mgm nvj maart

— maandag 7 november 2022, 14:02 | 1 reactie, praat mee

Huub Evers: ‘Journalist en medewerker inlichtingendienst kunnen als wederzijdse bron fungeren’

Huub Evers: ‘Journalist en medewerker inlichtingendienst kunnen als wederzijdse bron fungeren’
Huub Evers, media-ethicus en ombudsman voor De Limburger - © De Limburger

Journalisten moeten niet als informant optreden voor inlichtingendiensten, want dan worden ze handlanger. Maar er is niks mee mis als een journalist en een medewerker van een inlichtingendienst elkaar over en weer als bron gebruiken. ‘Beiden hebben hetzelfde doel, namelijk informatie verzamelen’, stelt Huub Evers, media-ethicus en ombudsman voor De Limburger. Laatste wijziging: 7 november 2022, 14:44

Evers reageert op zijn blog op het NRC-artikel van vorige maand over ronselpraktijken van inlichtingendiensten onder journalisten. De twee bekendste diensten, AIVD en de MIVD, werven systematisch journalisten als bron, informant of spion.

Hand- en spandiensten
Hij stelt dat het als journalist ‘niet te verdedigen’ is om informant - en dus handlanger - van een inlichtingendienst te zijn, die al dan niet tegen betaling inlichtingen verzamelt - niet voor journalistieke doeleinden, maar ten dienste van de inlichtingendienst. ‘Dan is de journalistieke agenda naar de achtergrond verdwenen en verricht de journalist hand- en spandiensten voor AIVD of MIVD.’

Waarom zou je als journalist niet een bron kunnen zijn die van tijd tot tijd ‘koffie drinkt’ met een medewerker van de inlichtingendienst?

Maar waarom zou je als journalist niet een bron kunnen zijn die van tijd tot tijd ‘koffie drinkt’ met een medewerker van de inlichtingendienst? ‘Beide gesprekspartners hebben hetzelfde doel, namelijk (achtergrond)informatie verzamelen. Mensen van de media zijn interessant voor inlichtingendiensten omdat ze veel contacten hebben in de samenleving met mensen die, al dan niet anoniem, hun verhaal willen doen en die weten dat journalisten hun bronnen beschermen. Dan kunnen mensen van inlichtingendiensten op hun beurt interessante gesprekspartners zijn voor journalisten.’

Op hun hoede
Evers wijst er nadrukkelijk op dat journalisten hierbij altijd op hun hoede moeten zijn en zich niet voor het karretje van anderen laten spannen. ‘Ze moeten hun journalistieke agenda leidend laten zijn. En zich bovendien niet laten betalen, en evenmin zelf betalen voor informatie.’

Hij adviseert normen op het punt van onafhankelijkheid en belangenverstrengeling in journalistieke gedragscodes op te nemen. ‘In de zin dat journalisten in beginsel niet meewerken aan het werk van inlichtingendiensten. En dat, wanneer ze overwegen dat wel te doen, er altijd overleg met de hoofdredactie plaatsvindt.’

De journalistiek ethische regels maken al onderdeel uit van onze statuten, maar onze inzet is om deze zichtbaarder te maken

Voor freelance journalisten - die niet kunnen terugvallen op redactionele afspraken – zou er volgens algemeen secretaris Thomas Bruning van de NVJ een vertaling kunnen worden gemaakt van het (model)redactiestatuut naar het niveau van de eigen zelfstandigen-praktijk.

De vereniging gaat de ethische regels van het vak de komende tijd actiever promoten onder de beroepsgroep. ‘Ze maken al onderdeel uit van onze statuten, maar onze inzet is om deze zichtbaarder te maken. Bijvoorbeeld als journalisten lid worden van de NVJ, maar ook via onze nieuwsbrieven en het katern in ons vakblad.’

 

Bekijk meer van

MIVD AIVD

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

1 reactie

Bart Brouwers, 7 november 2022, 22:36

‘Beiden hebben hetzelfde doel, namelijk informatie verzamelen’??? Misschien mis ik iets, maar hoe kan dit ooit oké zijn? Stel, ik ben een bron voor een journalist. Als ik weet dat de kans aanwezig is dat die info dan wordt uitgeruild, dan zal ik toch wel 100 keer nadenken voordat ik die journalist nog ooit iets zal toevertrouwen? Dit lijkt me dan ook 1) ethisch nogal twijfelachtig en 2) in praktische zin totaal onwenselijk.

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.