FTM start met de Shell Papers

Onderzoeksredactie Follow The Money (FTM) duikt diep in de relatie tussen energiegigant Shell en de Nederlandse overheid. Dat doet FTM in samenwerking met het Platform Authentieke Journalistiek (PAJ) en de 12.000 leden van FTM.
PAJ heeft eind vorige week 17 Wob-verzoeken ingediend gericht aan meerdere ministeries, provincies en gemeenten. PAJ vraagt alle documenten op – onder meer e-mails, memo’s, beleidsstukken en zelfs WhatsAppjes – waarin communicatie staat afkomstig van, gericht aan of over Shell, vanaf 2005.
Follow The Money heeft voor samenwerking met PAJ gekozen vanwege hun ervaring met het doen van complexe wob-verzoeken.
Arne van der Wal, directielid bij FTM en daar onder meer verantwoordelijk voor publieksparticipatie: ‘Het is een grote vraag die we stellen. Maar de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) is een groot recht, en transparantie over de relatie tussen Shell en de overheid achten we van groot maatschappelijk belang.’
Follow The Money volgt Shell al een tijdje kritisch. Wie op de website op Shell zoekt, krijgt ruim 2400 treffers. Meestal gaat dat over zaken waar Shell liever niet zelf over uitweidt.
Toch is de bedoeling van de huidige wob-verzoeken niet om Shell aan de schandpaal te nagelen. Van der Wal: ‘We willen het gewoon weten. Het is wel duidelijk dat Shell nauw verknoopt is met de Nederlandse samenleving en de Nederlandse overheid. Maar hoe precies met die laatste, dat weten we niet. En daar willen we nu achter komen.’
FTM heeft het project de Shell Papers gedoopt. In andere journalistieke projecten die een dergelijke naam dragen (Panama Papers bijvoorbeeld) vormen gelekte documenten het vertrekpunt van onderzoek. Deze keer is het wachten op de antwoorden van de overheden.
Van der Wal verwacht niet direct enthousiaste reacties van de autoriteiten. In eerdere gevallen werden vooral de uitstelmogelijkheden die de wob biedt van stal gehaald om antwoorden zo laat mogelijk te geven. Vandaar dat FTM een drukmiddel heeft ontwikkeld in de hoop dat de wob-verzoeken uiteindelijk succesvol zullen worden.
‘We hebben een dashboard gemaakt waarop ons publiek alle wob-verzoeken kan inzien en de voortgang kan volgen. Ze kunnen ook hun steun uitspreken. Zo hopen we dat niet alleen wij, maar ook onze 12.000 leden druk gaan uitoefenen op de overheden om met antwoorden te komen.’ Meer bij FTM.
Praat mee