Beurs voor Syrië-project journalisten Rinske Bijl en Somer Al Abdallah

Het onderzoeksjournalistieke The Groundtruth Project heeft een beurs toegekend aan freelance journalist en fotograaf Rinske Bijl en de van oorsprong Syrische journalist Somer Al Abdallah, nu werkzaam bij onder meer NTR en tijdschrift RFG Magazine, gemaakt door journalisten met een vluchtelingenachtergrond. Bijl en Al Abdallah gaan samen onderzoek doen naar opvattingen over relaties, seksualiteit en gender onder Syriërs in Nederland.
Ze ontvangen elk 5000 dollar en 5000 dollar aan reiskostenvergoeding om hun onderzoek de komende maanden te kunnen uitvoeren. We vroegen ze naar hun plannen.
Is al duidelijk welke vorm jullie project krijgt? Een reeks artikelen? Rinske is fotograaf, dus wellicht ook een fotoserie? Een speciale site?
“Voor het aanvragen van deze beurs was het niet nodig om al een uitgewerkt projectplan te hebben. Wat eigenlijk heel leuk is, want nu liggen alle mogelijkheden nog open, ook wat fotografie betreft, we kunnen zelfs nog kiezen voor korte filmpjes of audio.
Het voelt heel luxe om zo in een onderwerp te mogen duiken voor een aantal maanden, van augustus tot december, zonder je vooraf op het eindresultaat vast te moeten leggen. De komende weken gaan we bronnen benaderen en onze ideeën bespreken met onze mentoren bij the Ground Truth Project.
Het is de bedoeling dat we voor hen in ieder geval één artikel schrijven, wat in december op hun site gepubliceerd wordt en mogelijk bij een van de mediapartners in de Verenigde Staten (o.a. Time, The Atlantic, ABC News). Daarnaast zullen we zelf een aantal artikelen pitchen bij Nederlandse media.”
Hoe zijn jullie eigenlijk op elkaars pad gekomen?
Rinske: “Somer komt uit Syrië, en werkte daar al als journalist voordat hij naar Nederland moest vluchten. We hebben elkaar leren kennen via On File, en hebben daarna eens een middag samen zitten brainstormen.
Somer had meteen allemaal goeie ideeën, en kwam met allerlei dingen die spelen onder Syriërs in Nederland waar ik geen weet van had. Vlak daarna zagen we de oproep van the Ground Truth en dat sloot zo mooi aan bij waar we over wilden gaan schrijven dat we meteen een aanvraag hebben gedaan.”
Hoe vinden jullie de mensen om mee te spreken - die ook wíllen spreken? Putten jullie uit een eigen netwerk? Of via OnFile, waar Somer ook actief is?
“We zullen vooral gebruik maken van Somers eigen netwerk en zijn ingangen bij Syrische groepen in Nederland, op Facebook bijvoorbeeld. Ook door zijn werk bij de NTR heeft hij veel contact met andere Syriërs. Daarnaast heb ik een uitgebreid netwerk van vluchtelingen- en vrouwenorganisaties die ons in contact kunnen brengen met bronnen.
We realiseren ons dat het over gevoelige onderwerpen gaat, en dat het lastig kan worden om met name mannen te vinden die hierover met ons willen praten. Maar we denken dat Somers eigen achtergrond als gevluchte Syriër en dat hij Arabisch spreekt zal helpen om hun vertrouwen te winnen.
Voor Syrische vrouwen is het waarschijnlijk juist makkelijker om met mij als Nederlandse vrouw hierover te spreken. Daarin vullen we elkaar dus mooi aan.”
Al enig idee hoeveel mensen jullie willen bevragen?
“Nog niet, we staan nu aan het begin van onze research. Maar we hebben een aardig lijstje van organisaties en contactpersonen om onze zoektocht mee te beginnen!”
Jullie onderzoek beroert onderwerpen waar vermoedelijk de nodige vooroordelen over bestaan, bijvoorbeeld dat vluchtelingen enkel conservatieve opvattingen hebben over zaken als seksualiteit en gender. Rinske, jij kent deze groepen door eerder werk best goed, wat is jouw verwachting?
“Het verschil tussen de Syrische en Nederlandse cultuur en de wetgeving over zaken als echtscheiding en vrouwenrechten is heel groot. Je kan natuurlijk niet van mensen verwachten dat ze na aankomst in Nederland hun hele gedachtegoed direct aanpassen aan de Nederlandse mores.
Hoe begrijpelijk ook, kan het hun integratie echter wel in de weg staan. Wij verwachten dat met name Syrische vrouwen gebruik weten te maken van de rechten, vrijheden en mogelijkheden die zij in Nederland hebben. En dat het voor sommige mannen juist een bittere pil kan zijn om hier aan macht en status in te boeten.
Beide kanten van dit verhaal zijn interessant, en we willen ook onderzoeken hoe vluchtelingen hier beter in ondersteund kunnen worden tijdens hun integratie in Nederland.”
In 2018 sprak Villamedia met Bijl over té betrokken raken bij het onderwerp en de mensen waar je over bericht. “Ik wilde zo graag zijn vertrouwen winnen, en laten zien dat ik hem wél geloofde. Dat maakte het steeds moeilijker om nog kritische vragen te stellen. Toen ik dat uiteindelijk toch deed, verbrak hij het contact.”
Praat mee