Advies: verbeter financiering en keuzevrijheid lokale publieke omroepen

Lokale publieke omroepen moeten meer financiële middelen en vrijheden krijgen om hun rol in de lokale nieuwsvoorziening waar te maken. Dat schrijven de Raad voor het Openbaar Bestuur en de Raad voor Cultuur in een advies aan ministers Ollongren (Binnenlandse Zaken) en Slob (Media).
De ministers hadden zelf om advies gevraagd.
Lokale omroepen spelen een belangrijke rol in het informeren over besluiten van lokaal bestuur en hebben een verbindende functie tussen de verschillende groepen binnen de lokale gemeenschap, aldus de Raden in het rapport Lokale omroep verdient meer ruimte. [hier in .pdf-formaat te downloaden]
“Op landelijk niveau is er een stevig, publiek gefinancierd nieuwsplatform - de NOS en de andere omroepen - maar op lokaal niveau ontbreekt een nieuwsvoorziening van die kwaliteit volledig”, aldus het advies. Daarbij komt dat lokale publieke omroepen wettelijk verplicht op alle kanalen (online, radio, tv) actief moeten zijn.
Omroepen moeten dat bovendien in een omgeving met een enorm aanbod gratis lokaal nieuws ‘op maat’ en lokale politiek en overheden die - met forse budgetten - zelf hun communicatie verzorgen via online en sociale media. “Ook hierdoor komen traditionele lokale media verder in de verdrukking”, schrijven de Raden.
Bovendien loert door de soms gekleurde berichtgeving het gevaar van filterbubbels, aldus het advies.
Alle lokale omroepen in 355 gemeenten kunnen samen aanspraak maken op net tien miljoen euro. “Dat bedrag is gebaseerd op een normbedrag van 1,28 euro per huishouden. Voor een gemeente van circa. 100.000 inwoners komt dat neer op 57.000 euro per jaar. Ter vergelijking: voor de 13 regionale omroepen is jaarlijks ongeveer 145 miljoen euro beschikbaar. Dat betekent dat één regionale omroep gemiddeld meer krijgt dan alle lokale omroepen samen”, schrijven de Raden.
De financiering moet volgens hen beter, door het geld via de mediabegroting van OCW direct aan lokale omroepen uit te keren, in plaats vanuit het gemeentefonds. Omroepen moeten zelf kunnen bepalen op welke kanalen ze willen inzetten, aldus het advies. Daarvoor moet de wet worden gewijzigd.
Omroepen die onderling of op streek- of regioniveau de samenwerking opzoeken, verdienen daarnaast een positieve financiële prikkel, schrijven de Raden. Financiering via de mediabegroting vergroot bovendien de journalistieke onafhankelijkheid.
Op 11 september volgt een debat in de Tweede Kamer over lokale en landelijke omroepen. Minister Slob wil nog deze week met een reactie op het advies komen. De Raad voor Cultuur wil verder - ongevraagd - advies geven naar aanleiding van Slobs brief over het landelijke omroepbestel. Meer bij Raad voor Cultuur
Praat mee