De Kraamkamer: ‘Bashers was een unieke plek in een hoekje van het internet’
In de nieuwe rubriek De Kraamkamer blikken we terug naar journalistieke platforms die hebben gediend als springplank voor talent. In deze eerste editie kijken we naar Bashers, een website voor serieuze gamejournalistiek.
Een speeltuin. Een plek die je dwong om creatief te denken en waar je creatief leerde schrijven. Een website die de gevestigde orde in een tak van de journalistiek uitdaagde. En een groep enthousiaste, jonge honden, die elkaar verder hielpen. Alle oud-medewerkers van Bashers die we voor dit artikel spraken, kijken met warme gevoelens terug op hun gedeelde tijd. ‘Er was geen stramien. Je kon er je eigen stem ontdekken.’
Het in februari 2006 opgerichte Bashers wilde het – onder leiding van gamejournalist Niels ‘t Hooft – inderdaad anders doen wat journalistiek betrof. Journalistiek over games was dik anderhalf decennium geleden nog ‘plat’, zoals dat wel vaker is bij journalistiek over entertainmentproducten. ‘Je kreeg een nieuw spel in de brievenbus, ging dat spelen en schreef dan je commentaar’, blikt romanschrijver en oud-redactielid Stefan Popa terug. ‘En daar was je dan wellicht ook net wat te enthousiast in. Bij Bashers leerden we ook kritisch zijn. Niet alleen op games zelf, maar ook op de industrie eromheen. Het was wat echt een unieke plek in een hoekje van het internet.’
Uitgewaaierd over het medialandschap
Die serieuzere blik is er nu wel, volgens de oud-redactieleden die we spraken. Een platform dat zich volledig en vooral kritisch op de gamesindustrie richt, is er niet meer in Nederland. Dat komt met name doordat het lastig geld verdienen is met kritische gamejournalistiek (bij Bashers werkte redactieleden destijds als vrijwilliger). Maar de grote kranten en andere nieuwsmedia houden inmiddels wél vinger aan de pols in de industrie. Ze brengen verhalen over seksuele intimidatie bij uitgever Activision Blizzard, de invloed die transfobe uitspraken van auteur J.K. Rowling hebben op de lancering van een nieuw Harry Potter-spel en de manier waarop AI games kan veranderen.
Ken jij ook journalistieke kraamkamers? Laat ons dat vooral weten. Stuur ons een mail.
‘Of de reguliere media die bredere blik op de gamesindustrie van Bashers hebben overgenomen, is misschien wat stellig’, geeft Jerry Vermanen toe. Vermanen, nu dataredacteur bij KRO-NCRV’s Pointer, was van 2009 tot 2012 bij de gamewebsite betrokken. ‘Maar de mensen die bij Bashers actief waren, zijn daarna wel uitgewaaierd over het medialandschap. Zij zitten nu op de redacties van de kranten en nieuwssites. En hebben dat gedachtegoed van Bashers meegenomen. Het was een plek waar uiteindelijk veel jonge en goede gamejournalisten hun eerste stappen zetten.’
Oud-redacteuren hebben het gedachtegoed van Bashers meegenomen
Joe van Burik, presentator en podcastmaker bij BNR Nieuwsradio, beaamt dat. Bijna dagelijks praat hij in BNR’s Tech Update luisteraars bij over technische ontwikkelingen. Daarnaast maakt hij een eigen podcast over games (All in the game). ‘Bashers heeft me vooral geleerd op een andere manier naar games te kijken. We waren er veel minder bezig met de laatste nieuwe hit, maar keken veel meer naar de betekenis van het medium. We probeerden games écht te doorgronden. Dat probeer ik nu nog steeds. Niet alleen met games, maar ook met technologie.’
Subdoel van Bashers was volgens Van Burik het beïnvloeden van de gevestigde journalistiek, en de media bewegen serieuzer over games te schrijven. En dat lukte. Naar verloop van tijd ging enkele medewerkers van de website, waar in de loop der jaren bijna 5000 stukken op werden gepubliceerd, artikelen over games leveren aan nrc.next. Bashers (dat nu alleen nog in internetarchieven te bekijken is) fungeerde als een soort sub-redactie voor de krant. Inmiddels houden de kwaliteitsmedia zelf hun ogen open wat verhalen over de gamesindustrie betreft.
Van Burik: ‘Fijn was ook dat we heel veel konden experimenteren bij Bashers. Ik heb daar mijn eerste podcasts gemaakt.’ Ook voor Vermanen was dat experimenteren belangrijk: hij begon bij de gamesite met datajournalistiek, een tak van sport waarin hij nu als expert geldt.
Dezelfde kijk
Een deel van de (regelmatige en minder regelmatige) Bashers-medewerkers groeide na het sluiten van de website, in oktober 2012, door in de media. Joost Schellevis landde bij de NOS, Bart Breij (samen met Niels ‘t Hooft, Debby Rijnbeek en Vincent Leeuw één van de oprichters) werkt bij RTV Noord, Gerthein Boersma werd naast comedian tekstschrijver bij De Wereld Draait Door, Thom Stokkel groeide uit tot product owner bij RTL en Gillian de Nooijer en Erwin Vogelaar werken als freelance journalist. Stefan Keerssemeeckers, lange tijd eindredacteur bij Bashers, werkt nu als freelancer voor Trouw en Veronica Superguide.
Een deel van die oud-redacteuren schrijft nog altijd over games. Wesley Akkerman is er daar één van. Hij werkt nu onder andere als freelance journalist bij Gamer.nl. Terugblikkend herinnert hij zich vooral het gevoel van verbondenheid binnen de redactie. ‘Freelancers vinden het vaak lastig om met elkaar te praten over zaken als tarieven. Bij Bashers waren we een hecht team, ook al waren we allemaal vrijwilligers. Hoewel veel van ons wilden werken als gamejournalist zagen we elkaar niet als concurrenten. Dat gevoel is eigenlijk best bijzonder.’
Tussen sommige leden van de redactie ontstonden uiteindelijk vriendschappen. Vermanen en Van Burik spreken elkaar bijvoorbeeld nog regelmatig. Uit de as van Bashers kwam in 2017 nog een spirituele opvolger voort: Laadscherm. Een deel van de redactie van die website, werkte daarvoor ook al bij Bashers. ‘De makers van Laadscherm hadden diezelfde kijk op de gamesindustrie’, aldus Bastiaan Vroegop, voormalig medewerker van beide gamesites en tot voor tech- en gamejournalist NU.nl. ‘Op het eind ging het bij Bashers wel steeds vaker over de gamejournalistiek en niet over de games zelf. Er werd wat veel nadruk gelegd op wat andere media verkeerd deden. Het werd daarmee wat zuur. Bij Laadscherm wilden we dat juist niet.’
We konden er heerlijk klooien
Vroegop schrijft nog steeds over games, maar heeft zijn focus – net als veel van zijn oud-collega’s – verlegd naar technologie in het algemeen. Een goede boterham verdienen door alleen over games te schrijven is moeilijk. Naast een eigen nieuwsbrief over games, maakt Vroegop een podcast over hetzelfde onderwerp. Dat laatste doet hij samen met twee andere Bashers-medewerkers: Erwin Vogelaar en Harry Hol.
‘We hebben elkaar door Bashers gevonden’, aldus Hol. De journalist, nu onder andere werkzaam voor RTV Oost, herinnert zich vooral de vrijheid. ‘We konden er heerlijk klooien en lekker veel doen. Het was echt een soort creatieve oefening. Dat heeft mij ook wel geleerd om losser te schrijven.’ Stefan Popa, die net zijn vijfde roman In de schaduw van de eik heeft gepubliceerd, vult aan: ‘We pushten onszelf, want niemand wilde het minst goede stuk van de week schrijven.’ De oud-redacteuren zijn volgens Popa de nalatenschap van de gamesite. ‘Bashers heeft een groep digitaal onderlegde jongens en meiden voortgebracht, die de journalistiek echt hard nodig had.’
Mede-oprichter en hoofdredacteur Niels ‘t Hooft: ‘Het was een ruwe diamant’
Een stempel drukken en laten zien hoe gamejournalistiek kán zijn. Dat was volgens hoofdredacteur Niels ‘t Hooft het doel waarmee hij met drie anderen Bashers oprichtte in 2006. ‘Ik zat vol ideeën over hoe journalistiek over games eruit moest zien. Bij veel gamemedia was het me te oppervlakkig. Met Bashers wilden we juist laten zien waarom games bijzonder zijn. En we wilden games ook op meer manieren laten zien, vanuit meer verschillende kanten. Van de ontwikkeling ervan tot het politieke debat over games.’
Bashers werd een creatieve vrijplaats als gevolg van een zoektocht naar wat de site moest zijn. ‘We waren als een rijsttafel met verschillende gerechten, van columns en een podcast tot video en achtergrondverhalen. Maar die vrijheid wilde ik de redactie wel geven. Als je mensen vraagt vrijwillig voor je te schrijven, moet je ze iets laten doen wat ze leuk vinden.’
Terugkijkend vindt ‘t Hooft, die inmiddels werkt aan de lees-app Immer, dat Bashers te lang heeft bestaan. Hij had er eerder de stekker uit willen trekken. In de ruim zes jaar zocht hij zonder succes naar een business model. ‘Als ik dan nu zie wat voor goede verhalen er soms voorbij komen, kan dat best frustrerend zijn. Bashers was een typisch voorbeeld van een gat zien en daar achteraf gezien te vroeg in springen. Aan de andere kant is het heel erg tof dat er nu wel serieuzere aandacht voor games is in de journalistiek.’
De mate van impact die ‘t Hooft wilde hebben met Bashers heeft de gamesite volgens hem niet gehaald. Maar zijn project heeft volgens hem wél de gamejournalistiek veranderd. ‘Het was een ruwe diamant. Ik vind het heel mooi dat zoveel mensen het uiteindelijk als springplank hebben gebruikt.’
Praat mee