Een game vertalen en vervolgens onafhankelijk reviewen, kan dat?

Steeds vaker hoor ik van gamejournalisten dat ze op bijzondere wijze bijklussen: door de spellen die ze normaliter recenseren ook voor de makers te vertalen naar het Nederlands. Voor velen een must, omdat er steeds minder geld is voor freelancers die graag over games schrijven.
Het gameswereldje in Nederland is dan ook klein. Het aantal opdrachtgevers dat betaalt voor verhalen over dit onderwerp is inmiddels met gemak op één hand te tellen en blijft krimpen. Een recensie bij deze kleine groep uitgevers levert meestal een paar tientjes op, zelfs als je daarvoor tientallen uren een game moet spelen. Een enkeling verdient een marktconform bedrag door over games te schrijven voor kranten en andere mainstreammedia, maar ook die groep is beperkt.
Voor veel freelancers is het daarom onmogelijk om hun brood te verdienen met enkel journalistiek werk over videogames. Ze hebben een keuze: overstappen op een andere specialisatie, of commercieel werk over hun huidige expertise oppikken. Dat laatste is in Nederland een aantrekkelijke keuze, omdat we een belangrijke afzetmarkt voor lokalisatie (een spel naar de omstandigheden van het land vertalen, red.) zijn. Het Europese hoofdkantoor van Nintendo heeft een vertaaldivisie die vaak op zoek is naar Nederlandse redacteuren en het Utrechtse Local Heroes huurt freelancers in om spellen van grote studio’s zoals Ubisoft te lokaliseren. Bovendien zijn persbureaus altijd op zoek naar freelancers die hun Engelstalige persberichten willen vertalen voor Nederlandse journalisten.
Hoewel die lokalisatieklussen helpen om de rekeningen te betalen, hakken ze wel in op het journalistieke werk dat daarnaast bestaat. Kun je nog wel een game van bijvoorbeeld Nintendo recenseren, als je datzelfde spel ook hebt vertaald en gelokaliseerd? Je bent immers betaald voor dat eerdere werk, wat het lastig maakt om onafhankelijk te kijken naar het product dat je bekritiseert. Bovendien is jouw harde werk deel van het totaalproduct dat je beoordeelt.
Je zou bovenstaande zelfs door kunnen trekken naar andere commerciële klussen voor andere gamebedrijven. Ben je financieel afhankelijk van een maker van populaire schietspellen, dan vormt dat wellicht ook je mening over concurrerende games. Wie voor de Media Markt bijklust aan PR en marketing, heeft er dan ineens baat bij als de algehele gamesverkopen groeien. En ook dat kan leiden tot positievere teksten.
Het is alleen jammer dat hun journalistieke werk hieronder gebukt gaat
Al die klussen mijden zit er voor velen niet in gezien de eerder genoemde inkomsten. En ergens is ook iets te zeggen over de passie van die freelancers, die koste wat kost over hun favoriete medium willen schrijven en weigeren journalistiek werk over beter verdienende onderwerpen op te pikken. Vaak lazen ze vroeger het gamesblad Power Unlimited en droomden er sindsdien over hun geld te verdienen met dit werk. Ze weigeren die droom te laten varen door een andere tak in te gaan of bijvoorbeeld commercieel werk over een compleet andere sector op te zoeken. Het is alleen jammer dat hun journalistieke werk hieronder gebukt gaat.
Redacties met fulltime recensenten hebben het overigens makkelijker - en beschermen hun onafhankelijkheid ook strakker. Uit een snelle Twitter-discussie bleek bijvoorbeeld dat de gameredactie van Tweakers volledige onafhankelijkheid eist. Hulde voor hun, maar het gros van de gameredacties in Nederland teert alsnog op gamefreelancers. Een bittere financiële noodzaak, want schrijven over games is in Nederland nog geen vetpot.
Bastiaan Vroegop is sinds 2009 game- en techjournalist. Hij schrijft als freelancer over games voor onder andere NU.nl, NRC en Gamer.nl.
Praat mee