Media minder afhankelijk van persbureaus
Hoewel de bestaanszekerheid van Nederlandse persbureaus minder vanzelfsprekend is geworden, vindt minister Van Bijsterveldt (OCW) het onnodig om maatregelen te treffen. Dat blijkt uit het onderzoek van de minister naar de toekomstige rol van de persbureaus. Het onderzoek richtte zich op de drie grote persbureaus die op de Nederlandse markt actief zijn: ANP, Novum en GPD. Oorzaak is een aantal ontwikkelingen zoals de loskoppeling van ANP van de Nederlandse dagbladsector; daardoor is de relatie met deze belangrijke groep afnemers verzakelijkt. Als tweede punt wordt de scherpe concurrentie genoemd tussen ANP en Novum, dat heeft geleid tot lagere tarieven. Ook voelen nieuwsmedia zich minder afhankelijk van persbureaus, nieuws is alomtegenwoordig. En op plek vier staat de omvang van krantenconcern. Volgens het rapport zijn die gegroeid en overwegen ze 'insourcing' - zelf het nieuws produceren in plaats van het over te nemen van een persbureau.
Nederland heeft ook, zo blijkt uit het onderzoek, een aparte positie. Buiten Nederland is er geen enkel land in Europa waar mediabedrijven geen directe of indirecte betrokkenheid bij eigendom of beheer van een nationaal persbureau hebben. Ook de concurrentieverhoudingen op de Nederlandse markt van persdiensten zijn uniek: nergens is sprake van twee persbureaus die concurreren op de nationale nieuwsmarkt. Ook is er in Nederland in vergelijking met andere Europese landen als België, Oostenrijk en Zweden minder overheidssteun.
“Deze terughoudende rol van de overheid op het terrein van printmedia is gebaseerd op het feit dat die media van oudsher actief zijn als private ondernemingen, bedrijfsmatig geëxploiteerd worden en gericht zijn op het maken van winst. Bovendien dient de overheid zich op grond van het in de Grondwet vastgelegde recht op vrije meningsuiting op gepaste afstand te houden van de printmedia.”
Overheidsinterventie op de markt van persbureaus zou mogelijk kunnen zijn. het onderzoek meldt vier mogelijkheden, maar die vormen voor de minister geen aanleiding om de terughoudende rol van de overheid bij nieuwsvoorziening te heroverwegen. Bij alle onderzochte opties worden namelijk ook meteen nadelen en tegenargumenten gegeven. Het resultaat van het onderzoek is aan de Tweede Kamer gestuurd.
Praat mee