‘Gekscherend zeg ik wel eens: wij zijn de geschiedenis-politie’
Hoofdredacteur worden van Historisch Nieuwsblad is altijd een latente ambitie geweest van Bas Kromhout (46). De journalist en historicus verpandde zijn hart aan de titel vanaf het moment dat hij voor het eerst de redactie, toen nog geleid door oprichter Frans Smits, opstapte in 2008. Per vandaag is hij eindelijk zelf de grote roerganger van Historisch Nieuwsblad en de spinoff Maarten!. Hij volgt Annemarie Laven op. Zij vertrekt naar het Fries Museum, waar ze hoofd publiek en presentaties wordt.
‘Toch heb ik er nooit bewust op aangekoerst’, zegt Kromhout. ‘Ik ben niet iemand met een uitgestippeld plan. Je moet in deze branche bovendien een beetje behoedzaam zijn. Nooit te ver vooruit kijken. Er kan altijd iets veranderen.’ Zaak om een beetje wendbaar te blijven dus.
Kromhout weet er alles van. In 2013 werd hij boventallig verklaard en moest hij tegen wil en dank een aantal jaar als ZZP’er aan de slag. Nadat hij in 2018 terugkeerde als senior redacteur, werd Historisch Nieuwsblad samen met Filosofie magazine door uitgever VBK verkocht aan F&L Media en moest de redactie halsoverkop verhuizen van Utrecht naar Nijmegen. ‘Dat heeft overigens wel goed uitgepakt. We zijn daar goed geland. F&L is een echte tijdschriftenomgeving. Dat is fijn; VBK zat toch meer in de boeken.’
Een grote koerswijziging voorziet Kromhout de komende tijd niet. ‘De laatste jaren heb ik veel met Annemarie samengewerkt en inhoudelijk zaten we erg op een lijn. Wat je op dit moment wel ziet, is dat geschiedenis erg politiek is geworden. Slavernij, Indonesië; er wordt veel over gesproken en gediscussieerd, ook in andere media. Wij hebben daar als Historisch Nieuwsblad een rol in te spelen.
Dat moeten we strategisch doen, want we hebben niet de mankracht van een grote krant of De Groene. Maar wij kunnen wel het debat voeden met betrouwbare informatie. Neem bijvoorbeeld de invasie van Oekraïne. Wij hebben de kennis in huis om op zo’n moment ogenblikkelijk context te geven. We leggen uit dat Poetin inspiratie put uit de Russische geschiedenis en dat je lessen kunt trekken uit eerdere crises tussen Rusland en het Westen. Helaas zie je dat er veel onzin wordt rondgepompt in deze tijden. Gekscherend zeg ik wel eens: wij zijn de geschiedenis-politie. Dat is onze rol: het debat voeden met feiten. Zodat iedereen weer even weet: zo zit het.’
Of Kromhout, gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog en collaboratie, en de geschiedenis van Zuid-Afrika, straks zelf nog tijd heeft om de pen op te pakken? Hij hoopt van wel. ‘Omdat ik het zo ontzettend leuk vind. Al zal het wel wat minder worden, vrees ik.’ Ondertussen werkt hij namelijk ook nog aan de biografie van Henk Verwoerd, die aan het begin stond van de apartheid in Zuid-Afrika. ‘In die zin behoud ik ook de vingeroefening. Want het moet natuurlijk niet gaan roesten.’
Praat mee