Pictoright pakt digitale beeldbank aan
Maandag speelt voor de rechtbank in Amsterdam een rechtszaak waarbij de uitspraak flinke consequenties kan hebben voor de digitale beeldbank van Stadsarchief Rotterdam. Pictoright, de auteursrechtenorganisatie voor beeldmakers, heeft het Stadsarchief aangeklaagd wegens het schenden van auteursrechten, zo meldt het AD/Rotterdams Dagblad. In de digitale beeldbank zitten maar liefst 150.000 historische afbeeldingen zoals foto's, affiches en bouwtekeningen die online zijn geplaatst. Het archief kreeg na de klacht van Pictoright nog een afkoopvoorstel: een licentie van 10.000 euro per jaar. Volgens het Stadsarchief zijn de eisen van Pictoright buitensporig. "We hebben toestemming voor publicatie gevraagd aan alle auteurs die we konden benaderen. Maar van veel oude foto's en prenten is de maker onbekend", legt directeur Jantje Steenhuis uit.
Het gaat Pictoright met name om beeldmateriaal van bekende kunstenaars, architecten of (pers)fotografen. Of van hun erven, die ‘rechthebbenden’ zijn. Volgens Pictoright-directeur Vincent van den Eijnde huilt het archief ‘krokodillentranen’. “Die digitaliseringsprojecten kosten heel veel. Iedereen die meewerkt krijgt betaald, behalve de makers van de beelden.” “Nu zijn wij ineens de boeman, terwijl alle auteursrechten met voeten zijn getreden.”
Uit voorzorg zijn al 8000 beelden verwijderd, maar mocht het Stadsarchief de zaak verliezen dan zal al het beeldmateriaal na 1900 worden verwijderd.
Praat mee
8 reacties
Roel Sandvoort, Hollandse Hoogte, 28 januari 2013, 13:20
70 jaar na het overlijden van een maker wordt het werk publiek eigendom.
Info@roeldijkstra.nl, 28 januari 2013, 14:00
Hoewel ik me aan zal sluiten bij de meerderheid als er overkoepelende afspraken gemaakt worden denk ik dat het geen collectieve rechten zijn maar individuele rechten. Ik heb persoonlijk een afspraak met het archief dat ze mijn foto’s op een beperkte resolutie plaatsen. Het archief heeft ook een wettelijke archiverende taak. Het gaat dus eigenlijk om verweesde foto’s . Om achter het hoe en waarom te komen moet je die wel publiceren op een website. Waar het fout gaat is dat het Archief in Rotterdam zich niet altijd aan de afspraken lijkt te houden. Er duiken copieen van mijn foto’s op waarvan ik geen weet heb en er is een XXL foto winkel in Rotterdam die pretendeert alle foto’s van het Rotterdams Dagblad en van het Gemeentearchief te kunnen leveren op elke gewenste grootte. Nu zullen mijn foto’s daar waarschijnlijk niet opduiken maar voor zover ik weet zijn de fotografen wiens werk daar wel gebruikt worden daar niet beter van geworden.
Chido, 28 januari 2013, 16:37
Het probleem voor het Stadsarchief (en een hele hoop andere historische beeldbanken) zit ‘m niet in het willen regelen van de auteursrechten, maar in de houding van Pictoright.
Weet je hoe die club werkt? Ze komen met een brief op poten, met bedreigingen op basis van uit de lucht gegrepen feiten. Ongeveer zo:
“U publiceert auteursrechtelijk beschermd werk en u moet daarvoor X betalen! Zo niet, dan ondernemen we stappen!”
Als je dan als instelling vraagt of ze kunnen aangeven om welke werken en rechthebbenden het gaat, dan komen ze daarmee niet over de brug. Die lijst hebben ze namelijk niet, dat zou namelijk betekenen dat ze moeten werken voor hun geld. Ze denken dit met bluf te kunnen afdwingen. Als je dan zegt dat je als instelling niet verder komt dan bijvoorbeeld een tiende van bedrag X, dan is dat ook goed. Als je maar betaalt.
Net als Buma-Stemra is Pictoright een variant van een tweedehands autoverkopersorganisatie, op het maffiose af.
In dit geval spelen er nog twee dingen mee:
1. Het zijn verweesde werken, dus hoe gaat Pictoright dat geld bij de juiste mensen brengen (of gebruiken ze het alleen voor hun eigen vermogen)?
2. Als er geen uitputtende lijst van rechthebbenden en werken is, kan iedere volgende zichzelf tot auteursrechtbeschermer uitgeroepen organisatie dezelfde claim gaan indienen. ‘t Is namelijk een vrije markt, die van auteursrechtclaims.
Of dacht u dat Pictoright een overheidsorganisatie was, zoals het CBP of de Ombudsman?
Bart van Hoek, 28 januari 2013, 16:44
En partijen die gebruik maken van dit archief, zoals De Urban Augmented Reality van het NAi in Rotterdam, moeten die nu hun toepassing aanpassen?
Chido, 28 januari 2013, 16:45
Nog een nabrander:
3. Hoe kan je jaarlijks bepalen wat de licentiekosten zijn, als je niet weet over welke werken het gaat? Immers, op den duur vervalt het auteursrecht en telt het niet meer mee. Als je van nu af aan alles goed regelt (en dat is nu al enige tijd het geval), dan worden de kosten dus minder. Maar hoe toon je dat zo aan?
Overigens is dit bericht in dit licht wel erg interessant:
BSA: Grafische ontwerpers grootste softwarepiraten
http://webwereld.nl/nieuws/113192/bsa—grafische-ontwerpers-grootste-softwarepiraten.html
(Grafische ontwerpers gillen vaak om het hardst over hun eigen rechten. Daartegenover is de BSA dan weer net zo’n maffioos incassobureau als Pictoright cs.)
Arlette Bekink, Pictoright, 29 januari 2013, 16:56
Er lijken wat onnodige misverstanden te bestaan over Pictoright. Daarom hieronder een korte toelichting.
Picoright wil het juist mogelijk maken om content online te laten zien door archiefinstellingen. Het zal voor iedereen duidelijk zijn dat er zonder auteursrecht weinig content zou zijn. En zonder content geen archief. Met de overeenkomst die Pictoright aanbiedt, wordt juist beoogd dat beeldwerken online getoond kunnen worden. Het is bijzonder spijtig dat instanties zoals het Stadsarchief, die werken met miljoenen-budgetten, niet bereid zijn om aan de beeldmakers een vergoeding te betalen.
Toen Pictoright enkele jaren geleden constateerde dat het Stadsarchief op zeer ruime schaal auteursrechten van fotografen en andere beeldmakers schond, is contact opgenomen om dit met hen te bespreken. Het Stadsarchief wenste hiervoor echter geen regeling, maar ging door met de inbreuken. Deze bestonden overigens niet alleen uit het online tonen van foto’s en andere beeldwerken, maar ook het in hoge resolutie leveren van beeldmateriaal, dit dus allemaal zonder toestemming van de beeldmakers. Door de volkomen onwillige houding van het Stadsarchief is Pictoright uiteindelijk genoodzaakt geweest om een procedure te starten.
Het Stadsarchief heeft er met haar houding zelf voor gekozen het op een procedure te laten aankomen in plaats gewoon te begrijpen dat ook een gemeente zich aan de auteurswet dient te houden.
Info@roeldijkstra.nl, 30 januari 2013, 11:56
Laat er geen misverstand ontstaan: ik ben heeeel blij met pictoright. Het geeft aan het eind van het jaar precies het beetje extra waardoor ik toch nog iets verdien. Of onverwacht nog kan investeren.
jack, 8 februari 2013, 16:29
Vooralsnog ben ik benieuwd hoe de zaak afloopt. De site geeft weinig informatie/antwoord op de vragen van Chido irt beeldbanken.
Volgens mij ontstaat tegenwoordig veel content en beeldmateriaal waarbij de makers weinig bezig zijn met auteursrecht, al dan niet verstandig. Maar goed, er is nog bepaalde wetgeving op dat gebied. Er is denk ik geen enkel archief dat willens en wetens rechten schendt.