De Waan
Ik had me opgegeven voor de masterclass ‘De geheimen van een kijkcijferkanon’, waarin Raoul Heertje en Frans Bromet zouden ontsluieren wat een tv-programma succesvol maakt. Toevallig was ik ook net te gast geweest in De Waan van de Dag, bij Clairy Polak. Een hele eer, ook al is het dan een programma waar niet veel mensen naar kijken: 250 à 350 duizend. Volgens Hilversum zijn dat weinig kijkers. Toch is het nog altijd vijf à zeven keer een volle Arena. De Waan doet dus bijna niet onder voor de Toppers.
Voordat het programma begon, keek ik met de redactie van De Waan naar De Wereld Draait Door, waar politiek verslaggever Ron Fresen kansloos achter de auto van premier Mark Rutte aan rende. Ik maakte me direct zorgen, want wij zouden een uur later ook praten over het Catshuis, met datzelfde fragment. Denkt de kijker dan dat-ie naar een herhaling kijkt? En is-ie dan blij omdat het zo’n leuk fragment is of zapt-ie weg? Kijkcijfers zijn ondoorgrondelijk. Maar binnenkort zouden Frans en Raoul mij de weg wijzen.
De Waan is een lastig programma om te maken. Dat komt omdat wij niet langer alleen maar leven met media, nee: we leven in media, zoals wetenschapper Mark Deuze betoogt.
Sinds Facebook en Twitter is bijna iedereen een medium, of een zender. Alles is media. We zijn niet langer ontvanger, maar produceren of verzamelen zelf ook. Niet iedereen heeft dat nog in de gaten. Dat bewijst de Amsterdamse SP’er die zo furieus raakte over de serie Het Snelle Geld van de VPRO, dat hij een doodsbedreiging plaatste op Facebook aan het adres van Jort Kelder en Rutte. Deze mediaman is geschorst.
We leven dus in media in plaats van met. Vanuit dat oogpunt is het logisch om er een programma over te maken en zou je denken dat het miljoenen kijkers aanspreekt, want we ‘doen’ allemaal aan media. Het lastige is dat juist om die reden ieder nieuwsprogramma het onderwerp media claimt. Hoe kan de Waan zich onderscheiden?
Polak zei in Trouw aan het begin van het seizoen: ‘Het is een kijkje in de keuken van journalisten. Steeds meer mensen hebben te maken met media of gedragen zich als journalisten’.
En precies dat laatste komt te weinig aan bod. Het is vooral een tafel met journalisten die hun werkwijze verklaren en analyseren. Vindt de kijker dat leuk? Volgens de Vara wel: het ledenpanel is positief. Toch denk ik dat er meer mensen zouden kijken als ook de mensen die zich ‘gedragen als journalisten’, meer aan bod komen. Nu is het vooral een journalistenprogramma en geen mediaprogramma. Maar media zijn de journalistiek voorbij.
Is dit inderdaad waar? Komen daarom de massa’s niet op de been voor De Waan? Er zijn vast meer redenen. Ik had ze graag vernomen van Frans en Raoul. Maar dat gaat niet…want hun cursus ging vanwege gebrek aan belangstelling niet door. Hoe ironisch.
Praat mee