‘Help Kambakhsh met druk op president Karzai’

Het opiniestuk van Yaqub Ibhrahimi:
Toen mijn broer, de Afghaanse journalist Sayed Parwez Kambakhsh, door een lokale rechtbank in Noord-Afghanistan ter dood werd veroordeeld, stuurden duizenden mensen wereldwijd brieven naar president Karzai. Ook de Nederlandse overheid verzocht de president verschillende malen iets tegen dit onrecht te doen. Karzai verzekerde hen dat Kambakhsh in hoger beroep zou worden vrijgesproken. Maar ondanks alle mooie beloften is Kambakhsh in hoger beroep veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf.

Karzai is dus niet eerlijk geweest. Hij heeft de Nederlandse regering bedrogen. Waarom spendeert Nederland miljoenen in Afghanistan, terwijl het land een basiswaarde als de vrijheid van meningsuiting niet respecteert en de regering er niet eerlijk over is?

Het antwoord is simpel: omdat Karzai geen keus heeft, hij moet de verzoeken van de extremistische mullahs wel inwilligen. Zij oefenen grote druk uit binnen Afghanistan tegen de internationale gemeenschap. Ondanks de verzoeken van landen als Nederland hebben deze mullahs Karzai opgedragen Kambakhsh te straffen. En dat heeft hij gedaan.

In het Westen vinden velen dat dit een zaak voor de rechter is, maar Afghanistan is geen rechtsstaat. Er geldt slechts het recht van het eigenbelang. De laatste rechtszaak tegen Kambakhsh was slechts een ceremonie, het vonnis was al lang achter gesloten deuren geveld door de fundamentalisten.

Het wordt tijd dat de Nederlandse regering een grens trekt en Karzai dwingt de journalist vrij te laten. De Nederlanders moeten Karzai vragen hoe het kan dat er in Afghanistan dit soort voorgekookte rechtszaken worden gehouden tegen de vrijheid van meningsuiting en waarom er een dergelijke illegale uitspraak kan volgen.

Als Karzai niet belooft iets aan de zaak te doen, moet de Nederlandse regering haar steun aan de Afghaanse regering intrekken. Zij kunnen een anti-democratisch regime dat de mensenrechten niet respecteert, niet blijven steunen.

De aanwezigheid van Nederland en andere landen in Afghanistan heeft twee redenen. Ten eerste proberen ze een vuist te maken tegen het terrorisme in Afghanistan. Ten tweede willen zij opkomen voor de mensenrechten en democratie in de wereld. Maar de beslissingen in de zaak van Kambakhsh ondermijnen beide zaken.

Er lijkt geen verschil te zijn tussen de regering-Karzai en terrorisme, tussen Karzai en mullah Omar, tussen nieuw en oud. De Taliban heeft in een verklaring laten weten dat Kambakhsh gestraft moest worden. Uiteindelijk volgde Karzai die orders op en zette Kambakhsh vast. Zo wordt Afghanistan indirect door de Taliban bestuurd, en dat met steun van Nederland.

De veroordeling van mijn broer is een grove schending van de vrijheid en onafhankelijkheid van journalisten en schrijvers in Afghanistan. Veel kritische journalisten hebben hun toon al gematigd. Zij mijden gevoelige onderwerpen.

Het proces toonde aan dat er geen enkele reden was, mijn broer ook nog maar één dag langer vast te houden. Dat hij toch tot een gevangenisstraf van 20 jaar is veroordeeld, bewijst dat er achter de schermen extremisten actief zijn die de zaak misbruiken om kritische journalisten monddood te maken. De terroristen willen duidelijk maken dat zij de rechtsgang controleren, en eenieder die iets publiceert dat tegen hun overtuigingen en geloof ingaat, staat een straf te wachten. Zelfs als het geen overtreding van de wet betreft.

Als Karzai doorgaat met het bedriegen van de internationale gemeenschap, wacht Afghanistan een donkere toekomst waarin de ontluikende Afghaanse media zwaar gecensureerd worden.

Kambakhsh heeft nog een kans: de Hoge Raad. De Nederlandse regering moet voorkomen dat president Karzai daar opnieuw instemt met de bevelen van de vijanden van de vrijheid van meningsuiting en de mensenrechten in Afghanistan. Nederland moet Karzai ervan overtuigen dat Kambakhsh gerechtigheid verdient. Vrijlating dus.

Dit artikel is woensdag 29 oktober gepubliceerd op de opiniepagina van De Volkskrant en met toestemming van de auteur overgenomen.