De Week van Pim Peterse; waarin Pointer verder trekt met zijn regionale pop-up

Samen met dagblad Tubantia deed Pointer de afgelopen weken onderzoek naar onderwerpen die door inwoners van Twente werden aangedragen. Een wervend bord voor de deur met de tekst “Wat wilt u dat wij onderzoeken” maakte de drempel erg laag. Peterse: ‘Met mijn Pointer-collega’s, Ids Nicolai en Hans van Dijk hebben we boven verwachting veel mensen te woord gestaan, werkelijk tientallen.

We noemden het onder elkaar ook wel eens ombudsjournalistiek

Veel mensen kwamen met verhalen of klachten over de afvalwaterinjecties door de NAM - en de verzakte huizen langs het Kanaal Almelo-De Haandrik - over de bomenkap of over het armoedebeleid van Almelo. Een aantal mensen kwam met een dossier onder de arm en had al jarenlang een conflict met de gemeente of met zorginstellingen. ‘Dat gebeurt als je de deur openzet en mensen uitnodigt hun verhaal te komen doen. Dat nemen ze letterlijk. Het kost soms veel tijd maar het is ook heel bevredigend omdat de mensen voldaan vertrekken wanneer ze hun verhaal hebben kunnen doen. We noemden het onder elkaar – we werden geholpen door onderzoeksjournalist Leo van Raaij van Twentsche Courant Tubantia en enkele stadsredacteuren - ook wel eens ombudsjournalistiek.’

Klinkt ook een beetje als sociaal werker?
‘Ja, daar hadden we ook wel rekening mee gehouden. Het is een paar keer gebeurd dat een wat verward persoon ons alle drie een uur aan de praat heeft gehouden. Het was een lesje in hoe je iemand vriendelijk de deur kunt wijzen: voorzichtig opstaan en langzaam naar de deur lopen. Je probeert natuurlijk netjes te blijven. Maar als mensen geen antwoord konden geven op de vraag wat zij willen dat wij onderzoeken, en een uur lang blijven doorpraten zonder dat je er een speld tussen kunt tussen krijgt, wisten wij genoeg: dit is iemand die zij ei kwijt moet.’

Zijn er ook scoops gescoord?
‘Ja, we kregen een tip van een dame die documenten had opgevraagd waaruit bleek dat er een mestvergister bij Almelo zou worden neergezet. De inwoners van Almelo waren niet actief geïnformeerd. Leo van Raaij en Hans van Dijk zijn daar ingedoken en gaan rondbellen en hebben een reportage gemaakt voor Radio 1 en een groot artikel in Tubantia. De kans is nu groot dat die vergister er niet gaat komen. En nu wij vertrekken gaat Van Raay door; hij heeft nog meer dingen in het dossier over de vergister gevonden.’

Leverde het nog meer op?
‘Naast dat we door crowdsourcing veel informatie hebben verzameld konden we ter plekke repo’s maken en artikelen schrijven. En we kregen ook onderwerpen in het vizier waar we nog onderzoek naar gaan doen of die we meenemen naar de andere pop up-redacties. Want dat is een beetje het model - als je in één regio problemen hebt ga je kijken hoe dat in andere regio’s speelt, om een vergelijking te kunnen maken. Denk bijvoorbeeld aan de bestuurscultuur. In Almelo hebben we gemerkt dat die cultuur als dictatoriaal wordt gezien. Natuurlijk is dat gekleurd, want mensen die bij ons over de vloer kwamen zijn mensen die klachten hebben. Maar gezien de geschiedenis van het bestuur in Almelo zit er wel wat in. We zijn dus benieuwd hoe dat in Heerlen is. En straks in Friesland, waar we vast ook terecht gaan komen.’

Worden er ook lokale organisaties betrokken?
‘Tijdens ons verblijf in Almelo hebben we ook zogenoemde onderzoekstafels georganiseerd waar we op zaterdagochtenden in gesprek gingen met bewoners en deskundigen. Zoals over armoede, met vertegenwoordigers van Almelo Sociaal, Almelo Doet Mee en Stichting Urgente Noden. Dat werkte tweeledig. Wij vertellen hoe wij op basis van onderzoeksjournalistieke protocollen te werk gaan, en diezelfde methode gebruiken we om met hen te praten over een onderwerp waar wij informatie over willen.’