. Zijn jezuïtische (Nijmeegse) opleiding hielp hem bij het manoeuvreren tussen en het tegen elkaar uitspelen van al die karakters. Ook op de redactie. Afspraak bleek niet altíjd afspraak, maar met een goed glas wijn waren meningsverschillen, die soms hoog konden oplopen, snel weer bijgelegd.
Voor elk probleem had hij immers wel een oplossing. Ook toen het met de kranten even wat minder ging en er voor het eerst bezuinigd moest worden. Hij goochelde wat af met cijfers om dat te verbloemen. Want er mocht geen man uit! Jan leidde zijn redactie als was het zijn familie. Het is anno 2011 niet meer voor te stellen, maar zo vóelde het ook. Jonge mensen kregen alle kansen en hebben, weet ik uit ervaring, nog altijd heel veel aan hem te danken.
Zijn afscheid in 1987 was voor de toen 50-jarige GPD het einde van een tijdperk. Maar voor de journalistieke missionaris Van Beek geen reden om stil te zitten. Hij was de drijvende kracht achter het derdewereldpersbureau IPS, was bestuurslid van Free Voice en doceerde het vak tot in een uithoek als Kazachstan. Om ze ook daar duidelijk te maken dat journalistiek méér is dan een ambacht.
Hans de Bruijn
