Begreep Hans nieuwe media?

Het was geen gemakkelijke man, zeker niet als hij je niet mocht of vertrouwde. Maar Hans was ook op zijn geheel eigen mopperige wijze loyaal, warm en grappig. Iemand van wie je je specifieke gezichtsuitdrukkingen blijft herinneren.
 
Er zijn twee kwesties die me bezighouden, rondom zijn dood. Allereerst, als iemand overlijdt die zo onverwoestbaar was, dan begin ik stilletjes te geloven dat we allemaal ooit neervallen. Maar de meer journalistieke en vrolijke vraag is: begreep Hans de nieuwe media?
 
Het antwoord daarop kent een valse start. Ik zag hem voor het eerst 10 jaar geleden bij de oprichting van de Sectie Internet van de NVJ. Daar stond hij na een uurtje pittige discussie op en noemde internetjournalisten onomwonden “veredelde spelletjesmakers”. Ik zie hem nog staan, een bruinleren jasje in een verontwaardigde zaal. Dat leek toen op de gebruikelijke verbale epilepsie van een verstofte krantenjournalist en ik begreep dat er nog een hoop emancipatiewerk voor ons lag.
 
Maar in de jaren daarna zag ik dat hij heel goed begreep dat veel van de antwoorden op grote journalistieke vragen in de nieuwe media besloten lagen. Vaak kwam hij bij bestuursvergaderingen van de Sectie Internet bijzitten en discussieerde mee. Hij wist heel goed wat hij niet wist, en daarin was hij vele webjournalisten mijlenver voor. Natuurlijk waren de gebruikelijke perikelen rond omroepen en kranten zijn voornaamste tijdsbesteding, en heb ik af en toe flink met hem geruzied over de veelvoorkomende vooroordelen rond de nieuwste media.
Maar ik durf ook te beweren dat niemand meer heeft gedaan voor bloggers in buitenlandse gevangenissen dan Hans. Voor hem waren dat gewoon journalisten, punt. Hij begon als uitgever Villamedia.nl en waagde zelfs binnenskamers ooit het voorstel om met alle kranten en omroepen een internetredactie van 25 man te formeren, om de georganiseerde misdaad te onderzoeken.
 
Hoe kan dat? Hoe kan iemand die ik jarenlang tevergeefs heb verleid tot het schrijven van een weblog – dat was voor hem echt eng -  en geen mashup van een portal kon onderscheiden intuïtief begrijpen waar het web over gaat?
 
Ik denk dat het antwoord verbluffend eenvoudig is. Alle discussies rondom internet die de moeite waard zijn, komen uiteindelijk neer op de volgende vraag: hoe verhoudt de vrije stroom van informatie zich ten opzichte van de heersende structuren? Wat voor invloed hebben de ongelijksoortige grootheden kennis en macht op elkaar? En wat is daarin de moeite van het beschermen waard?
 
Dat is wat volgens mij Hans zijn leven lang heeft beziggehouden, en zijn gedachten daarover kon hij moeiteloos overbrengen, ook op ‘veredelde spelletjesmakers’. Nu begrijp ik dat hij ons toen met die term gebrek aan ambitie verweet, dat we meer de luis in de pels moesten zijn, dat we de middelen daartoe in handen hadden. Hij vond dat we onze plicht verzaakten. Achteraf denk ik dat ie daarin ook nog gelijk had…  
 
http://www.twitter.com/erikvh
http://nl.linkedin.com/in/erikvanheeswijk