Coach Jolan Douwes over het versterken van je mentale kracht

Ook zoveel adviezen om fit, sterk, gemotiveerd en gefocust te blijven voorbij zien komen in coronatijd? Er zit altijd wel één bruikbare bij, maar wat zag ik veel open deuren. In het boek ‘Mentale kracht’ beloven loopbaancoach Colinda van Dijk, managementadviseur Erik Kaptein en internationaal scheidsrechter Jochem Kamphuis geen adhoc-oplossingen. Het bouwen van een buffer tegen tegenslagen en veranderingen is volgens hen een kwestie van trainen, trainen, trainen.

Voor mij is nieuw dat mentale kracht uit vier onderdelen bestaat: controle, inzet, uitdaging en vertrouwen in jezelf en anderen. De een is sterker in resultaten boeken (inzet) dan in risico’s nemen (uitdaging). De ander kan beter tegen kritiek (controle) dan dat hij onvoorbereid een gesprek durft in te gaan (vertrouwen). Overigens kan de tegenhanger - mentale gevoeligheid - ook van pas komen, bijvoorbeeld voor een acteur die zich inleeft in zijn rol.

Volgens Canadees onderzoek zit mentale kracht voor de helft in je genen. Wat je niet van je ouders en voorouders hebt meegekregen, kun je aanleren. Maar net als een topsport vergt dat uithoudingsvermogen, tijd en discipline. ‘Wanneer je topwedstijden gaat fluiten, kom je steeds meer in de spotlights te staan’, vertelt scheidsrechter Kamphuis. ‘Je hebt lef nodig om naar jezelf te durven kijken, uit te zoeken wat voor jou werkt en daar ook naar te handelen.’

‘Naar jezelf durven kijken’ is volgens de auteurs prioriteit nummer één. Als coach merk ik dat daar in de media nog veel werk te verzetten is. Laatst vertelde een jonge sportverslaggever dat hij nog nooit over zichzelf had nagedacht. En een communicatiemedewerker bij een omroep was verbaasd toen ze ontdekte waarom ze zo heftig reageerde op een botte leidinggevende: hij deed haar denken aan haar vader.

In het boek staat een sneltest Mentale Kracht die een radiomaker voor me heeft gedaan. Ze scoort torenhoog op het gebied van inzet, uitdaging en werken onder druk (controle). Alleen met de stelling dat ze zelfverzekerd is over wat ze kan (vertrouwen) is ze het niet eens en niet oneens.

Als ze haar zelfvertrouwen wil opkrikken, kan ze kiezen uit verschillende oefeningen in het boek. Bijvoorbeeld om de manier waarop ze met zichzelf praat in de gaten te houden. We produceren ongeveer 60 duizend gedachten per dag. Als die bij tegenslagen negatief worden, kunnen we ze voor waar gaan aannemen. Wèg mentale kracht. ‘Geloof niet alles wat je denkt’, is een advies dat ik aan meer mensen ga geven.