Puzzelen, proberen en praktiseren met hulp van het ‘Verification Handbook’

Elke journalist heeft ongetwijfeld wel eens mee met dit soort kwesties te maken. Maar wat doe je vervolgens? Hoe kan je dit soort dingen verifiëren?

In het onlangs verschenen ‘Verification Handbook For Disinformation And Media Manipulation’ vind je de antwoorden. Nou ja, niet de antwoorden, maar wel de tools, tips en trucs om de antwoorden te gaan zoeken. Want het blijft een kwestie van puzzelen, proberen en praktiseren.

Dat is ook de belangrijkste boodschap van dit boek: er is niet één truc of methode die automatisch tot een oplossing leidt. De samensteller, Craig Silverman, schrijft in de inleiding terecht: ‘But the first thing to understand is that hands-on knowledge and tools are useless unless you approach this work with the right mindset’. Die mindset houdt in dat je er steeds op bedacht moet zijn dat alles gemanipuleerd kan zijn, dat je alles moet checken en dat je daarvoor steeds weer nieuwe slimmigheden moet bedenken.

Het blijft een kwestie van puzzelen, proberen en praktiseren

Om een goede digitale controleur te worden, kan je dan ook niet volstaan met een keer een handboek als deze doorlezen. Want tools verouderen snel, raken uitgewerkt of verdwijnen. Steeds opnieuw zul je je op de hoogte moeten houden van de nieuwste ontwikkelingen.

Maar dit ‘Verification Handbook For Disinformation And Media Manipulation’ is wel een uitstekend startpunt om erachter te komen wat er allemaal mogelijk is. De samensteller is de onvolprezen Silverman die voor Buzzfeed onderzoek doet naar malafide websites, nepnieuws en andere digitale misstanden. Hij is er in geslaagd om een keurkorps aan experts bondige hoofdstukken te laten schrijven over onderwerpen als bots, deepfakes, beeldverificatie, etcetera. Een Nederlandse bijdrage komt van Henk van Ess, die nog eens een serie slimme zoektips op een rij zet, waarmee je bijvoorbeeld dat ene verborgen rapport op een website kan vinden.

Het boek is ware goudmijn aan methoden en tools die je kan gebruiken om onderzoek te doen naar namen, accounts, foto’s, e-mailadressen, telefoonnummers, etcetera. Heb je bijvoorbeeld een foto gevonden waarvan je je afvraag of dit inderdaad persoon X is? Met Face++ krijg je een betrouwbaar oordeel.

Het is allemaal geweldig interessant speurwerk dat de revue passeert in dit boek. Een aanrader voor elke wannabe journalistieke detective.