Archieven openbaar: Zoeken naar een speld in de hooiberg

Ministeries en andere overheidsinstellingen dragen na twintig jaar hun archieven over aan een archiefinstelling. Het merendeel daarvan is direct door iedereen in te zien en te gebruiken. Maar als de inhoud de privacy van nog levende personen kan schaden of hen onevenredig kan benadelen of wanneer het landsbelang in het geding is, wordt de openbaarheid nog enige jaren beperkt.

Dit mag maximaal 75 jaar duren, maar vaak is het korter. Zo worden de notulen van de ministerraad na 25 jaar openbaar. De termijn wordt altijd vooraf vastgesteld en vervalt op de eerste januari na het verstrijken ervan.

Aangezien 75 jaar geleden de Tweede Wereldoorlog eindige, komen er dit jaar veel archieven vrij die wellicht nieuw zicht verschaffen op die periode.

Een snelle scan door de inhoudsopgave leert, dat er ook financiële informatie over journalist Willem Oltmans openbaar wordt plus een aantal brieven van hem. Oltmans is jarenlang door de overheid tegengewerkt bij de uitoefening van zijn werk. In 2000 kende de rechter hem 8 miljoen schadevergoeding toe.

Ook openbaar worden stukken van J.L. Heldring. Hij was van 1945 tot 1949 redacteur buitenland van ‘de Nieuwe Rotterdamsche Courant’. Aan welk blad hij tot 1972 verbonden bleef, de laatste vier jaar als hoofdredacteur; het blad was in 1970 inmiddels gefuseerd met het Algemeen handelsblad en had de titel ‘NRC Handelsblad’ aangenomen.
Heldring ontwikkelde er zich als columnist, aanvankelijk met de rubriek ‘De Toestand’, later ‘Dezer dagen’. Deze periode werd onderbroken door een functie als directeur van het Nederlands Informatiebureau te New York (1949-1953). Van 1972 tot 1985 was hij hoofdredacteur van het tijdschrift de ‘Internationale Spectator’ en tot 1982 algemeen secretaris van het Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken, een van de voorlopers van Instituut Clingendael.

Openbaar worden de briefwisselingen met de lezers van zijn boeken en artikelen en toehoorders van zijn redevoeringen, per halfjaar alfabetisch geordend.

Meer bij het Nationaal Archief.