Het Grote Interviewgala: 8,1

Ivo Niehe had onmiddellijk een hekel aan me. Hij was narrig omdat, zo legde hij uit, ik hem per se thuis wilde interviewen waar hij zijn kantoor prefereerde. Maar er was meer: Niehe kwam gewoon van een andere planeet dan ik.
‘Jij en ik hebben totaal geen klik,’ bromde de tv-maker na een half uur. ‘Het is niet gezellig. Dat komt mede doordat jij steeds een wenkbrauw optrekt als je een vraag stelt.’ Ondertussen goot hij een scheut bedorven melk in mijn koffie.
Niehe benoemde het verschil met zijn eigen benadering. ‘Zelfs na mijn interview met de Colombiaanse schilder Botero had ik het gevoel: eigenlijk zouden we elkaar bij de deur nog even moeten huggen.’
Ik: ‘U wilt mij niet huggen?’
‘Nee.’
Zelden kreeg ik meer positieve reacties op een interview dan op dat met Ivo Niehe. Ook kreeg ik een mail van Frénk van der Linden: vermakelijk stuk, maar dat van die wenkbrauw moet je in de gaten houden.

Het interview: zet twee mensen bij elkaar en kijk wat er gebeurt. Knarst het? Des te beter.
Van der Linden is zo verliefd op het genre dat hij 11 maart alweer voor de vijfde keer zijn Grote Interviewgala organiseerde in de Amsterdamse Stadsschouwburg. Een heus lustrum dus.
Ik heb vakgenoten – en beduidend meer dan twee – horen schamperen dat het toch wel razend knap van ijdeltuit Van der Linden is dat hij een heus gala om zichzelf heen heeft weten te bouwen. Maar dat is me veel te cynisch gesteld. Doe het hem maar eens na. Bovendien serveert Van der Linden, áls hij al op het podium staat, ook zijn blunders uit.
Vorig jaar kon men de organisator licht ontredderd over de gangen van de Stadsschouwburg zien dwalen. ‘Iemand’ was vergeten de scholen voor journalistiek uit te nodigen. Gevolg: een André-Hazes-live-in-Benidorm-achtige ambiance. Gelukkig zat de Grote Zaal dit jaar behoorlijk vol.

‘Hoe redden we het diepte-interview?’ was deze keer het centrale thema, omdat zo’n gala nu eenmaal een centraal thema moet hebben. Het antwoord werd ter plekke gegeven: met de nieuwe onlinezender InterviewPLUS. Mede-initiatiefnemer: Frénk van der Linden. Maar in 2010 flopte toch Het Gesprek? Ja, maar die was gratis; hier moet je voor betalen: vier euro per maand.
Enfin, ik geloof er nog niet erg in, maar laat duizend bloemen bloeien.

Ik kwam naar het gala voor nieuwe inzichten. Met mijn schepnet struinde ik van de Koninklijke Foyer via de Grote Zaal naar de Pleinfoyer en weer terug. Overal waren sessies met kanonnen uit het vak. Zo legden de ‘ervaringsdeskundigen’ Sylvana Simons, Rob Oudkerk en Esther Vergeer uit wat je vooral níet moet doen als interviewer. Ik nam alles op. Thuis staarde ik naar de transcriptie. De drie houden niet van vooringenomen interviews, en de beste interviews zijn volgens Simons die waarin ze ‘te openhartig is geweest’. Tsja.
VVD-politica Annemarie Jorritsma was er ook. ‘Mijn leukste interview was met Ischa Meijer. Hij werd namelijk na tien minuten verliefd. Dat was natuurlijk ontzettend prettig voor mij.’ Een van de nadelen van dood zijn is dat iedereen op een podium zomaar van alles over je kan roepen.
Ook dood is Hans Janmaat. Fons de Poel liet zien hoe hij de Centrumdemocraat in 1998 vernederde door hem grijnzend een vraag te stellen en hem vervolgens geen antwoord te laten geven. De Poel: ‘Afschuwelijk om terug te zien.’ Schuldbewust maakte hij vele jaren later een mooie reportage over Janmaats vrouw Wil Schuurman. Naast me staarden studenten journalistiek gefascineerd naar de voor hen nieuwe beelden.

Ongetwijfeld mede voor hen was, als ‘slotact’, Theo Maassen geprogrammeerd, sinds anderhalf jaar de gastheer van 24 uur met (VPRO). De cabaretier vertelde Van der Linden dat hij actrice Hadewych Minis al snel ‘op slot’ kreeg door ‘sjanserig te doen’. ‘Daar had ik de hele verdere 24 uur last van. Ze vertrouwde me niet meer.’
Van der Linden: ‘Zijn gereedschapskist vol technieken is voor een interviewer hooguit een kers op de taart. De klik kunnen maken is de essentie. Dat gebeurt heel snel, bijna dierlijk.’
Maassen: ‘Maar met iemand die je leuk en aardig vindt heb je niet per se een beter interview.’
Van der Linden: ‘De meeste kritische kanttekeningen over 24 uur met zijn gemaakt na jouw interview met Robert Moszkowicz. Dat zou je onvoldoende hebben voorbereid.’
Maassen: ‘Over voorbereid gesproken: het was Brám Moszkowicz! Ik heb die kritiek trouwens helemaal niet meegekregen. Was dat soms jóuw kritiek, Frénk?’
Over interviewen is volgens mij alles al lang gezegd en geschreven. Zo’n Interviewgala is dan ook vooral leerzaam voor aankomend journalisten. Maar de amusementswaarde is vaak hoog. Zeker als het knarst.
VPRO, gaarne een 24 uur met Theo Maassen en Frénk van der Linden.